KAMUSAL HALKLA İLİŞKİLER - Deneme Sınavı - 3

Bu alanda dünyada ilk yazılı akademik çalışma olarak Walter Lippmann’ın 1922 tarihli “Puplic Opinion” (Kamuoyu) adlı çalışması gösterilmektedir.

İlk dört seçenekte yer alan ifadeler, bir grup ya da topluluğun kamu olarak tanımlanabilmesi için gerekli olan özellikleri içermektedir. Ancak kamu bir sorunla birlikte ortaya çıktığı gibi, sorunun ortadan kaybolmasıyla birlikte kaybolur. Varlığını sürdürmez.

Kamusal halkla ilişkiler zaman zaman politik halkla ilişkilerle karıştırılmaktadır. Kamusal halkla ilişkiler herhangi bir politik menfaat gözetmeksizin vatandaş odaklı ve devamlılığı olacak mahiyette süreci ilerletir. Yani kamusal halkla ilişkiler dönemsel ve durumsal değil ihtiyaçlar ve birey menfaatinin sorgusuz sualsiz gözetildiği bir mantıkla hareket eder.

Gündem belirleme kuramına ilişkin ilk çalışmaları yürüten ve ardından gelen araştırmacılara bir anlamda yol gösteren isim Lippmann’dır. Ancak kuramın ismi 1970’li yıllarda McCombs tarafından konulmuştur.

McCombs kamuoyunun kitle iletişim araçları vasıtasıyla etkilenmesinin sadece konuya dikkatinin çekilmesi bağlamında olduğunu, konuya ilişkin görüş oluşturulmasında kitle iletişim araçlarının bir yönlendirme işlevinin bulunmadığını şu sözlerle ifade etmiştir: “Gündem belirleme dikkatin transferi ile ilgilidir. Belli bir konu hakkında lehte veya aleyhte görüşlerin oluşturulması değildir.”

Medya, bazı konuların bireylerin zihninde önemli olarak algılanması için görsel ve işitsel uyarıcılar kullanmakta, böylelikle üzerinde durdukları konuların bireylerin zihninde önemli olarak algılanmasını sağlamaktadır. Bu uyarıcılar haberlerin medyada yer alış sırasını, yayınlanma sıklığını, tüm haberler içinde kapladığı alanı, başka unsurlarla desteklenip desteklenmediğini içerir.

Bu düzeyler kitle iletişim araçları çalışanlarının kişisel özellikleri ve tecrübelerinden oluşan bireysel düzey; kitle iletişim araçlarının çalışma rutinleri, prensiplerini kapsayan medya rutinleri düzeyi; kitle iletişim araçlarının kurumsal amaçlarını içinde barındıran kurumsal düzey; kitle iletişim araçlarına çeşitli politik ya da apolitik gruplardan gelen yönlendirme ve etkileme durumunu içeren medya dışı düzey ve kitle iletişim aracı kuruluşlarının ideolojik eğilimlerinin habere olan etkisini içeren ideolojik düzeydir.

Yapılan çalışmaların sonucunda bir konunun siyasal gündem üzerinde etkili olabilmesi için bazı unsurlara sahip olması gerektiği, bu unsurların başında; aniden gelişen beklenmeyen olayın varlığı, kriz yaratma potansiyeline sahip oluşu, içerisinde siyasal başarıyı sağlayacak unsurları barındırması, iletişim kaynağının güvenilirliği ve olayın önemi sayılabilmektedir.

Çıkar grupları, etkili kişiler, aile, grup, arkadaşlar ve kamu meseleleri kamu gündemine ilişkin olgularken, anket gündemi medya gündemiyle ilişkilidir.

Diğer dört seçenekte yer alan kurum ve hizmetler, devlet eliyle yürütülen kamusal halkla ilişkilerin birer ayağını oluştururken şehir hastaneleri bu kapsamda düşünülmemelidir.

Kamuoyunun kavram olarak ilk defa kullanımı 18 inci yüzyılda görülmektedir. Bu alanda dünyada ilk yazılı akademik çalışma olarak Walter Lippmann’ın 1922 tarihli “Puplic Opinion” (Kamuoyu) adlı çalışması gösterilmektedir. Kamuoyu kavramı bir konuyla ilgili halkın genel düşüncesi demektir. Kamuoyu kavramı psikoloji ve sosyoloji gibi disiplinleri içerisinde barındırır.

Kamu bir sorun etrafında geçen iletişim sayesinde var olur. Kamuyu oluşturan bireyler her zaman sıkı bir şekilde organize olmazlar. Kamu, aktif ve pasif üyelerden oluşan katmanlara sahiptir. Kamu geliştikçe büyüklüğü ve şekli de değişir.

“Gündem Belirleme” görüşü 1970’li yıllarda McCombs tarafından ortaya atılmıştır. Gündem belirleme sürecinde medyanın belirleyiciliğinin yanında medya dışı güçlerde kendinden söz ettirmektedir. Genel olarak gündemi belirleyenler, o ülkedeki medya kuruluşları, siyasi iktidar, ticari erkler ve son yıllarda gün ve gün yaygınlaşan kamuoyunun sanal yansıması olan sosyal medya ve tabi ki sosyal ağladır. McCombs’a göre gündem belirleme dikkatin transferi ile ilgilidir. Belli bir konu hakkında lehte veya aleyhte görüşlerin oluşturulması değildir.

Kitle iletişim araçları çalışanlarının kişisel özellikleri ve tecrübelerinden oluşan bireysel düzey; kitle iletişim araçlarının çalışma rutinleri, prensiplerini kapsayan medya rutinleri düzeyi; kitle iletişim araçlarının kurumsal amaçlarını içinde barındıran kurumsal düzey ve kitle iletişim aracı kuruluşlarının ideolojik eğilimlerinin habere olan etkisini içeren ideolojik düzeydir.

Siyasal gündemin şekillenmesinde elbette kamu ve medya gündeminin de etkisi mutlaktır. Gündem belirleme yaklaşımına göre, insanlar ne hakkında düşüneceklerini ve konuşacaklarını medya aracılığıyla gelen mesajlardan öğrenmekte ve böylece oluşan gündemler siyasal gündemi şu ya da bu şekilde etkilemektedir.

Seçmenlerin kitle iletişim araçlarına olan ilgisi kampanya bitimine doğru daha çok artmaktadır.

Medya gündeminde yer alan bir konunun ne kadar süre sonra kamunun gündemine geçtiğine yönelik Stone ve McCombs, yaptıkları araştırmanın sonunda bir konunun medya gündeminden kamu gündemine geçmesi için iki aydan altı aya kadar bir sürenin gerekli olduğu sonucuna varmışladır.

Doğru yanıt C seçeneğidir. D seçeneğindeki ifade gündem belirleme yaklaşımının ikinci aşaması ile ilgilidir.

Kamusal halkla ilişkiler tüm vatandaşları ilgilendiren uygulama ve kolaylıklara sahiptir. Kısaca hedef kitlesi oldukça geniştir. Özellikle kamusal halkla ilişkiler için iletişim araçları oldukça önemli bir konuma sahiptir. Merkezi Hükümet Teşkilatı Araştırma Projesi kapsamında karar alma mekanizmasına halkın da dahil edilmesi sağlanmıştır.

Gündem belirleme araştırmaları, medya gündemi, kamu gündemi, siyasal gündem olmak üzere üç tip gündemden oluşmaktadır. Dearing ve Roger’in gündem belirleme modelinde, medya gündemi kamu gündemini kamu gündemi ise siyasal gündemi etkilerken aynı zamanda siyasal gündem doğrudan medya gündemini ve medya gündemi de doğrudan siyasal gündemi etkilemektedir. Gündem konularının gerçek yaşamdaki göstergeleri tüm gündemler üzerinde etkilidir.