KAMU YÖNETİMİNDE ÇAĞDAŞ YAKLAŞIMLAR

Ulusal Siber Güvenlik Strateji Planı, ilk kez 2013 yılı için

Türkiye Bilişim Şurası, 2002 

e-Türkiye Girişimi, 2001

e-Dönüşüm Türkiye Projesi, 2003

KamuNet ise daha eski bir yıl olan 1998 başlangıçlı bir çalışmadır. Bu nedenle doğru yanıt D'dir.

Türkiye Bilgi Toplumu Strateji Belgesi’nde (2006-2010) Mart 2010 itibariyle  22 adedinin gerçekleştiği, 62 tanesinde ise önemli aşama kaydedilen 111 eyleme yer verilmiştir. Bu nedenle doğru yanıt C'dir.

İnternetin tüm dünyada yaygınlık kazanması, devlete duyulan güveni artırma arzusu, az kaynakla çok iş yapma gereksinimi, BİT alanındaki yeni gelişmeler ve yaklaşımlar günümüzde e-dönüşümü ortaya çıkaran gelişmeler arasındadır. Artan e-ticaret alışverişlerinde vergi denetiminin kolaylaşması ile e-dönüşüm arasında ise doğrudan bir ilişki bulunmamaktadır. Bu nedenle doğru yanıt E'dir.

Uluslararası alanda e-Devlet ile ilgili kabul gören ilkeler; kapsayıcılık, bir kez kayıt ilkesi, dikey-yatay entegrasyon, devletin e-hizmetler için platform oluşturması, şeffaflık, açıklık, sorumluluk, hesap verebilirlik, eşitliktir. Açıklık, bu ilkelerden biriyken diğer seçenekler ise bu ilkelerden biri değildir. Doğru yanıt E'dir.

Bilim, Teknoloji ve Yenilik Politikaları Kurulunun; bilgi toplumuna ilişkin hedef ve strateji tavsiyelerinde bulunmak ve serbest bölgelerde yapılan faaliyetleri değerlendirmek gibi çok sayıda görevi bulunmaktadır. Ancak millî teknoloji politika önerileri oluşturmak görevini kısa vadeli değil, orta ve uzun vadeli olarak gerçekleştirmektedir. Bu nedenle doğru yanıt C'dir.

Makine öğrenmesi, sibernetik, nesnelerin interneti, içerik yönetimi, yapay zeka, robotik, dijital pazarlama, siber güvenlik gibi kavramlar dijital dönüşümle ilişkili kavramlar arasındadır. Tüm öncüller bu kavramlar arasında yer aldığından doğru yanıt E'dir.

SORM Rusya tarafından bilgi amaçlı kullanılan bir tekniktir. Enigma Nazi Almanyası tarafından, Echelon Soğuk Savaş Dönemi'nde ABD-İngiltere ittifakı tarafından, Franchelon ise Fransa tarafından kullanılan tekniklerdir. Bu nedenle doğru yanıt A'dır.

Siber Güvenlik Kurulu, Ulaştıma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı'nın başkanlığında Dışişleri, İçişleri, Millî Savunma, Ulaştıma, Denizcilik ve Haberleşme bakanlıkları müsteşarları, Kamu Düzeni ve Güvenliği Müsteşarı, MİT Müsteşarı, Genelkurmay Başkanlığı Muhabere Elektronik ve Bilgi Sistemleri Başkanı, BİT Başkanı, Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanı, TÜBİTAK Başkanı, Telekomünikasyon İletişim Başkanı ve Ulaştıma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı tarafından belirlenecek bakanlık ve kamu kurumlarının üst düzey yöneticilerinden oluşmaktadır. Cumhurbaşkanlığı Mali ve İdari İşler Başkanı ve YÖK Başkanı bu kurulun daimi üyelerinden değildir. Bu nedenle doğru yanıt B'dir.

Tespit edilen olaya özgü önlemleri alma, bilgi güvenliğinde, yönetsel önlemlerdeki güvenli yaşam döngüsü önlemlerinden biridir. Kimseye gerektiğinden fazla erişim hakkı tanımama, gerekmeyen hiçbir yazılımı yüklememe, kimseye gereğinden fazla bilgi vermeme ve gerekmeyen hizmetleri sunmaktan kaçınma ise bilgi güvenliğinde minimalist yaklaşım önlemleri arasındadır. Bu nedenle doğru yanıt C'dir.

Günümüzde bilişim kavramı içinde ele alabileceğimiz mobil iletişim araçları, internet ve web teknolojileri, kamu yönetimine;

• bilgi üretim ve yönetiminde,

• etkileşimli çevrimiçi hizmetler üretme ve sunmada,

• küresel düzeyde güvenlik yönetiminde,

• ekonomi yönetiminde ve demokratik açılımlar sağlamada hem fırsatlar sunmakta hem de yeni tehditler getirmektedir.

Bilgi toplumunu karekterize eden özellikleri şöyle sıralayabiliriz:

• Bilgi ve eğitime yöneliş,

• Bilgi işçiliğine geçiş,

• Eknominin temeli - sermaye unsure- bilgi,

• Bilgiye dayalı örgüt ve BİT ile biçimlenen toplum.

Avrupa Birliği Konseyi, üye ve aday ülkeleri bilgi toplumuna dönüştürme hedefi ile 23 Mart 2000’de Lizbon’da yapılan toplantısında eAvrupa girişimini başlatmıştır. (bilgitoplumu.gov.tr). Bu girişimin temel amaçları;

• Okullara, iş dünyasına, yönetim birimlerine ve tüm vatandaşlara Internet erişimi sağlamak,

• Bilgisayar okur-yazarlığı yüksek bir Avrupa oluşturmak,

• Tüm işlemlerde, güçlü toplumsal katılım ve vatandaşların güvenini sağlamak, olarak ifade edilmiştir.

29 Kasım 2001 tarihinde Avrupa Birliği ülkeleri, Serbest Ticaret Birliği ülkeleri ile aday ülkelerin temsilcileri bir bildirge yayımlamışlardır. Bu bildirge, Avrupa Birliği’nin e-devlet ile ilgili girişimlerinin amaçlarını açıkça ortaya konulmasına yardım etmiştir. Bildirgede aşağıdaki konulara vurgu yapılmıştır (bilgitoplumu. gov.tr):

• Sosyal içerme (kapsamı geniş tutmak); iş dünyası ve vatandaş merkezli kolay erişilebilir online hizmetleri toplumun tüm kesimlerine (özel durumda olan fiziksel engelli, farklı yaş grupları ve farklı dil konuşanlar dahil) sağlamak,

• Güven ve güvenliği geliştirmek; gizlilik ve mahremiyeti dikkate alarak tüm Avrupa’da e-devlet hizmetlerine güvenli erişim sağlanmak,

• En iyi örnekler oluşturmak, başarılı deneyimler ve başarılı iş süreçlerin üye ülkeler ile paylaşılmasını sağlamak,

• Katılım mekanizmalarını harekete geçirmek ve bu kapsamda şeffaflık, katılım, hesap verilebilirlik, verimlilik ve uyumluluğa özen göstermek,

• Tüm hizmetleri internet üzerinden etkileşimli sunulamasını sağlamaktır.

Haziran 2002’de Sevilla’da yapılan Avrupa Konseyi Toplantısı’nda, eAvrupa 2005 eylem planı yapılmış ve aşağıda listelenen yeni hedefler ortaya konulmuştur:

• E-devlet, eğitim ve sağlık gibi modern hizmetleri çevrimiçi sunmak,

• Dinamik iş ortamı yaratmak,

• Geniş bant teknolojik altyapısına yatırım yapmak,

• Herkese internete erişim olanağı tanımak.

AB 2016-2020 e-Devlet Eylem Planı planı ile aşağıdaki amaçları gerçekleştirmek üzere çalışmalar başlattı:

• kamu yönetimini modernize etmek

• dijital iç piyasaya ulaşmak,

• yüksek kaliteli hizmetler sunmak için vatandaşlar ve işletmelerle daha fazla etkileşimde bulunmak.

• Avrupa Birliği düzeyinde koordinasyon ve işbirliğini destekleyecek şekilde üye devletler ve Komisyon arasındaki ortak çabaları geliştirirerek e-Devlet hizmetlerinin sunulması ve kullanılması, daha hızlı, daha ucuz ve kullanıcı odaklı dijital kamu hizmetleri üretmek ve sunmak.

Ülkemizin bilgi toplumuna dönüşüm 58 ve 59. Hükümet Acil Eylem Planında yer alan ve 2003 ortaya konan e-Dönüşüm Türkiye Projesi ( 2003) ile ivme kazanmıştır. E-Dönüşüm Türkiye Projesi’nin hedefleri arasında;Ülkemizin bilgi toplumuna dönüşüm 58 ve 59. Hükümet Acil Eylem Planında yer alan ve 2003 ortaya konan e-Dönüşüm Türkiye Projesi ( 2003) ile ivme kazanmıştır. E-Dönüşüm Türkiye Projesi’nin hedefleri arasında;

• Kaliteli ve hızlı kamu hizmeti sunmak amacıyla; katılımcı, şeffaf, etkin ve basit iş süreçlerine sahip devlet yapısı oluşturacak koşulların hazırlanması,

• Bilginin, toplumun her kesimi tarafından erişilebilir kılınması,

• Bilgisayar okur-yazarlığının artırılması,

• Eğitim, sağlık, ticaret, hukuk alanlarında bilgi toplumuna geçiş sürecinin başlatılması gibi konulara yer verilmiştir.

Türkiye’nin bilgi toplumuna dönüşüm süreci, yedi temel stratejik öncelik içermektedir:

1. Sosyal Dönüşüm: Herkes için bilgi ve iletişim teknolojileri fırsatı

2. BİT’in İş Dünyasına Nüfuz etmesi: BİT odaklı rekabet avantajı sağlama

3. Vatandaş Odaklı Hizmet Dönüşümü: Kullanıcı ihtiyacına dönük hizmet sunumu

4. Kamu Yönetiminde Modernizasyon: Süreç yapılanmasına uygun e-devlet yapısı

5. Küresel Rekabetçi Bilgi Teknolojileri Sektörü: Bilgi teknolojileri alanında uluslararası oyuncu

6. Rekabetçi, Yaygın ve Ucuz İletişim Altyapı ve Hizmetleri: Vatandaşlara ucuz, nitelikli genişbant erişimi

7. Ar-Ge ve Yenilikçiliğin Geliştirilmesi: Küresel pazarın taleplerine uygun yeni ürün ve hizmetler

E-Dönüşüm, gerek toplumsal gerek örgütsel düzlemde bilgi ve iletişim teknolojilerinin

olanaklarıyla biçimlenen değişimi ifade etmektedir. Günümüzde e-dönüşümü ortaya çıkaran gelişmeleri şöyle sıralayabiliriz:

ülkelerin bu yeni ekonomiden daha fazla pay alma arayışları,

şeffaflık talepleri,

reform çalışmalarının hız kazanması – Yeni Kamu İşletmeciliği

E-Devletin örgütsel-yönetsel ve toplumsal alanda ortaya öıkarabileceği sorunları

şöyle özetleyebiliriz:

21. Yüzyıla gelindiğinde, önemli üretim faktörlerinden biri olan sermayenin içinde yer alan bilginin katma değer yaratan bir varlık olarak önemi anlaşılmış; bu değerli varlığın üretiminden kullanılmasına kadar birçok bilgi yönetim süreçlerini etkili kılan bilgi ve iletişim teknolojileri alanında önemli teknolojik ve yönetsel gelişmeler kaydedilmiştir. Söz edilen gelişmeler, günümüzde insanoğlunu, adına bilgi toplumu, ağ toplumu verilen yeni toplumsal aşamaya taşıdı.