KAMU YÖNETİMİNDE ÇAĞDAŞ YAKLAŞIMLAR

Stratejik planlamanın stratejik yönetim sürecinin ilk aşamasını oluşturduğu ifade edilebilir. Bu anlamda bu iki kavram benzerlikler taşımaktadır. Ancak stratejik yönetim stratejik planlamadan ibaret değildir ve stratejik planlamadan daha kapsamlı bir süreçtir. Stratejik planlama; örgütün çevresini analiz etmesi, misyonunu ve amaçlarını belirlemesi, paydaşlarını gözden geçirmesi, güçlü ve zayıf yanlarını analiz etmesi ve uygulamaya yönelik faaliyet planlarını geliştirmesi için bir çerçeve sunmaktadır. Stratejik yönetim ise, plan hazırlama, hazırlanan planların uygulanabilmesi için gerekli kaynak yönetimi, örgüt yapısı, yönetim biçimi, örgüt kültürü, yaratıcılık, liderlik, uygulamaları izleme, sonuçları değerlendirme ve kontrol etme faaliyetlerinden oluşur. Bir başka ifadeyle stratejik yönetim, stratejik planlamayı da kapsar ancak onunla sınırlı değildir. Bu bağlamda stratejik planlama, stratejik yönetimin ana unsuru olarak kabul edilebilir ancak sadece planlama faaliyetinden ibarettir ve kaynak dağıtımı ve bütçe, bilgi yönetimi, değerlendirme, kontrol ve performans yönetimi gibi yönetim faaliyetlerini kapsamaz. Stratejik yönetim ise örgütün uzun dönemli ve stratejik bakış açısıyla yönetilmesiyle ilgilidir ve sayılan faaliyetlerin tümünü kapsar. Dolayısıyla verilen seçeneklerde ortak olan tek faaliyet çevre analizidir.

Stratejik yönetim, örgütleri değişime yönlendiren ve istenen sonuçlara ulaşabilmek için bir araya getirilen felsefe, yaklaşım, düşünce, kavramlar ve teknikleri uygulama süreci olarak da değerlendirilmektedir. Burada vurgulanmak istenen önemli nokta, stratejik yönetimin yalnızca “rasyonel düşünce ve analitik yaklaşımdan” ibaret olmamasıdır. Yaratıcı beyin, sezgiler, vizyon sahibi olabilme, farklı düşünme vb. gibi unsurlar yaratıcı strateji geliştirmek için önemli özellikler olarak stratejik yönetimin konuları arasına girmiştir. Dolayısıyla doğru yanıt C seçeneğidir.

Soruda geçen kanunların hepsi Türkiye’de yerel yönetimlerde stratejik planlamaya ilişkin yasal düzenlemeler arasında yer almaktadır. Doğru yanıt E seçeneğidir. Bu kanunlara ek olarak, Kamu İdarelerince Hazırlanacak Faaliyet Raporları Hakkında Yönetmelik, Kamu İdarelerinde Stratejik Planlamaya İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik, Kamu İdarelerince Hazırlanacak Performans Programları Hakkında Yönetmelik de yerel yönetimlerde stratejik planlamaya ilişkin yasal düzenlemeler arasında bulunmaktadır

Soruda geçen senaryoda, bir belediye hazırlaması gereken faaliyet raporunu bağımsız bir denetleme kuruluşuna yaptırıyor. Bu süreçte söz konusu denetleme kuruluşunun belediyeyi incelemesi muhtemelen belediyenin kendi faaliyet raporunu hazırlamasından daha uzun sürecektir ve daha maliyetli olacaktır. Fakat faaliyet raporlarının doğruluk ve tarafsızlık, açıklık, tam açıklama, tutarlılık ilkelerine uygun olması beklenmektedir ve eğer belediye öz-değerlendirme yapmaya çalıştığında yanlı yorumlarda bulunabilir. Bu nedenle şartların uygun olması durumunda bağımsız bir denetleme kuruluşundan yardım almak faaliyet raporunun daha doğru, açık ve tutarlı olmasını sağlayacaktır. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Stratejik planlamaya ilişkin ülkemizde yerel yönetimler için oluşturulmak istenen stratejik planlama süreci modelinin 3 temel ögesi bulunmaktadır. Bunlar; Stratejik plan, Performans programı ve Faaliyet raporudur. Stratejik plan modelin planlama boyutunu, performans programı uygulama ve bütçe boyutunu, faaliyet raporu ise denetim boyutunu oluşturmaktadır. Soruda bahsedilen kamu kurumu uygulama ve bütçe faaliyetlerini “Performans Programı” kapsamında gerçekleştirmektedir.

Stratejik plan 5 yıllık, performans programı ve faaliyet raporu ise yıllık olarak hazırlanmaktadır. Dolayısıyla doğru yanıt B seçeneğidir

Kalkınma Bakanlığı’nın kamu idareleri için hazırladığı Stratejik Planlama Kılavuzuna göre yerel yönetimlerde stratejik planlama süreci aşağıdaki dört temel soru kapsamında değerlendirilmektedir. Soruda bahsi geçen belediye vizyonunu belirlemiştir. Bir başka ifadeyle nereye gideceğine karar vermiştir. Dolayısıyla doğru yanıt B seçeneğidir. 1. Neredeyiz? (Durum analizi) 2. Nereye gitmek istiyoruz? (Misyon, vizyon, temel değerler, amaçlar ve hedefler) 3. Gitmek istediğimiz yere nasıl ulaşabiliriz? (Stratejiler, faaliyetler ve projeler) 4. Başarımızı nasıl izler ve değerlendiririz? (İzleme, performans ölçme ve değerlendirme).

Hedefler amaçlara ulaşmak için belirlenen ölçülebilir, kısa süreli ve zaman sınırı belli alt amaçlardır. Hedefler, genel kapsamlı olarak belirlenmiş amaçların uygulanabilmesini sağlar. İyi bir hedef cümlesinin zaman sınırı belli olmalıdır. Ayrıca; tam, anlaşılabilir, ölçülebilir, kabul edilebilir ve ulaşılabilir olma özelliklerini de taşımalıdır. Soruda verilen seçeneklerde A seçeneğinde zaman belirli değildir. B seçeneğinde ise çok uzun vadelidir. D seçeneğinde zaman ve personel tam olarak belirli değildir. E seçeneği ise gerçekçi değildir. Tüm bunlar dikkate alındığında C seçeneği en uygun hedef cümlesini içermektedir.

Stratejik planın uygulama aşamasında, belirlenen stratejilerin bütçe ve yıllık uygulama programlarıyla pratiğe dökülmesi gerçekleştirilir. Stratejik planda yer alan amaç ve hedefler doğrultusunda hazırlanan eylem planları ve programlara kaynakların etkili ve verimli biçimde dağılımı stratejik planlama sürecinin önemli aşamalarından biridir. Kaynak dağılımı; hazırlanan eylem planları ve programları doğrultusunda örgütün elindeki maddi, fiziksel, beşerî, finansal ve teknolojik kaynakların nerelere, nasıl, ne miktarda ve ne zaman ayrılacağına ilişkin kararların alınmasıdır. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Kurumsal Perfor­mans yönetiminde kullanılan bazı ölçütler, aynı zamanda kamu hizmetlerinde rekabet unsurları olarak görülebilmektedir. Buna göre, rekabetin 6 boyutunu da oluşturan performans ölçütleri ve önem dereceleri, şu şekilde sıralanmaktadır: Kalite ölçütü, Maliyet ölçütü, Zaman ölçütü, İşgücü ölçütü, Güvenilirlik ölçütü, Hizmet ölçütü. Bu ölçütlerin içinde strateji ölçütü yoktur. Doğru cevap E seçeneğidir.

Stratejik planlama; örgütün çevresini analiz etmesi, misyonunu ve amaçlarını belirlemesi, paydaşlarını gözden geçirmesi, güçlü ve zayıf yanlarını analiz etmesi ve uygulamaya yönelik faaliyet planlarını geliştirmesi için bir çerçeve sunmaktadır. Stratejik planlama; “örgüt misyonunun açıkça ifade edilmesi”, “paydaş­larının belirlenmesi ve görüşlerinin alınması”, “örgütün 3-5 yılı kapsayan stra­tejik amaç ve hedeflerinin belirlenmesi” ve “bunlara ulaşmak için stratejilerin geliştirilmesi”nden oluşan bir yönetim sürecidir. Bu sürecin içinde hedeflere ulaşma derecesinin ölçülmesi yoktur. Doğru cevap E seçeneğidir.

İdarelerin/belediyelerin belirlediği amaç ve hedeflere nasıl ulaşılacağını gösteren uygulamaya dönük hareket tarzına, “strateji” adı verilir. Bir başka ifadeyle strateji, “na­sıl?” sorusuna cevap arama sürecidir. Hedefler ulaşılmak istenen sonuçtur, strateji ise hedeflere ulaşmada araçtır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yeniliğin girdileri somut (dokunulabilen) ve soyut (dokunulamayan) özellikler taşır

Dokunulamaz aktifler çoğunlukla ekonomi literatüründe “bilgi aktifleri” olarak, işletme yönetimi literatüründe ise entelektüel aktifler olarak isimlendirilir.

Dokunulamaz aktifler çoğunlukla ekonomi literatüründe “bilgi aktifleri” olarak, işletme yönetimi literatüründe ise entelektüel aktifler olarak isimlendirilir.

Yeniliğin anahtar girdisi bilgidir. Yenilik, yaratıcı faaliyetlerde bilginin kullanılmasını ifade eder

Yenilik mevcut durumda, kaynaklar, araçlar, teknolojiler, araçlar ve pazarlar ile ihtiyaçlar bilinmeden gerçekleştirilmez.

Yenilik, ekonomik değer yaratma amaçlı faaliyetlerden oluşur

Yeniliğin anahtar girdisi bilgidir. Yenilik, yaratıcı faaliyetlerde bilginin kullanılmasını ifade eder

Yeniliğin girdileri somut (dokunulabilen) ve soyut (dokunulamayan) özellikler taşır

Yenilik beraberinde riskleri de getirir

Ticari bir değer elde etmek için ortaya konan bilimsel uygulamalara teknoloji dedir. Bir başka deyişle teknoloji üretim faaliyetinde bulunurken işletmelerin
kullandığı yol ve yöntemler veya insnaların çevrelerini değiştirmek üzere kullandığı tekniklerdir