KAMU YÖNETİMİNDE ÇAĞDAŞ YAKLAŞIMLAR - Deneme Sınavı - 17

Kriz yönetimi, sürekli bir işlemdir. Önceden tahmin edilebilen krizler için hazırlanan planların sürekli olarak test edilerek güncellenmesi gerekir.

Afet kavramı farklı şekillerde ifade edilmektedir. “Doğal kaynaklı veya insanların neden olduğu, bir toplumun normal işleyişini etkileyen, toplumun yalnızca kendi kaynaklarını kullanarak önleme yetisinin ötesindeki, geniş boyutlu insan, materyal, çevresel kayıplara yol açarak bozan, felaket derecesindeki olay”; “Yerel olanaklar ile başa çıkılamayan, insanlar için fiziksel, ekonomik ve sosyal kayıplar doğuran, normal yaşamı ve sosyoekonomik faaliyetleri durdurarak veya kesintiye uğratarak toplumları etkileyen doğal, teknolojik veya insan kaynaklı bir olay”, “Canlı ve cansız çevreye büyük zarar veren, önemli ölçüde can ve mal kaybına neden olan, olağan dışı, doğal ve beşeri olaylar”, “Belirli bir parasal değerin üstündeki yıkım veya tahribat, belirli bir sayının üstündeki ölüm veya yaralanma” afeti tanımlamak için kullanılan ifadelerdendir. “Doğal afetlerden kaynaklanan kriz durumları” olarak da kavramlaştırılan afetler, “İnsanlar için fiziksel, ekonomik, sosyal kayıplar doğuran, normal yaşamı ve insan faaliyetlerini durdurarak kesintiye uğratarak toplulukları etkileyen doğal, teknolojik, insan kökenli olaylardır”.

Türkiye’de diğer doğal afetlere göre en sık meydana gelenler ve etkileri itibarıyla en yıkıcı olanlar depremlerdir. Son 70 yılın istatistiklerine ve depreme ilişkin kayıtlara göre, depremlerin yol açtığı kayıpların yıllık ortalaması, millî gelirin %0,8’ini oluştururken tüm diğer afetlerin payı %0,2’dir. Son 60 yıl içinde ülkemizde meydana gelen doğal afetlerin yol açtığı yapı hasarları istatistikleri dikkate alındığında hasarın %62’sinin depremler nedeniyle meydana geldiği görülmektedir. Özellikle 1960’lar sonrasında sel ve toprak kaymasına bağlı olarak ortaya çıkan afetlerin etkileri, akarsu düzenlemeleri ve imar planlarında yapılan düzenlemelerle büyük ölçüde azaltılabilmişken, depremler konusunda mevcut riskler artarak devam etmektedir.

Kurul, yılda en az dört kez toplanır. Ayrıca, ihtiyaç halinde, Kurul Başkanının çağrısı üzerine olağanüstü toplanabilir.

Stratejik planlama, stratejik yönetimin ana unsuru olarak kabul görse de sadece planlama faaliyetini içerir. Değerlendirme, bilgi yönetimi, kontrol ve performans yönetimi ile kaynak dağıtımı ve bütçe faaliyetlerini kapsamaz. Bu nedenle doğru yanıt E'dir.

5018- Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu

5216- Büyükşehir Belediye Kanunu

5302- İl Özel İdaresi Kanunu

5393- Belediye Kanunu

25326- 5018 sayılı Kanun'un yayımlandığı Resmî Gazete'nin sayısını ifade etmektedir. Bu nedenle doğru yanıt B'dir.

Mahalli idarelerce hazırlanan idare faaliyet raporlarının birer örneğinin Sayıştay ve İçişleri Bakanlığına gönderilmesi gerekmektedir. İçişleri Bakanlığı da bu raporlara istinaden kendi değerlendirmelerini de içeren mahalli idareler genel faaliyet raporunu hazırlayarak kamuoyuna açıklar. Bu nedenle doğru yanıt B'dir.

Stratejik yönetim modelleri "strateji geliştirme ya da stratejik plan hazırlama, stratejik analiz, uygulama ve kontrol" olmak üzere dört temel aşamadan oluşmaktadır. "Geri bildirim" aşaması yoktur. Bu nedenle doğru yanıt A'dır.

Strateji, TDK Sözlüğü’nde “bir ulusun veya uluslar topluluğunun, barış ve savaşta benimsenen politikalara destek vermek amacıyla politik, ekonomik, psikolojik ve askerî güçleri bir arada kullanma bilimi ve sanatı” biçiminde tanımlanmaktadır. Redhouse Sözlüğü’nde ise stratejinin tanımı dar kapsamlı olarak harp idare bilgisi biçiminde yer almaktadır. Kelimenin etimolojik kökeni incelenecek olursa, kimi kaynaklarda Latince yol, çizgi veya nehir yatağı anlamındaki “stratum”dan geldiği söylenmektedir. Kimi kaynaklarda ise eski Yunancadaki general anlamına gelen strategos kavramına dayandığı ifade edilmektedir. Kelimenin kökeni konusunda anlaşmazlık olmasına rağmen, tüm tanımlamaların yön göstermeyle ilgili olduğu söylenebilir.

Stratejik planlama en iyi stratejik kararların alınmasına, stratejik yönetim ise planların uygulanması ve hedeflenen sonuçların elde edilmesine odaklanır. Bu nedenle (E) seçeneği yanlıştır.

SWOT analizi İngilizce Streength(güçlü), Weakness(zayıf), Opportunity(fırsat), Threat(tehdit) sözcüklerinin baş harflerinden oluşmuştur. Türkçede ZÜFT (zayıf, üstünlük, fırsat, tehdit) veya GZFT (güçlü, zayıf, fırsat, tehdit) analizi olarak da anlamlandırılmaktadır. Bu nedenle doğru yanıt B'dir.

Ülkemizde kamu yönetiminde yeniden yapılanma çalışmaları süreci 2003 yılından itibaren başlatılmış ve bu kapsamda pek çok yasa çıkarılmıştır. Bu süreçte yapılan çeşitli değişikliklerle birlikte kamu idarelerinin planlı hizmet sunumu, politika geliştirme, belirlenen politikaları somut iş programlarına ve bütçelere dayandırma ile uygulamayı etkili bir biçimde izleme ve değerlendirmelerini sağlamaya yönelik olarak “stratejik planlama” da temel bir araç olarak benimsenmiştir. Bu bağlamda 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu (KMYKK) ile stratejik planlama, kamu kurumları için zorunlu hâle getirilmiştir

Performans yönetiminin daha etkili hale getirilmesinde ''hizmet içi eğitim'' yer alır.

Kamu yöneticisi veya siyasal karar verici kuruluşun performansını geliştirmek için ya da performans yönetimi için; Örgütün kaynaklarını yeniden gözden geçirmelidir.

Model, Dünya ölçeğinde bir kamu hizmeti, mükemmellik ve adil yönetimi amaçlamakta ve şu aşamaları içermektedir;

• Sonuç odaklılık ve iddialı sonuç hedeflerin belirlenmesi,
• Ölçütlerin ve buna uygun göstergelerin belirlenmesi,
• Çok boyutlu performans değerlendirmesi,
• Doğrudan müdahalede bulunulması,
• Piyasa teşviklerinin oluşturulması,
• Hizmetleri, halkın biçimlendirmesi,
• Yeterlilik ve kapasite gelişiminin sağlanması.

İngiltere için bile reform niteliği taşıyan bu kamu performans yönetim modelinin uygulanmasına bakıldığında şu açılardan kolaylıkları ve olumlu yanları
olduğu görülmüştür:
• Başarı odaklı modelin, doğrudan sonuçlara yönelik katkı sağlaması,
• Modelde, hedef ve ölçütlerin iyi belirlenmesi ve ölçümün devamlılığı,
• Modelin, bütüncül ve ilkeli olması,
• Modelin, yararına inanıldığı için hükûmetlerce desteklenmesi,
• Modelin, özel sektör tekniklerini içermesi ve ödüle dayanması,
• Modelin, yönetişime uygun olması,
• Modelin, piyasa ekonomisine ve rekabet açık olması,
• Modelde, İKY’nin esnek ve dışa açık istihdam olması,

Stratejik planların uygulama aşamasının iki farklı boyutu vardır. Birinci boyut; kaynak dağılımı yapılmasına ve bütçe ile uygulama programları oluşturulmasına, ikinci boyut ise motivasyon, yapı, liderlik, kültür, yönetim tarzı gibi örgütsel faktörlere ilişkindir. Kaynak dağılımı birinci, diğer seçenekler ikinci boyutta yer almaktadır. Bu nedenle doğru yanıt E'dir.

İdarenin/belediyenin örgüt yapısı "fiziki ve sosyal" yapısı olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Fiziki yapısı; yerleşim düzenini, örgütün bulunduğu yeri ve dekorasyonu kapsar. Sosyal yapısı ise emir-komuta ilişkilerini, örgütün büyüklüğünü, merkezîleşme derecesini, iş bölümü ve uzmanlık derecesini, bölümlere ayırmayı kapsamaktadır. Yerleşim düzeni fiziki yapı unsurları arasında, diğer seçenekler ise sosyal yapı unsurları arasında yer aldığı için doğru yanıt D'dir.

En uygun hizmet alım ihalesi yapmak, kariyer ve liyakata göre personeli seçmek ekonomikliktir.

Örgütlerin üst ve alt sistemlerle ilişkisinde etkili olan alt sistemlere; ödül sistemleri, bütçe sistemleri, bilgi sistemleri, iletişim sistemleri, karar sistemleri, kontrol sistemleri örnek olarak verilebilir. Yenilik sistemleri bu sistemlerden biri değildir. Bu nedenle doğru yanıt E'dir.