KAMU YÖNETİMİ

Kamu kavramı, “resmiyeti” ve “genelliği” anlattığı kadar “özel”in, “gizli”nin ve “kapalı”lığın zıddı olarak “açık”lığı, “halka ait oluş”u ve “görülebilir”liği de ifade etmektedir. Kamu malları, kamu hayatı ve halk (amme) kütüphanesi gibi.

Kamu yönetimi kavramının temel dört yönü bulunmaktadır. Bunlar “işlev”, “yapı”,
“akademik disiplin” ve “meslek” yönüdür. İşlevsel bir kavram olarak kamu yönetimi, çeşitli
tanımlara konu olmuştur. Süreklilik bunlardan birisi değildir.

Devletin fonksiyonları, geçirdiği aşamalar dikkate alınarak “klasik”, “kaynakları hare­kete geçirici”, “sosyal” ve “hakemlik” olmak üzere dört grupta toplanabilir. Klasik fonksi­yonlar; vergi toplama, adalet, güvenlik, savunma ve dış ilişkiler (diplomasi) gibi bir devle­tin varlığı için zorunlu olan işlevlerdir. Bunlar olmadan devletin varlığından söz edilemez.

Geleneksel kamu yönetimi anlayışının entellektüel temelleri, büyük ölçüde Woodrow Wilson, Max Weber ve Frederick Taylor’ın düşüncelerine dayanır. Wilson, 19. yüzyılın son çeyreğinde yazdığı makalesinde kamu yönetimini, siyaset biliminden bağımsız bir disiplin hâline getirmek için “siyaset/yönetim ayrılığı” ilkesini savunmuştur.

Geleneksel kamu yönetimi anlayışının entellektüel temelleri, büyük ölçüde Woodrow Wilson, Max Weber ve Frederick Taylor’ın düşüncelerine dayanır. Wilson, 19. yüzyılın son çeyreğinde yazdığı makalesinde kamu yönetimini, siyaset biliminden bağımsız bir disiplin hâline getirmek için “siyaset/yönetim ayrılığı” ilkesini savunmuştur. Max Weber de formüle ettiği “ideal tip bürokrasi” modelinin, en rasyonel ve etkili bir örgütlenme biçimi olduğuna ilişkin düşüncesini geliştirmiştir. Wilson ve Weber’in görüş ve düşünceleri, siyasetin alanıyla kamu görevlilerinin alanlarının farklı olduğu, siyasetçilerin kamu politikalarına ilişkin temel kararların verilmesi, kamu görevlilerinin de bunları, uzmanlık ve teknik bilgilerine göre en etkin ve tarafsız olarak uygulayacakları esasına dayanır.

Yeni kamu yönetimi, geleneksel yönetimden farklı olarak yönetimin organizasyonu ve işleyişinde piyasalar ve toplumla ilişkilerinde yeni bir yapılanma öngörür. Yeni kamu
yönetiminin temel unsurları konusunda çeşitli sınıflandırmalar yapılmıştır. Örneğin:
1. Kamu sektöründe yöneticiye geniş yönetme serbestliğinin tanınması,
2. Performans ölçümü yapılması,
3. Sonuçlara, prosedürlerden daha çok önem verilmesi,
4. Kaynakların kullanımında disiplin ve tutumluluk,
5. Kamu sektöründe rekabetin artırılması,
6. Büyük yapılı organizasyonların, optimal büyüklükte yeni yapılara dönüştürülmesi,
7. Kamuda, özel sektör yönetim tekniklerinin uygulanması

Yeni kamu yönetimi yapısal olarak şu özellikleri taşır: 

• Esnek Örgüt Yapısı
• Adem-i Merkeziyetçi
• Yumuşak Hiyerarşi
• Minimal Devlet
• Küçük Ölçekli Yapı
• Piyasa Yönelimli

Geleneksel kamu yönetiminin yapısal özellikleri şöyledir:

• Katı örgüt yapısı
• Merkeziyetçi
• Katı Hiyerarşi
• Hizmet Devleti
• Büyük Ölçekli Yapı
• Bürokrasi Yönelimli

Kamu yönetiminin üçüncü elemanı, kamu politikasıdır. Kamu politikası, toplumsal sorunları tanımlama ve bunların çözümlerini belirlemedir. Bu da kanun yapma (koyma), idari düzenlemeleri gerçekleştirme, alternatif çözüm önerileri arasında seçim yapma ve
sorunları çözecek en uygun yöntemleri belirleme işleriyle ilgilidir. Kamu politikası, daha çok siyasi yöneticilerin bir görevidir.

Ombudsman: Kamu yönetimini denetlemek için yasama organı tarafından görevlendirilen bağımsız kamu denetçisi.

Kamu örgütü/yapı kamu yönetiminin temel yönlerinden biridir.

Yönetimin incelenmesi kitabının yazarı Woodrow Wilson'dur.

Geleneksel kamu yönetimi bürokrasi temelli bir yönetim biçimidir.

Yeni kamu yönetimi performans hedefli denetime öncelik veren bir anlayışına sahiptir.

Yerinden yönetim kamu yönetiminin elemanlarından bir değildir.

Yönetişim anlayışının en önemli özelliklerinden biri farklı sektörler ile ilişki kurmaya önem vermesidir.

Hem kamu hem de özel yönetimler stratejik planlar hazırlarlar.

Olumsuz dışsallıkla mücadele etmek kamu yönetimlerinin görevidir.

Stratejik yönetim anlayışı performansa dayalı yönetimi destekleyen bir yönetim biçimidir.

Monarşik devlet, devletlerin fonksiyonlarında son yıllarda meydana gelen değişimlerden birisi değildir.