KAMU YÖNETİMİ - Deneme Sınavı - 4

İşletmeler, 1970’lerin sonunda “ürün merkezli” düşünmek yerine “müşteri merkezli” stratejiler üretmeye başlayınca, müşterilerin eğilimlerine, tercihlerine ve durumlarına göre işi tasarlamak sürecine girdiler; müşterileri daha çok dinlemeye ve anlamaya yöneldiler.

Türkiye’de Ülkemizde, özellikle 2000’li yıllarda yapılan reformlarda, personel yönetimi anlayışından insan kaynakları yönetimi yaklaşımına geçiş yönünde değişiklikler yapıldığı görülmektedir. Bu geçişin göstergeleri arasında şunlar söylenebilir: Yönetimde girdi merkezli düşünme yerine sonuç odaklı anlayışların gelişmesi, hizmet içi eğitime daha fazla önem verilmesi, esnek çalışma biçimleri getirilmesi, bazı alanlarda performansa bağlı ücret, memur yerine sözleşmeli personel uygulamalarının yaygınlaştırılması eğilimleri ve çalışanların bir iç paydaş olarak görülmesi.

İnsan kaynakları yönetimi, örgütsel gelişme ile çalışanların bireysel ve grup olarak gelişmeleri arasında yakın bir ilişki olduğunu düşünür. Bilginin kısa zamanda eskimesini önlemek ve yenilikleri zamanında yakalamak için, çalışanların yaratıcılığını, bilgi ve deneyim düzeylerini sürekli geliştirmeyi amaçlar. Çalışanları iç paydaşlar olarak görür; kurumun amaç ve hedeflerinin belirlenmesi ve diğer karar alma süreçlerine aktif olarak katılmasının yararlı olacağını düşünür. Girdilerden daha çok sonuçlara yönelir. Personelin sayısı, çalışma süreleri ve ücretlerinden daha fazla, onların performansına ve bunun kurumun verimliliğine etkisi üzerinde yoğunlaşır.

Genel olarak kamu hizmetleri, herkesi ilgilendiren, “kazançtan” daha çok “kamu yararı” düşüncesi ağır basan faaliyetlerden oluşur. Özel kesimdeki işlerin amacı doğrudan “kâr”a yöneliktir. Özel kesim yöneticileri, çalışanların maddi ve sosyal hakları konusunda karşılıklı görüşmeler yoluyla belirli çözümler gerçekleştirdikleri hâlde, kamu kesimindeki çalışanların ekonomik ve sosyal hakları ise genellikle tek yönlü olarak yasal düzenlemeler çerçevesinde belirlenir. Kamu hizmetleri, yasal ve biçimsel kurallara göre yürütülür. Bir kamu kurumunda yöneticinin karar ve eylem serbestliği, bir firma yöneticisine oranla daha çok kısıtlanmış durumdadır. Kamu hizmetleri, herkesin gözü önünde cereyan eder. Bu nedenle, kamu görevlilerinin işleri ve faaliyetleri kamunun gözetim ve denetimi altındadır. Özel kesimdeki işler ise kamuyu ya da siyaseti doğrudan doğruya ilgilendirmez. Özel kesime göre kamu kesiminde çalışanların hizmet güvenliği daha iyi sağlanmış ve korunmuştur. Hizmet güvenliği faktörü nedeniyle kişiler, ücreti düşük olsa da genellikle kamu kesimini özel kesime tercih edebilirler.

Kamu personelinin görevini yaparken kimseye ayrıcalık tanımaması; dil, din, felsefi inanç, siyasi düşünce, ırk, cinsiyet ve benzeri sebeplere dayalı ayırım yapmaması ve herkese karşı yansız davranması anlamına gelmektedir. Kamu personelinden, yasalara bağlı, kamu yararı ve hizmet gereklerine göre iş yapması, her türlü keyfilikten uzak durması beklenir.  Bütün personel rejimlerinde tarafsızlık ilkesine özel bir önem verilmektedir.

Kariyer, memurluğun bir meslek durumuna getirilmesi olgusudur. Bu ilke memurlara, yaptıkları hizmetler için gerekli bilgilere ve yetişme şartlarına uygun biçimde sınıfları içinde en yüksek derecelere kadar ilerleme olanağını sağlar. Uygulamada kariyer, memurun iş hayatına genç yaşta girmesini, hizmet güvenliğini, düzenli terfi olanağını ve emekliliğine kadar işte çalışabilme garantisini veren bir anlam kazanmıştır.

Çalışanların bir iç paydaş olarak görülmesi personel yönetimi anlayışından insan kaynakları yönetimi yaklaşımına geçişin göstergelerindendir

İnsan kaynakları yönetiminin, örgütün beşeri yönü ile ilgili olması iki kesimin de benzer özelliklerindendir

Mülakat kamuda insan kaynakları yönetiminin dayandığı ilke ve değerlerden değildir

Memurluğun yükselme olanaklarına dayalı bir meslek durumuna getirilmesi, kamuda insan kaynakları yönetiminin kariyer ilkesinin bir gereğidir.

Teknoloji Hizmetleri Sınıfı 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'na göre memur sınıflarından değildir

Üniversite öğretim üyeleri, hakim ve savcılar, askeri personel ile idari hizmet sözleşmesiyle çalışan “sözleşmeli personel” diğer kamu görevlileri kavramı içinde değerlendirilirler.

Devlet Memurları Kanunu’na göre kamu hizmetleri, “memur”, “sözleşmeli personel”, ve “işçiler” eliyle gördürülür.

Anayasa kamu hizmetlerine girişte, üç temel ilkeyi ortaya koymaktadır. Bunlar şunlardır: Serbestlik, eşitlik ve görevin gerektirdiği niteliklerdir

Telif haklarından ücret alma yasağı memurlara konulan yasaklardan değildir

Devlet Memurları Kanunu'na göre disiplin cezalarından ağırlık derecesine göre üçüncüsü aylıktan kesmedir

Yönetimde girdi odaklı değil sonuç odaklı anlayışların gelişmesi bir gösterge olmuştur.

İnsan kaynakları yönetiminin özelliklerinden biri, çalışanların karar alma süreçlerine aktif olarak katılmasını savunmasıdır.

Kamu yönetiminde yöneticinin karar ve eylem serbestliği, özeldekine oranla daha çok kısıtlanmış olması, kamu ve özeldeki insan kaynakları yönetiminin bir farklılığıdır.

Kamu hizmetlerinin sürekli ve düzenli bir biçimde yürütülmesini sağlamak için oluşturulan ve bu hizmetleri yerine getirecek kişileri sayı, nitelik, derece, ödev, yetki ve sorumluluklar itibarıyla gösteren çizelgeye kadro adı verilir.