KAMU PERSONEL HUKUKU

Memurun diplomasını aldığı alanın niteliği, girdiği meslek ve atandığı kadro, giriş derece/kademesini farklılaştırır. Ayrıca hizmete girmeden önce ya da sonra aldığı diploma, giriş derece/kademesini değiştirir. Diğer yandan, mesleği ile ilgili edindiği formasyon derece/kademesini etkiler.

Sözlü sınavda ilgili aday, sınav kurulunun her bir üyesi tarafından a) sınav konularına ilişkin bilgi düzeyi b) bir konuyu kavrayıp özetleme, ifade yeteneği ve muhakeme gücü c) liyakati, temsil kabiliyeti, tutum ve davranışlarının göreve uygunluğu d) özgüveni, ikna kabiliyeti ve inandırıcılığı e) genel kültürü ve genel yeteneği f) bilimsel ve teknolojik gelişmelere açıklığı esas alınarak yüz tam puan üzerinden değerlendirilir.

Görevde yükselme uygulaması, genel olarak, merkezi idare, yerel yönetimler, kamu iktisadi teşebbüsleri dahil olmak üzere bütün devlet teşkilatı içerisindeki şube müdürü
(müdür) ve altı kadrolarını kapsar. Ayrıca, özelleştirme kapsam ve programında bulunan kamu iktisadi teşebbüslerindeki şube müdürü ve altı sözleşmeli pozisyonlar da kapsam içerisindedir. Uygulamanın istisnaları ise şunlardır;
1) İstisnai memurluklar,
2) Mülki İdare Amirliği Hizmetleri, Emniyet Hizmetleri, Jandarma ve Sahil Güvenlik Hizmetleri Sınıflarına dâhil kadrolar,
3) Yardımcılık ya da stajyerlik dönemi sonunda öngörülen yeterlilik sınavı ve/ veya tez aşamalarında başarılı olduktan sonra atanabilecek görevler,
4) Dışişleri Bakanlığı uzmanlıkları,
5) Anayasa Mahkemesi Başkanlığına ait Devlet Memurları Kanununa tabi kadrolar, Adalet Bakanlığı icra müdür ve yardımcısı kadroları, atanma usul ve esasları ilgili yönetmelikle belirlenen gümrük müdürü, gümrük muhafaza kaçakçılık ve istihbarat müdürü, tasfiye işletme müdürü, gümrük müdür yardımcısı ve bölge amiri kadroları ile Diyanet İşleri Bakanlığında protokol işlerini yürütmekle görevli şube müdürü kadrosu,
6) Doktora öğrenimini bitiren personelden, atanılacak görev için aranan ve toplam hizmet süresine sahip olmaları ve mevzuatla aranan öğrenim şartını taşımaları kaydıyla uzman veya aynı düzeydeki görevler ile daha alt görevler,
7) Başmüdür, işletme, müessese, fabrika, kombina ve meydan müdürlüklerine, taşra teşkilatı bölge ve il müdürü ile doğrudan merkeze bağlı taşra kuruluşlarının müdür kadrolarına ve bunların yardımcılıklarına, ilçe müdürü kadrolarına, atanma usul ve esasları kurumlarınca yönetmelikle belirlenen ilçe idare şube başkanlıkları ile bunlarla aynı düzeydeki diğer kadrolar,
8) Millî Eğitim Bakanlığında eğitim ve öğretim hizmetleri sınıfına dâhil kadrolardan eğitim uzmanı kadroları,
9) Avukat kadro veya pozisyonlarından hukuk müşaviri kadro veya pozisyonlarına yapılacak atamalar.

Yasa, maaşı (aylığı), “memurlara hizmetlerinin karşılığında, kadroya dayanılarak ay itibarıyla ödenen para” olarak tanımlamıştır.

Memur maaş rejiminde maaş, birden çok unsurdan oluşmaktadır. Buna göre memur maaşının unsurları; aylık (gösterge aylığı - taban aylık - kıdem aylığı), ek gösterge, yan ödemeler ve sosyal nitelikli ödemelerdir.

Yan ödemeler, belirli görev, sınıf ve derecedeki memurlara ve farklı oranlarda ödenir. Yan ödemeler şunlardır; İş Güçlüğü Zammı, İş Riski Zammı, Mali Sorumluluk Zammı, Temininde Güçlük Zammı, Özel Hizmet Tazminatı, Eğitim, Öğretim Tazminatı, Din Hizmetleri Tazminatı, Emniyet Hizmetleri Tazminatı, Mülki İdare Amirliği Özel Hizmet Tazminatı, Denetim Tazminatı, Adalet Hizmetleri Tazminatı, Diğer Memurlar Tazminatı, Makam Tazminatı, Görev Tazminatı, Temsil Tazminatı, Yabancı Dil Tazminatı. Bu yan ödemeler arasında Ek Ödemeyi de saymak mümkündür.

Sosyal hak ve yardım nitelikli ödemeler, memurun görev ve derecesine bakılmadan yapılan, dolayısıyla eşitlikçi ödemelerdir. Bu türden ödemeler, aynı zamanda belirli durumlar ortaya çıktığında yapılır, sürekli devam eden ödemeler değildir. Bu ödemeler, Aile Yardımı Ödeneği, Doğum Yardımı Ödeneği, Ölüm Yardımı Ödeneği, Cenaze Yardımı, Giyecek Yardımı ve Yiyecek Yardımıdır. Bunların içeriği, bir sonraki başlık olan Memurların Sosyal Hakları ve Yardımlar altında açıklanacaktır

Devlet Memurları Eğitimi Genel Planı'nda memurların yetiştirilmelerinde kurumlarca göz önünde bulundurulacak ilkeler şöyle ifade edilmiştir;
1) Hizmet öncesi öğretim ve eğitim veren yükseköğretim kurumları, mesleki ve teknik okulları ile bu nitelikteki kursların ders programları, ülke ve kamu hizmetlerinin Başbakanlıkça tespit edilecek ihtiyaçlarına uygun olarak düzenlenir.
2) Personelin bir plan dâhilinde hizmet içi eğitimden geçirilmeleri esastır.
3) Personelin hizmet içi eğitimi kamu kurum ve kuruluşların ihtiyaçları ile kalkınma plan ve programlarında öngörülen hedeflere göre gerçekleştirilir.
4) Personele, hizmet içi eğitimde kurum ve kuruluşu ile ilgili genel bilgi ve hizmetlerin yerine getirilmesinde yararlı olacak bilgi ve teknikler verilir, beceri ve davranışlar kazandırılır.
5) Hizmet içi eğitim kariyerlerinin geliştirilmesine yardım eder.
6) Kamu kurum ve kuruluşları, hizmet içi eğitimi eğitimin sürekliliği esasına göre yürütürler.
7) Kamu kurum ve kuruluşları, hizmet içi eğitim faaliyetlerini, bu planda yer alan ilkeler ve esaslar çerçevesinde önceden tespit edecekleri hizmet içi eğitim ihtiyaçlarını göz önünde bulundurmak suretiyle, kendi yönetmelikleri çerçevesinde yıllık eğitim programlarına uygun olarak düzenler, yürütürler ve değerlendirirler.
8) Personele hizmet içi eğitimde çalıştıkları kamu kurum ve kuruluşlarının Teşkilat, Personel ve Malzeme kadrolarında belirtilen görev yerlerine göre yeni teknikler de göz önünde tutulmak suretiyle bu görevlerin yerine getirilmesi için gereken niteliklerin kazandırılması esastır.
9) Kamu kurum ve kuruluşları, personeline, görevlerinin gerektirdiği bilgi, tecrübe ve becerileri kazandırmak üzere işbaşında uygulamalı eğitim de verebilirler.
10) Kamu kurum ve kuruluşları, belli dallarda kendi okullarında yapmakta oldukları öğretim ve eğitimi sadece kendi eleman ihtiyacını karşılamak amacıyla değil, bu alanda diğer kamu kurum ve kuruluşlarını da göz önünde bulundurmak suretiyle yaparlar. Yukarıda belirtilen eğitim kurumlarının kapasiteleri kamu hizmetlerinin ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde düzenlenir.
11) Kamu kurum ve kuruluşlarında hizmet içi eğitime tabi tutulan personel eğitimde kazandırılan niteliklere ve eğitime gönderilme amacına uygun görevlerde istihdam edilirler

Memurun yükselmesi ile görev, sorumluluk, maaş ve ünvan artar. İtibar ise öznel olup bu maddelerden biri değildir. Doğru yanıt 'A'.

Lise mezunları genel olarak 13. derece 3. Kademe ile göreve başlatılırlar. Doğru yanıt 'D'.

Kademe ve derece sistemi 15 Derece ve 9 Kademeye göre ayarlanmıştır. Doğru yanıt 'D'.

Ortaokul mezunu memurlar en son 5. dereceye kadar yükselebilirler. Doğru yanıt 'C'.

Son 8 sene disiplin cezası almayan memurlar, amirleri tarafından bir kademe yükseltilebilirler. Doğru cevap 'D'.

Özlük dosyası içine B,C,D ve E seçeneğinde verilenler girer. Diploma aslı bunlardan biri değildir. Doğru yanıt 'A'.

Maaş devletten alınır. Ücreti ise işveren verir.Maaş görevin başında, ücret ise sonunda verilir. Maaş ile ücret arasında hukuksal fark vardır, zira Maaş kamu hukukuna, ücret ise özel hukuka tabidir. Doğru cevap 'C'.

Devlet memurlarının kıdem ve derece usulüne göre belirlenen maaşları,kaidede hiçbir idari amir tarafından artırılıp azaltılamaz. Bu miktar ancak yasa ile belirlenir. Doğru yanıt 'E'.

İlk 4 durumda memurun ailesine verilen yardım ödeneği kesilir. Ancak son durumda verilmeye devam eder. Doğru yanıt 'E'.

Bu konuda Devlet Memurları Kanunu'ndaki düzenleme iki aydır. Doğru yanıt 'B' şıkkıdır.