KAMU ÖZEL KESİM YAPISI VE İLİŞKİLERİ

Bağımsız mahkemelerin hukukî uyuşmazlıkları ve hukuka aykırılık iddialarını, yargısal usul ve teknikleri kullanarak, kesin olarak çözme ve karara bağlama işlevine “yargı fonksiyonu” denir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Bağımsız mahkemelerin temel özellikleri şunlardır:

Doğru cevap B seçeneğidir.

Anayasa Mahkemesi, Yargıtay, Danıştay ve Uyuşmazlık Mahkemesi Türkiye’deki yüksek mahkemelerdir. Sayıştay, Anayasada yüksek mahkemeler arasında sayılmaması ve TBMM adına denetim yapması gibi nedenlerle genelde öğretide yüksek mahkeme olarak kabul edilmemektedir. Ayrıca Anayasa Mahkemesi de Sayıştay’ın yüksek mahkeme sayılmaması yönünde bir karar vermiştir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Hukuk yargısı ve ceza yargısı olmak üzere iki kola ayrılan yargı kolu, Adlî Yargı’dır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Aslîye hukuk mahkemeleri, sulh hukuk mahkemelerinin görevleri dışında kalan ve özel hukuk ilişkilerinden doğan her türlü dava ve işler ile kanunların verdiği diğer dava ve işlere bakar. Hukuk yargılamasında asıl görevli mahkemelerdir. Bir uyuşmazlık sulh hukuk mahkemesinin görevine girmiyorsa, aslîye hukuk mahkemesi bu konuda görevlidir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Tüketici sorunları hakem heyeti; belediye başkanının konunun uzmanı belediye personeli arasından görevlendireceği bir üye, baronun mensupları arasından görevlendireceği bir üye, ticaret ve sanayi odası ile esnaf ve sanatkâr odalarının görevlendireceği bir üye ve tüketici örgütlerinin seçecekleri bir üye olmak üzere başkan dâhil beş üyeden oluşur. Doğru cevap A seçeneğidir.

İdarî Yargı sistemimizde ilk derece mahkemeleri olarak İdare ve Vergi Mahkemeleri; üst derece mahkemeler olarak da Bölge İdare Mahkemeleri ve Danıştay bulunur. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yüksek Seçim Kurulu, 7 asıl ve 4 yedek üyeden oluşur. Üyelerin altısı Yargıtay, beşi Danıştay Genel Kurullarınca kendi üyeleri arasından üye tam sayılarının salt çoğunluğunun gizli oyu ile seçilir. Bu üyeler, salt çoğunluk ve gizli oyla aralarından bir başkan ve bir başkan vekili seçerler. Doğru cevap C seçeneğidir.

Çeşitli yargı kolları içinde faaliyet gösteren mahkemelerde görev yapan hâkimlerin belirli ilkeler altında faaliyet göstermesi gerekir. Bu bakımdan, yargı organına hâkim olan temel ilkeler “hâkimlerin bağımsızlığı” “kanunî hâkim güvencesi” ve “hâkimlik teminatı” ilkeleridir. Doğru cevap D seçeneğidir.

HSK’nın kuruluşu, teşkilâtı, görev ve yetkileri ile çalışma usul ve esasları 11.12.2010 tarihli ve 6087 sayılı Hâkimler ve Savcılar Kurulu Kanunu ile düzenlenmiştir. Buna göre HSK, 13 üyeden oluşur ve iki daire hâlinde çalışır. Kurulun Başkanı, Adalet Bakanı’dır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Türkiye'de yargının örgütlenmesiyle ilgili temel ilkeler 1982 Anayasasında yer almaktadır.

Aile Mahkemesi, Adli Yargıda Hukuk Yargısı mahkemelerinden biridir.

Sulh Ceza Mahkemeleri ve Asliye Ceza Mahkemelerinde tek hakim bulunur. Diğer mahkemelerde, 1 başkan ve 2 üye bulunur.

Amerika ve İngiltere'de yargı birliği sistemi, Fransa, Belçika, Yunanistan ve İspanya'da yargı ayrılığı sistemi uygulanmaktadır.

Adalet Bakanı, Anayasa Mahkemesi'ne üye seçemez.

Yüksek Seçim Kurulu, 7 asıl ve 4 yedek üyeden oluşur.

Hakim ve savcı adaylarını mesleğe kabul etmek, Hakim ve Savcılar Kurulu ikinci dairenin başlıca görevlerinden biridir.

Danıştay, İdari Yargıda yer alır.

İstinaf yoluna başvuru süresi iki haftadır.

2010 Anayasa değişikliği ile Anayasa Mahkemesi 17 üyeden oluşur.