KAMU ÖZEL KESİM YAPISI VE İLİŞKİLERİ - Deneme Sınavı - 16

1985’te imzalanan Schengen Antlaşması, üye devletlerin pek çoğu arasında sınırda pasaport kontrolü olmaksızın yolculuk edebilme olanağını sağladı. 1986’da Avrupa bayrağı kullanılmaya başlandı ve liderler Avrupa Tek Senedi’ni imzaladılar. Bununla birlikte topluluğun karar alma mekanizmasının genişlemesi, ticarî işlemlerde engel ve formalitelerin azaltılması ve daha ileri bir Avrupa Politik İş Birliği kurumu oluşturulması sağlandı. AB’nin son genişleme süreci; iki Almanya’nın (Doğu Almanya ve Batı Almanya) Ekim 1990’da birleşmesiyle, Avrupa Birliği ve eski Varşova Paktı’na dâhil Merkezi ve Doğu Avrupa Devletleri arasındaki ilişkiler güçlendi. 1990 yılında Demir Perde’nin yıkılması ile eski Doğu Almanya yeni Almanya’nın bir parçası olarak topluluğa katıldı. Doğu Avrupa’ya doğru gerçekleştirilen genişlemeyle birlikte, topluluğa katılmaya aday ülkelere uygulanmak amacıyla Kopenhag Kriterleri’nin kabul edilmesi üzerine görüş birliğine varıldı. 7 Şubat 1992 tarihinde Maastricht Antlaşması yürürlüğe sokuldu.

Birliğe katılmayı bekleyen 5 aday ülke ise şunlardır: Hırvatistan, İzlanda, Makedonya Cumhuriyeti, Karadağ ve Türkiye. Batı Balkan ülkeleri, Arnavutluk, Bosna-Hersek ve Sırbistan olası resmî adaylar olarak tanımlanmıştır. Son dönemde Kosova’ya da benzer bir statü verilmiştir.

Ülkemizde ekonomik kalkınmaya destek sağlamak, kurum ve kuruluşların verimliliğini ve etkinliğini artırmak amacıyla çeşitli kurum ve kuruluşlar oluşturulmaktadır. Bu kurumlardan biri de Milli Prodüktivite Merkezi (MPM)’dir. 1965 yılında yürürlüğe giren 580 sayılı Milli Prodüktivite Merkezi Kuruluş Kanunu’nun 1. maddesi, Milli Prodüktivite Merkezini: “Kamu kurumu niteliğinde tüzel kişiliği sahip, bütün işlemlerinde özel hukuk hükümlerine tabi ve merkezi Ankara’da olmak üzere Milli Prodüktivite Merkezi kurulmuştur” şeklinde ifade etmiştir.

1965 yılında yürürlüğe giren 580 sayılı Milli Prodüktivite Merkezi Kuruluş Kanunu’nun 1. maddesi, Milli Prodüktivite Merkezini: “Kamu kurumu niteliğinde tüzel kişiliği sahip, bütün işlemlerinde özel hukuk hükümlerine tabi ve merkezi Ankara’da olmak üzere Milli Prodüktivite Merkezi kurulmuştur” şeklinde ifade etmiştir.

Üretim ya mal (ürün) veya hizmet üretimi şeklinde olabilir; ancak mal veya hizmet üretiminin belli bir standarda tabi ve belli bir kalite düzeyinde olması gerekir. Mal ve hizmetin kalitesini standarda bağlama ihtiyacı, Türk Standartları Enstitüsü gibi bir kurumun ortaya çıkmasını sağlamıştır. 1960 tarihli Türk Standartları Enstitüsü Kanunu’nun 1985 tarihinde değiştirilen 1. maddesine göre kurumun temel amacı “her türlü madde ve mamulleri ile usul ve hizmet standartlarını yapmak gayesiyle Türk Standartları Enstitüsü kurulmuştur” şeklinde belirlenmiştir.

Doğru bilgi, doğru yorum ve doğru karar sürecinde araştırmacılar, politikacılar, karar alıcılar ve tüm bireyler istatistiki bilgilere ihtiyaç duymaktadırlar. Bu ihtiyacı karşılamak amacıyla ülkemizde Türk İstatistik Enstitüsü kurulmuştur. Osmanlı yönetiminde istatistiksel bilgi ve yöntemlerden yararlanma 19. yüzyılda reform süreci ile başlamıştır. 1830 tarihli nüfus sayımı bunun ilk örneğidir. Cumhuriyet döneminde 1926 yılında “Merkezi İstatistik Dairesi” kurulmuştur. 1930, 1554 Sayılı Kanun ile “İstatistik Umum Müdürlüğü” adını almıştır. 1945 yılında kurumun adı “İstatistik Genel Müdür lüğü” olarak değiştirilmiştir. Kurum 1962 yılında “Devlet İstatistik Enstitüsü” adı altında yeniden yapılanmıştır. 2005 yılında 5429 Sayılı Türkiye İstatistik Kanunu ile “Türkiye İstatistik Kurumu” kurulmuştur. Türkiye İstatistik Kurumu; İstatistik Konseyi ve Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığından oluşmuştur.

Türk Standartları Enstitüsü kuruluş kanununda 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı kararnamesinde Türk Standardları Enstitüsünün merkezinin Ankara’da olduğu ve gerek görülürse yurt içinde Yönetim      Kurulunun teklifi ve ilgili Bakanın onayıyla, yurt dışında sayısı onu geçmemek üzere Cumhurbaşkanı kararıyla belirlenecek yerlerde temsilcilikler kurabileceği belirtilmiştir.

Genel Kurulun başlıca görevleri şunlardır: •Enstitü Başkanını ve Yönetim Kurulu Üyelerini seçmek, •Enstitünün yıllık çalışma programını kabul etmek, •Bütçe ve kesin hesabı kabul etmek, •Denetleme Kurulunun raporunu incelemek ve Yönetim Kurulunu ibra etmek, •Enstitü ihtiyaçları için gayrimenkul satın almak, inşa ettirmek veya satmak konularında Yönetim Kuruluna yetki vermek, •Kanunla ve Cumhurbaşkanlığı kararnameleriyle verilen diğer görevleri yerine getirmek.

Yönetim Kurulunun başlıca görevleri şunlardır: •Yönetmelik ve diğer düzenleyici işlem tasarılarını onaylamak, Enstitüde yeni birimler kurulmasına veya mevcut birimlerin birleştirilmesine ya da kaldırılmasına karar vermek, Enstitü kadrolarını belirlemek. •Enstitü bütçesini ve çalışma programını Genel Kurula sunmak, Genel Kurulun aldığı kararları ve onayladığı çalışma programını uygulamak. •İhtisas Kurulları başkanlarını ve üyelerini tespit etmek. •Bu Bölümde verilen diğer görevleri yerine getirmek.

4 sayılı Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin 600. maddesi Türkiye İstatistik Kurumunun görev ve yetkilerini aşağıdaki gibi belirlemiştir: •Resmî İstatistik Programını hazırlamak, Program ile belirlenen istatistikî faaliyetlerin yürütülmesini organize etmek ve uygulanmasını sağlamak, •Resmî istatistiklerin üretimi sırasında kullanılacak istatistikî yöntemleri, tanımları, sınıflamaları ve standartları, ulusal ve uluslararası normlara uygun olarak belirlemek, •Ülkenin ekonomi, sosyal, demografi, kültür, çevre, bilim ve teknoloji alanları ile gerekli görülen diğer alanlardaki istatistiklerini derlemek, değerlendirmek, analiz etmek ve yayımlamak, •Resmî istatistik sonuçlarının bilimsel ve teknik açıklamalarını yapmak, •İstatistik alanındaki bilimsel      araştırma teknikleri ile istatistikî yöntem ve bilgi teknolojilerine ilişkin gelişmeleri takip etmek ve bunların uygulanması için gerekli önlemleri almak, •İstatistik alanındaki ulusal ve uluslararası öncelikleri dikkate alarak istatistikî veri ihtiyacı duyulan alanları ve veri derleme yöntemlerini ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği içinde belirlemek, •Programın kurum ve kuruluşlara verdiği resmî istatistik görevlerinin yerine getirilmesini izlemek, bu kurumlarca üretilen istatistiklerin uluslararası standartlara uygunluğunu incelemek, kalite kontrolünü yapmak ve bu konularda teknik destek ve koordinasyonu sağlamak, •Kalkınma plânları, programlar, ilgili mevzuat ve benimsediği temel ilkeler çerçevesinde, kurumun orta ve uzun vadeli strateji ve politikalarını belirlemek; kurumun stratejik plânlarına, yıllık amaç ve hedeflerine bağlı olarak teşkilât yapısını, hizmet kalite standartlarını, yönetim hizmet ve süreçlerini sürekli geliştirici tedbirler almak, •İstatistikî bilgilerin saklanmasını, kullanıcıya sunulmasını, bu alanlara ilişkin sistemlerin geliştirilmesini ve bu amaçla ulusal ve uluslararası bir bilgi ağı ve bilgi akış sisteminin oluşturulmasını koordine etmek, •Ulusal kayıt sistemlerinin oluşturulmasında standartları tanımlamak, uygulamak ve kurumlararası koordinasyon ile uygulanmasını sağlamak, •Uluslararası düzeyde karşılaştırmalar yapmak amacıyla diğer ülkelere veya ülke gruplarına ait göstergeleri takip etmek, değerlendirmek ve gerekli durumlarda yayımlamak, •İhtiyaç duyulan alanlarda veri üretilmesi, teknik kapasitenin geliştirilmesi ve güçlendirilmesi amacıyla, ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşlarla işbirliği içinde araştırma ve teknik yardım projeleri hazırlamak, geliştirmek ve yürütmek, •İstatistikle ilgili konularda diğer ülkelerle ve uluslararası kuruluşlarla işbirliğini sağlamak. •Kanunlarla ve Cumhurbaşkanlığı kararnameleriyle verilen diğer görevleri yerine getirmek.

Türkiye Akreditasyon Kurumunun görevleri ilgili kararnamenin 632. maddesinde şu şekilde sayılmıştır: •Kurum faaliyetleri ile ilgili düzenlemeleri yapmak, akreditasyon ile ilgili gerekli kriter ve önlemleri belirlemek, bunları uygulamak ve gerektiğinde değiştirmek, düzeltmek ve yürürlükten kaldırmak, •Akredite edilmek üzere başvuruda bulunan; laboratuvar, ürün/hizmet, sistem, personel ve benzeri belgelendirme konularında faaliyet gösteren özel ve/veya kamu kurum ve kuruluşlarının ilgili standartlara ve kriterlere göre değerlendirmesini yapmak ve bu değerlendirme sonucunda kuruluşun akredite edilip edilmemesine karar vermek, akredite edilen kuruluşları izlemeye almak ve gerektiğinde geçici veya devamlı olarak akreditasyon kararını durdurmak ve bu alanlarda faaliyette bulunacak tüm kurum ve kuruluşlar arasında koordinasyonu sağlamak, •Akredite edilmiş kuruluşlarca düzenlenen işaret ve belgelerin kullanımını özendirici düzenlemeler yapmak, •Uluslararası, bölgesel ve diğer ülkelerin akreditasyon kuruluşları ile ilişkiler kurmak, işbirliğinde bulunmak, •Akreditasyon amacıyla başvuran kuruluşların müracaatı, değerlendirilmesi ve akredite edilmesi ile ilgili olarak elde edilmiş bilgilerin gizliliğini sağlamak, •Kurumun verdiği akreditasyon hizmetleri ve eşdeğerlendirme denetimi sonuçlarına dair kamuoyunu bilgilendirmek. •Akreditasyonun önemini ve kalite bilincini artırıcı faaliyetlerde              bulunmak, görev alanına giren konularda, eğitim, araştırma ve yayın faaliyetlerinde bulunmak, faaliyet alanına giren konularda hizmet satın almak, •İyi laboratuvar uygulamaları konusunda ulusal izleme otoritesi olarak hizmet vermek. •Hizmetlerin yürütülmesi için gerekli olan taşınır ve taşınmaz mal satın almak, yaptırmak, satmak, kiralamak, rehin ve ipotek tesis etmek, faaliyet alanıyla ilgili diğer görevleri yerine getirmek.

Kuluçka Merkezi (İnkübatör)

Milli Prodüktivite Merkezi 1965 yılında yürürlüğe giren 580 sayılı Milli Prodüktivite Merkezi Kuruluş Kanunu ile kurulmuştur.

Türkiye İstatistik Kurumu'nun 1926 yılında ilk kurulduğundaki adı, Merkezi İstatistik Dairesi'dir.

Milli Prodüktivite Merkezi Yönetim Kuruluna işçi ve işveren gruplarından en az birer temsilci girmesi şarttır.

Devlet Ar-Ge laboratuvarlarını içeren Teknopark, Araştırma-Teknoloji parkıdır.

Enstitüce hazırlanan standartları kabul eder ve bunlardan zorunlu olarak yürürlüğe konmaları gerekenleri belirlemek, Türk Standartları Enstitüsü organlarından olan Teknik Kurulun görevlerinden biridir.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Hazine ve Maliye Bakanlığı'na bağlıdır.

Kuluçka Merkezi (İnkübatör); "Özellikle genç ve yeni işletmeleri geliştirmek amacıyla girişimci firmalara ofis hizmetleri, ekipman desteği, yönetim desteği, mali kaynaklara erişim, kritik iş ve teknik destek hizmetlerinin bir çatı altında tek elden sağlandığı yapıları" ifade eder.

Kaportacılar, Tamiratla Uğraşan Küçük Sanayicilerin uğraştığı işlerden biridir.