KAMU MALİYESİ - Deneme Sınavı - 25

1995 yılında kamunun yeniden yapılandırılmasını amaçlayan Kamu Mali Yönetim Projesi kapsamında analitik bütçe sınıflandırması üzerine çalışmalar başlatılmış, 1998 yılında tamamlanmış olan yeni bütçe kod yapısı yeniden gözden geçirilerek GFS’ deki değişikliklere ve Avrupa Birliğinde uygulanan ESA’95 (European System of Integrated Economic Accounts) standardına uygun hale getirilmiştir. Analitik bütçe sınıflandırmasına 2004 yılında genel ve katma bütçeli idarelerde, 2006 yılından itibaren genel yönetim kapsamındaki tüm idarelerde uygulamaya geçilmiştir.

Kamu harcamalarının görünüşte artması, topluma sunulan mal ve hizmetlerde kalite ya da miktar olarak bir artış olmamasına karşılık, kamu giderlerinin tutarında meydana gelen bir artışı ifade etmektedir. Kamu harcamalarının görünürde artış nedenleri; paranın satın alma gücünün düşmesi, bütçeleme sisteminin değişmesi, ülke yüz ölçümü ve nüfusun artmasıdır.

Kamu harcamalarının topluma sunulan mal ve hizmetlerin kalitesi ve miktarında meydana gelen artışla birlikte artması, kamu harcamalarında meydana gelen gerçek bir artışı ifade etmektedir. Kamu harcamalarının gerçek artış nedenleri; ekonomik, teknolojik, sosyal, siyasal,askeri nedenleri sayabiliriz.

Henry Sidgwick

Ortakların Trajedisi

Döner sermayeli işletmeleri anlayınız

Kamu maliyesinin kaynakların kullanımı ve dağılımının genel iktisadi yaşamın yönlendirilmesi bakımından önemli etkileri bulunmaktadır. Bir ekonomide kamu ekonomisi ve özel ekonomiye ait payların değişmesi birçok etki doğurmakta, bu durum genel ekonomik politikaların belirlenmesi ve genel iktisadi sorunların çözümünde önemli bir rol oynamaktadır. Burada önemli olan temel nokta ise kamunun bu rolü ve yönlendirmelerinin kalitesi ve toplumsal refaha etkisi ile ilgili olmaktadır. Çünkü kamu hizmetlerinin kalitesi ve etkinliği toplumsal refahı doğrudan etkilemektedir. Bu değişim devletin yapısal yönü olan örgütsel görünümüne ve işlevsel yönü olan kamu politikalarının belirlenmesi ve yürütülmesi süreçlerine de yansımaktadır.

1945 yılında

1946 tarihinde

Piyasa mekanizması ile siyasal mekanizma arasındaki en belirgin farklardan biri siyasal karar alma mekanizmasında satın alma biriminin kişilerin oyu olmasıdır.

Kamu maliyesinde, toplumun geneli için üretilen mal ve hizmetlerin maliyetleri vergilerle karşılanmaktadır. Zira kamu mal ve hizmetinin faydası toplumun geneline ise ve bu fayda bölünemiyorsa en uygun finansman yöntemi vergiler olmaktadır. Doğru cevap (c) şıkkıdır.

Piyasa ve toplumsal karar alma mekanizmaları arasındaki başlıca farkları; kesinlik derecesi, kararlara katılma, alternatif tercihlerin seçimi, sorumluluk derecesi ve zorlama unsuru olarak sıralayabiliriz.Zorlama Unsuru: Siyasal karar sürecinin piyasa karar mekanizmasına göre zorlayıcı olduğu çok açıktır. Zorlama durumu kişinin oy verdiği siyasal partinin kazanamaması durumunda açık bir şekilde ortaya çıkmaktadır. Böyle bir durumda seçmen başkalarının tercihlerine bağlı kalmaktadır.

Siyasi partiler şu altı işlevi yerine getirmektedirler: Temsil, Siyasal devşirme, Politika belirleme, Menfaatlerin birleştirilmesi, Siyasal sosyalleşme ve Mobilizasyon. Siyasi partilerin asli işlevi, halkı temsil etmektir. Temsil, siyasi partilerin hem üyelerinin hem de seçmenlerinin görüşlerini ve tercihlerini siyasal sisteme taşımaları anlamına gelmektedir.

Fayda maksimizasyonu peşinde olan seçmenler

Bütçe ve etkinlik alanı maksimizasyonu peşinde olan bürokratlar

Siyasal karar alma sürecinde, kamusal mal ve hizmet üretimi için gerekli kaynak tahsisine, toplumdaki bireylerin birlikte karar vermeleri gerekmektedir. Bunun nedeni  kamusal mal ve hizmetlerin ortak tüketim özelliğine sahip olmalarıdır.

Piyasa karar alma mekanizması ile siyasal karar alma mekanizması arasındaki en belirgin fark; piyasa karar alma mekanizmasında satın alma birimi para olmasına rağmen,
siyasal karar alma mekanizmasında satın alma biriminin kişilerin oyu olmasıdır.

Toplum içindeki sınıf farkı, yaş, eğitim, cinsiyet, meslek ve gelir düzeyi gibi faktörler toplum içindeki demografik özellikleri temsil etmekte ve gözlenen farklar siyasi seçimleri etkilemektedir. Değişik parti seçmenleri arasındaki ideolojik ayrılıkların seçim sürecinde önemi etkileri bulunmaktadır. Ancak ideoloji demografik bir özellik değildir. Doğru yanıt E şıkkıdır.

Demokratik ülkelerin neredeyse hepsinde siyasi karar alma süreçlerini etkilemek isteyen farklı çıkar gruplarının kendi içlerinde ortak amaçları için yürüttüğü faaliyetler vardır. Çıkar ve baskı grupları faaliyetlerini yürütürken farklı yöntemler kullanmaktadırlar. Bunlar kısaca; lobicilik, ikna, kamuoyunu etkileme, tehdit, rüşvet, sabotaj, doğrudan hareket ve lokavt, başka partiyi destekleme şeklinde özetlenebilir.

Kamu gideri