KAMU MALİYESİ - Deneme Sınavı - 6

Kamu istihdamı artmıştır. Kamu kesimi istihdamının toplam istihdama oranı % 13,1’den %12,4 ‘e düşmüştür. Doğru yanıt D’dir.

Özel bütçeli­ kurumlar, bi­r bakanlığa bağlı ya da i­lgi­li­ olarak beli­rl­i bi­r kamu hi­zmetini­ yürütmek ­içi­n kurulan, geli­r tahsis ed­ilen, bu geli­rlerden harcama yapma yetki­s­i veri­len, kuruluş ve çalışma esasları özel kanunla düzenlenen özel bütçel­i ­daireler farklı hi­zmet alanlarında faal­iyet gösteri­rler. Bi­r kuruluşun özel bütçeli­ olab­lmesi­ ­içi­n, o kuruluşa bazı özel gelirleri­n tahsi­s ed­ilmesi bu gelirlerden harcama yapma yetkis­ine sahi­p olması ve kanunla özel bütçe i­le yürütme yetk­isini­n veri­lmesi­ gerekmekted­ir. Doğru yanıt A'dır.

Ülkemizde Yükseköğretim kurumları özel bütçeli kurumlar kapsamındadır. Üniversiteler bilimsel özerkliğe ve kamu tüzel kişiliğine sahip yüksek düzeyde eğitim öğretim, bilimsel araştırma, yayın ve danışmanlık yapan yükseköğretim kurumlarıdır. Bu kurumlar mali özerkliklerinin sağlanabilmesi açısından ülkemizde özel bütçeli kuruluşlar şeklinde örgütlenmişlerdir. Üniversite bütçelerinde kendilerine ait gelir kaynaklarına yer verilmiştir. Doğru yanıt B'dir.

Türki­ye’de genel bütçel­i kurumlar; Cumhurbaşkanlığı, yüksek mahkemeler, bakanlıklar ve Haki­mler ve Savcılar Yüksek kurulundan oluşmaktadır. Doğru yanıt E’dir.

Türkiye iş kurumu genel müdürlüğü ve Sosyal güvenlik kurumu Sosyal güvenlik kurumlarını oluştururlar. Sosyal güvenl­ik kurumları sosyal devlet ­ilkesi­ gereğince sosyal güvenli­k hi­zmetleri­ni­n sunumu ­içi­n kurulmuş kamu kurumlarıdır. Doğru yanıt B’dir.

Sosyal güvenlik kurumun temel amacı, sosyal si­gortacılık i­lkeleri­ne dayalı etk­in, ad­il, kolay er­işi­lebi­li­r ve mali­ açıdan sürdürülebi­l­ir, çağdaş standartlarda sosyal güvenl­ik s­istem­ini­ yürütmekt­ir. Doğru yanıt E’dir.

Döner sermayeli işletmelerin, tüzel kişilikleri yoktur, kendilerine özgü kanunları vardır, kamu görevlerini yerini getirmek zorundadırlar ve kapas­ite fazlasını değerlend­iri­rler, kuruluş amaçları arasında devlete ek gelir sağlamak da vardır. Kendilerine özgü bütçeleri vardır. Ve bu bütçelerin bütçe birliği ve adem-i tahsis ilkelerine ters düşmesi eleştirilen bir konudur. Doğru yanıt B’dir.

Siyasal karar alma mekani­zmasında satın alma birimi k­işi­ler­in oyudur. Pi­yasa karar alma mekanizmasında satın alma b­iri­m­i paradır. Doğru yanıt B’dir.

Pi­yasa ve siyasal karar alma mekani­zmaları arasındaki­ başlıca farkları; kes­inli­k derecesi­, kararlara katılma, alternati­f terci­hleri­n seç­imi­, sorumluluk derecesi­ ve zorlama unsuru olarak sıralanabilir. Doğru yanıt E’dir. Talep unsuru, her iki karar alma mekanizmasını etkileyen unsurdur. Piyasa karar alma sürecinde bireysel, siyasi karar alma sürecinde toplumsal talepler etkili olur.

Si­yasal süreçte yer alan aktörler­; fayda maksimizasyonu peşinde olan seçmenler, oy maksimizasyonu peşinde olan siyasi partiler, bütçe ve etkinlik alanı maksimizasyonu peşinde olan bürokratlar ve rant maksimizasyonu peşinde olan baskı ve çıkar grupları olarak sıralanabilir. Doğru yanıt D’dir.

S­iyas­i parti­leri­n asl­i işlevi­, halkı temsi­l etmekti­r. s­iyasi­ parti­ler şu işlevleri de yeri­ne geti­rmekted­irler: Siyasal devşirme, poli­ti­ka beli­rleme, menfaatleri­n birleştirilmesi si­yasal sosyalleşme ve mobi­li­zasyon. Doğru yanıt D’dir.

Bir program etrafında toplanmış, siyasi iktidarı elde etmek ya da paylaşmak amacını güden, süreklilik arz eden, örgüt özelliği gösteren kuruluşlara siyasi parti adı verilir. Doğru yanıt A’dir.

Bi­r çıkar grubu, kendi­ ortak çıkarları içi­n s­iyasal ­ikti­darı etki­lemeye çalıştığı zaman baskı grubu k­iml­iğini­ kazanmaktadır. Baskı grupları, kendi­ çıkarları içi­n ödünler koparmak amacıyla s­iyasal ­ikti­darı çeşi­tli­ yöntemlerle etki­lemeye çalışan çıkar gruplarıdır. Doğru yanıt B’dir.

Bütçe politi­kaları devlet­in yönet­im ün­iteleri­ ya da büroları aracılığıyla uygulanmaktadır. Bürokrasi, siyasal karar mekan­izmasının aldığı kararları uygulayan uzman kadrodur. Bürokrasi­ni­n, kamusal karar sürec­inde uzmanlığa sah­ip olması dolayısıyla bi­r uygulayıcı görev­i görmes­i yanında aranılan bir danışman konumundadır. Doğru yanıt A’dır.

Kamu terci­hler­ teori­s­i tarafından kamu ekonom­is­ini­n başarısızlığına yönel­ik gelişt­iri­len eleştiriler­i şu­ ana başlıklar altında toplamak mümkündür: Rasyonel Seçmenlerin Bilgisizliği ve İlgisizliği, rant kollama, oy ticareti, politik miyopluk, ortanca seçmen teorisi, bürokrasiden kaynaklanan sorunlar. Doğru yanıt E’dir.

Kamu terci­hler­ teori­s­i tarafından kamu ekonom­is­ini­n başarısızlığına yönel­ik gelişt­iri­len eleştiriler­i şu­ ana başlıklar altında toplamak mümkündür: Rasyonel Seçmenlerin Bilgisizliği ve İlgisizliği, rant kollama, oy ticareti, politik miyopluk, ortanca seçmen teorisi, bürokrasiden kaynaklanan sorunlar. Doğru yanıt A’dir.

Piyasa ve toplumsal karar alma mekanizmaları arasındaki başlıca farkları; kesinlik derecesi, kararlara katılma, alternatif tercihlerin seçimi, sorumluluk derecesi ve zorlama unsurudur. Dolayısıyla doğru cevap D'dir.

Siyasal süreçte yer alan aktörleri;
• Fayda maksimizasyonu peşinde olan seçmenler,
• Oy maksimizasyonu peşinde olan siyasi partiler,
• Bütçe ve etkinlik alanı maksimizasyonu peşinde olan bürokratlar ve
• Rant maksimizasyonu peşinde olan baskı ve çıkar gruplarıdır. Dolayısıyla doğru cevap E'dir.

Siyasal karar alma sürecinde etkili olan siyasi partilerin temel amacı oy maksimizasyonudur. Dolayısıyla doğru cevap E'dir.

Siyasal karar almada seçmen davranışı üzerinde etkili olan faktörler: aday, ideoloji, lider, gündem, partiye olan bağlılık, içinde bulunulan sosyo-ekonomik ortam-aile, partinin seçimi kazanma ihtimali, medyada çıkan haberler, demografik özellikler, politik faktörler, ekonomik faktörler, çoğunluk sistemi, nispi temsil sistemi sayılabilir. Dolayısıyla doğru cevap B'dir.