KAMU MALİYESİ - Deneme Sınavı - 25

Piyasadaki yapısal aksaklıklar ancak devletin maliye politikası yoluyla ekonomiye doğrudan müdahalesi sonucu giderilebilir görüşü, "Keynesyen Görüş" olarak bilinmektedir.

Klasik liberal görüşün fikir babası, Adam Smith’dir. Bu ünlü düşünür liberal görüşün temelini atmıştır. A. Smith’e göre, her insanın ekonomik faaliyetlerinin amacı kişisel çıkarını arttırmaktır. Bu amaca ulaşmak için, en az gayretle en çok faydayı elde etmeye çalışan
insanlar, kendi çıkarları doğrultusunda hareket ederlerken bilmeden toplumun yararına hareket etmekte ve böylelikle sanki görünmeyen bir el topluma yarar sağlamaktadır.

Aristotelesçi devlet

Hegelci devlet

Egemenlik

Merkantilizm

Fizyokrasi

Adam Smith

Sosyalist

Deflasyon

Kamu maliyesi devletin harcamalarını ve gelirlerini incelemektedir. Bir ülkenin milli gelirinin bir bölümü, devlet tarafından, kamu harcamalarını finanse etmek için kullanılır

Tanıma en uygun isimlendirme "kamu kesimi"dir. Diğer seçenekler daha çok özel kesime lişkin isimlendirmelerdir.

Devleti tanımlamaya çalışan bir diğer yaklaşım da Hegelci devlet anlayışıdır. Buna
göre devlet, kendi irade, ehliyet, yetenek ve amaçları olan, bir üniversiteye benzetilebilecek cisimleşmiş bir kişi, dünyadaki ilahi düşünce ve milli bir ruh olarak görülmektedir. Devletin içeriğini milli ruhun oluşturduğunu öne süren Hegel’e göre, milli ruh; din, hukuk, bilim, sanat ve sanayi gibi özel alanlardan oluşmaktadır.

Organik devlet: Devlet, insanların bir araya gelmesiyle oluşmuş büyük ölçekli bir insan ya da organizma ve bireyin bir devamıdır.

Merkantilizm: Devletin en önemli amacı toplumu zenginleştirmektir. Bunu sağlamasının yolu da ülke hazinesinin sahip olduğu altın ve gümüş gibi değerli madenleri artırmaktır.

Sosyalist ülkelerde devlet tarafından tespit edilmiş fiyatlar, vergiden önce gelir. Yani, fiyat, vergiden daha önemli finansman aracı olarak kabul edilir. Çünkü; fiyatlar, devlet tarafından istenildiği düzeyde tespit edilmekte, devletin ihtiyacı olan kaynak, vergiden daha kolay bir şekilde sağlanabilmektedir. Bu düzende vergi sistemleri de piyasa ekonomisine sahip ülkelerdeki vergi sistemlerine göre farklı yapıdadır.

Tanıma uygun devlet anlayışı "organik devlet" olarak isimlendirilir. Sorudaki anahtar sözcük olan "organizma" sözcüğü bu anlayışı ele veren bir ipucudur. Yani, devletin bir organizma olarak kabul edildiği soruda belirtilmektedir.

Keynes, liberal görüşün aksine, ekonomik dengenin sadece tam istihdamın gerçekleşmesi halinde oluşabileceği görüşünü reddetmekte ve dengenin eksik istihdam düzeyinde de meydana gelebileceğini ifade etmektedir. Keynes, eksik istihdamın bir yönünü meydana getiren işsizliğin ve bunun sonucu olarak kabul edilebilecek gelir düşüklüğünün nedenini, efektif talebin yeterli olmamasına bağlamaktadır. Bu görüşe göre efektif talep olarak ifade edilen genel harcama düzeyindeki duraksama ya da azalma, gelir düzeyini de etkiler ve bunun sonucunda da deflasyonist bir açık meydana gelir. Meydana gelen deflasyonist açığı kapatarak tam istihdama ulaşabilmek için de efektif talebin devlet tarafından artırılması gerekir. Toplam harcamayı artırmak için devlet, çeşitli yollarla kaynak sağlayarak elde etmiş olduğu kaynakları talebi canlandıracak şekilde piyasaya sokmalıdır.

Devletin egemen sınıfın çıkarlarına hizmet eden bir aygıt olarak kabul etmek tipik bir marksisit yaklaşımdır. Devrim düşüncesinin temelinde de bu anlayış yatar.

Devletin üç temel ögesi vardır: Millet, ülke ve egemenlik. Diğerleri temel öge olarak kabul edilmez.