KAMU EKONOMİSİ I

Hindriks ve Myles (2006) kamu ekonomisini ekonomik etkinliği, dağılımı ve devletin ekonomi politikasını inceleyen bir disiplin olarak geniş bir şekilde tanımlamaktadır

Kamu ekonomisi temel olarak iki sorunun yanıtını arayan bir inceleme alanı olarak kabul edilmektedir. Bu sorular şunlardır:
• Devlet politikaları ekonomiyi nasıl etkiler? (pozitif yaklaşım)
• Devlet politikaları belirli amaçlara ulaşmak için nasıl tasarlanmalıdır? (normatif yaklaşım)

Bu nedenle B şıkkındaki ifade yanlıştır!

İçerik olarak kamu ekonomisinin olgunlaşması ve geniş önem kazanması II. Dünya Savaşının hemen sonrasında, neoklasik Keynesyen sentezin ve genel denge teorisinin ana akım ekonomiyi hakimiyeti altına aldığı dönemde gerçekleşmiştir

Fransız okulu: Jules Dupuit, Maurice Allais, Marcel Boiteux gibi marjinal analiz, kamu kesimi fiyatlaması, optimal vergileme, kamusal kolaylıklar vb. konularını inceleyen, mühendis kökenli ekonomistlerin kurduğu, 1840’lı yıllardan günümüze dek etkin olmuş okuldur

tüketim vergisi” teriminin  kullanımının arttığı görülmektedir.(Bkz. Şekil 1.3 Vergi türlerine ilişkin terimlerin kullanımının yıllar içindeki seyrini göstermektedir.)

Bireysel refah, tüketilen malların toplam faydası ile ölçülürken sosyal refah, bireysel refah kavramından farklı olarak maksimum tercih özgürlüğü, optimum yaşam standardı ve adaletli bir gelir dağılımı gibi ekonomi dışı unsurları da kapsamaktadır.

Edgeworth kutusu, farklı mal ya da faktörlerin bileşiminin gösterildiği ve en etkin
üretim ve tüketim bileşimlerinin kayıtsızlık ve eş ürün eğrileri ile gösterildiği şekildir.

Pareto optimumuna ulaşmak için dönüşüm eğrisi üzerinde bulunmak gerekli ancak yeterli değildir Diğer tüm seçenekler gerekli fakat yeterli değildir. Bu nedenle hem tüketimde hem üretimde etkinlik şartı vardır Doğru cevap E şıkkıdır.

Telafi kriterine göre, ekonomi politikasındaki bir değişikliğin sonucu olarak bazı bireylerin refahının artışı, başka bazı bireylerin refahındaki azalışın karşılığında gerçekleşmişse, ancak meydana gelen refah artışı refah azalışından daha yüksekse bir sosyal refah artışından söz edilebilir. Başka bir ifadeyle, refah değişiminden kazançlı çıkanlar bu değişimden zararlı çıkanların zararlarını karşılayarak bir sosyal refah artışı sağlanabilir

Rawls, bir politika değişikliğinin toplumdaki bazı bireylerin refahını artırırken, bazı bireylerin refahını azaltması halinde bu sonucun adaletli olup olmamasına nasıl karar verileceği sorusuna bireyi temel alarak yanıt vermeyi amaçlamıştır. Bu refah fonksiyonu adalet teorisi olarak da adlandırılmaktadır

Rawls bu sözleşmenin gerçekleşmesi için iki koşulun sağlaması gerektiğini belirtmektedir. Bu koşullar şunlardır:
• Toplumdaki tüm bireyler yaşama başlarken
eşit haklara, fırsatlara ve donanıma sahip olmalıdır (başlangıç durumu koşulu).
• Bireyler kendilerinin gelecekte hangi konumda olacaklarını bilmediklerinden,
toplumdaki bireyler arasında refah aktarımı gerçekleştiren bütün kararlarda en kötü durumda olan bireylere fayda sağlayacak
politikaları tercih etmelidir (cehalet perdesi koşulu).

Little, refahta bir değişimin önerilebilmesi
için telafi kriterinin sağlanmasının yanında dağılımdaki herhangi bir değişimin kötü olmaması koşulunu getirmiştir

Pareto analizinin yetersiz ve gerçeklikten uzak
olduğunu ileri süren İrene Staveren, Pareto optimumu kavramı yerine “evrimsel etkinlik” adıyla
yeni bir ölçütün kullanılmasını önermektedir

Pareto optimumuna en sert eleştiriyi getiren
ekonomistlerden biri ise Amartya Sen’dir. Sen, Pareto optimumunun tanımına atıfta bulunarak, bazı
kişiler açlık ve sürekli yoksulluk çekerken, diğer bazılarının zenginlik içinde yaşadığı bir toplumda, bu
durumu düzeltmek amacıyla zenginlerin hazzının
biraz olsun azaltılmasının dahi Pareto koşuluna aykırı olması nedeniyle bu koşuldan uzak durduğunu
belirtmiştir

Kenneth Arrow (1921-2017), 1972 yılında John
Hicks ile birlikte Nobel Ekonomi Ödülünü kazanmıştır.