KAMU EKONOMİSİ I - Deneme Sınavı - 3

Asimetrik Bilgi

Piyasanın tarafları olan alıcı ve satıcıların farklı bilgi setine sahip olmaları durumunda asimetrik bilgi sorunu ortaya çıkar

Dışsallıklar, bir tarafın faaliyetine bağlı olarak diğer tarafa maliyet yüklemesi durumunda olumsuz, ya da fayda sağlamasına bağlı olarak olumlu olabilir.

'Dışsallıklar üreticilerin tüketimi ile oluşabilir.' ifadesi hatalıdır.

'Dışsallıklar üreticilerin üretimi ile oluşabilir.' doğru ifadedir. Bir firmanın üretim yaparken maliyeti en aza düşürmek amacı ile atıkları doğaya bırakma veya bacalar aracılığı ile kimyasal gazları havaya salması örnek olarak verilebilir. Üretirken olumsuz dışsallıklara neden olunabilmektedir.

Dışsallıkların İçselleştirilmesi
Dışsallıklara, özel sektör ya da piyasa içerisinde, kamusal bir müdahalede bulunulmaksızın, çözüm bulunması mümkündür. James Meade (1952) tarafından önerilen dışsallıkların içselleştirilmesi çözümlerden biridir.

Bu çözüm, dışsallığı yayan ve ondan etkilenen (fayda sağlayan ya da maliyete
katlanan) tarafların ortak mülkiyet tesis etmeleri ile mümkün olur.

Coase teorisine göre, bir dışsallığı oluşturan ve dışsallıktan etkilenen tarafların pazarlık yaparak Pareto optimum sonuca ulaşabilmeleri mümkündür. Bunun için,

Sosyal ve etik kurallara uymak doğası gereği gönüllü bir davranış olduğundan, kanun gücü ile desteklenmediğinden herkesin sözü edilen kurallara uyması beklenilemeyeceği gibi her dışsallık durumunda optimum çözüm üreten kuralların varlığından da söz etmek güçtür.

Dolayısıyla, ekonomik ilişkilerde sosyal ve etik kurallara uygun davranmak önemli ancak yeterli bir çözüm oluşturmamaktadır.

Sübvansiyonlar bir ekonomide üretimin teşvik edilmesi amacı ile devlet hazinesinden üretici firmalara yapılan destek ödemeleridir.

Olumsuz dışsallıklar açısından bakıldığında, devlet üretici firmalara üretimi kısmaları karşılığında sübvansiyon öder.

Olumlu dışsallık, bir üretim ya da tüketim faaliyetinin piyasa dışından başkalarına fayda sunmasıdır.

Düzenleme (regulation), devletin, piyasa başarısızlıklarını ortadan kaldırmak için piyasayı ve ekonomik birimlerin davranışlarını kontrol etmeye yönelik kullandığı önlemlerdir.

Sorudaki örnek kirletme haklarının kullanımı çözümüdür. 

Sertifikaya sahip olan her firma sadece sertifikada belirtilen miktarla sınırlı atık miktarını akarsuya bırakabilir.

Bu sistemde firmalar birbirlerini de kontrol ederler. Sertifikaya sahip firmalar diğer firmaların akarsuya atık bırakmalarını engellerler.

Sonuçta, belirlenen atık miktarından daha fazla
atık akarsuya atılmayacağından etkin üretim düzeyi korunur.

Doğru cevap A seçeneğinde yer almaktadır.

John Komlos’un (Komlos, 2015) piyasaların Aşil topuklarından biri olarak nitelendirdiği ortak mallar ekonomi literatüründe birçok adla ifade edilmektedir

Doğru cevap A seçeneğinde yer almaktadır. 

Sekera (2016)’ya göre devletin korumakla yükümlü olduğu doğal mallar ve kamusal varlıklar ortak mallardır

Doğru cevap A seçeneğinde yer almaktadır. 

Holzinger (2008)  ortak malları tamamen özel olmayan tüm mallar olarak geniş bir biçimde tanımlamıştır.

Doğru cevap A seçeneğinde yer almaktadır.

Staveren (2015)’in tanımına göre ortak mallar, topluluklar tarafından kullanılan, sahip olunan veya korunan ortaklaşa mallardır.

Doğru cevap a seçeneğinde yer almaktadır.

Turizm kültürel ortak mallar arasında yer almaktadır, diğerleri bilgi ile ilgili ortak mallardır.

Doğru cevap A seçeneğinde yer almaktadır. 

Alt yapı kültürel ortak mallar arasında yer almaktadır, bu nedenle doğru cevap A seçeneğidir.

Washington Uzlaşısı ilk defa İngiliz ekonomist John Williamson tarafından 1989 yılında kullanılmıştır. Gelişmekte olan ülkelere neoliberal politikaları öneren IMF, Dünya Bankası ve ABD Hazine Bakanlığı’nın Washington’da bulunması nedeniyle bu politika önerileri bu isimle tanımlanmıştır. Williamson’a göre bu uzlaşıda devletin rolünü azaltıp özel kesimi ve serbest piyasayı güçlendirmeyi amaçlayan on temel ilke vardır.

Doğru cevap A seçeneğinde yer almaktadır.

2009’da Nobel Ekonomi Ödülü’nü alan Elinor Ostrom’un çalışmalarının merkezinde ortak mallar açısından kamu ve özel mülkiyet dışında bir alternatifin yer alması, kamu maliyesi açısından önemli bir dönüm noktasıdır.

Doğru cevap A seçeneğinde yer almaktadır. 

Elinor Ostrom 2009’da Nobel Ekonomi Ödülü’nü kazanmıştır