KAMU DİPLOMASİSİ VE ULUSLARARASI HALKLA İLİŞKİLER

“Dış politikanın biçimlendirilmesi ve uygulanması için kamunun tutumlarını etkileme çabası” olarak değerlendirilen kamu diplomasisi, geleneksel diplomasinin dışında kalan, hükümetlerin diğer ülkelerde kamuoyu oluşturma çabalarını, ülkeler arasında sivil toplum örgütlerinin etkileşim içinde olmasını ve kültürel iletişim süreçlerini kapsamaktadır

Uzmanların incelediği 500’e yakın tanımın ortak noktalarına bakıldığında halkla ilişkiler kavramının şu nitelikleri öne çıkmaktadır:
• Halkla ilişkiler uzmanlık gerektiren bir yönetim görevidir ve başarılı sonuçlar için mutlaka işinin ehli uzmanlar tarafından yönetilmelidir,
• Hedef kitlenin davranışlarını yakından inceler, analiz eder, sonuçlarını yönetim ile paylaşır,
• Kuruluşun ihtiyaç duyduğu araştırmaları yapar/yaptırtır, araştırma sonuçlarının
rehberliğinde hazırlayacağı politika ve program önerilerini yönetime sunar,
• Kitle iletişim araçları ile sağlıklı ilişkiler kurar, kurum imajını ve itibarını yönetir,
• Halkla ilişkiler birimi, sürekli olarak yönetimin bir parçası olarak faaliyet gösterir.

Halkla ilişkileri tanımlayan ortak eylem ve kavramları şunlardır;

Önceden tasarlamak: Halkla ilişkiler, isteyerek yapılan bir faaliyettir. Etkilemek, ilgi ve dikkat çekmek, bilgi sağlamak ve faaliyetten etkilenenlerden geri bildirim almak için önceden tasarlanır.
Planlamak: Halkla ilişkiler organize bir faaliyettir. Araştırma ve analiz gerektiren sistematik bir çalışmadır. Belirli bir zamanda yapılan faaliyetle ilgili olarak önceden planlanarak problemlere çözümler bulunur.
Performans: Etkili halkla ilişkiler, gerçek politikalara ve performansa dayanmaktadır. Eğer organizasyon toplumun beklentilerine cevap vermiyorsa, hiçbir halkla ilişkiler çabası toplumda organizasyona karşı iyi niyet ve destek oluşturamaz. Halkla ilişkilerde gerçeklik ve güven unsuru büyük önem taşımaktadır.
Kamu yararı: Bir halkla ilişkiler faaliyeti, sadece organizasyonun çıkarını düşünemez. Kamu yararı da gözetilmelidir. Kamu yararının göz ardı edildiği durumlarda toplumun tepki göstereceği de bilinmelidir.
İki yönlü iletişim: Halkla ilişkiler, enformasyona dayalı materyallerin tek yönlü yayılımından daha fazla şey ifade etmektedir. Halkla ilişkiler karşılıklı, iki yönlü iletişime dayanmakta ve verilen mesaj sonrasında geribildirim almak büyük önem taşımaktadır.
Yönetim fonksiyonu: Halkla ilişkiler, üst yönetimin karar alma sürecinin bir parçası olduğunda çok etkilidir. Halkla ilişkiler, bir karar alındıktan sonra sadece bilginin yayılmasını değil, aynı zamanda danışmanlık yapmayı ve üst düzeylerde problem çözmeyi içermektedir. Halkla ilişkiler stratejik bir değer taşımaktadır.

Kamuyu bilgilendirme modelinde süreç “tek yönlü” olarak kaynaktan alıcıya şeklinde işlese de, doğruluk kavramı büyük önem taşımaktadır. Kaynağın verdiği bilgilerin doğruluğu kamuoyunun kurum hakkında sağlıklı bir şekilde bilgilenmesini sağladığı gibi, kurumlar için hayati derecede öneme sahip olan güvenin oluşmasına da katkıda bulunmaktadır. Kamuyu bilgilendirme modelinde öncelik, mesajların hedef kitleye aktarılmasında olduğu için hedef gruplar hakkında çok fazla bilgi sahibi olunmaz. Bu modelde yapılacak araştırmalar genellikle ulaşılacak hedef kitlenin profili ile sınırlı kalmaktadır

Uluslararası halkla ilişkiler kavramı, “çok uluslu bir örgütün, ulusaşırı ya da uluslararası bir kuruluşun veya hükümetin, hedef ülkedeki etkinlikler için olumlu bir çevre oluşturma amacı güden, örgütün o ülkedeki ev sahibi halkın çıkarlarına zarar vermeyerek amaçlarına ulaşmasını kolaylaştıran planlı iletişim çalışmaları” olarak tanımlanabilir.

Çift Yönlü İletişim Kurmak: Bir yandan bilinçli bir halkla ilişkiler kampanyası ile kamuoyuna gerekli ve yeterli bilgiler sunarak onun ilgi ve desteği kazanılırken, diğer taraftan da halkın kurumdan beklentileri, istek ve tepkileri anlaşılmaya çalışılmalıdır. Toplum ile kurum arasında oluşturulan sağlıklı iletişim kanallarıyla iki tarafın birbirini tanıması ve etkileşimin oluşturulması gerekir. Bu etkileşim sayesinde hem kurum eğer varsa iletişim yönetimindeki eksiklikleri ve yanlışları tespit etme imkânı bulacaktır hem de hedef kitle kuruma yönelik mesajlarını doğrudan iletebilme zemini bulacaktır. Karşılıklı iletişim ve etkileşim, pek çok sorunun daha kaynağında çözümünü sağlayacak, güçlü ve kalıcı bir iletişim yönetiminin temellerini atacaktır. Sabırlı ve Kararlı Olmak: Halka ilişkiler süreci uzun vadeli bir faaliyet dönemini kapsar ve etkili sonuçlar elde etmek için kararlılık ve sabır göstermek zorunludur. Güven kazanmak, itibar inşa etmek uzun zaman alan bir konudur; bu nedenle faaliyetlerin istikrar içinde yürütülmesi gerekir.

Soğuk savaş döneminin “sert güç” algısının zıddı olarak “yumuşak güç” olgusunun öne çıktığı, etkili olduğu bir yüzyıldır. Yeni yüzyılda zorbalıkla, dayatmayla, askeri güç kullanarak elde edilebilecek bir başarı mevcut değildir. Bu şekilde elde edilebilecek üstünlükler mutlaka kısa sürelidir, gelip geçicidir, geleceğe yönelik bir vizyonu yoktur. Yumuşak güç ise kültür, bilim, eğitim, sanat, spor vb. değerlere dayanmakta, dolaylı etki oluşturmakta ve son derece başarılı ilişkilerin kurulmasına yardımcı olmaktadır.

Kamu diplomasisi anlayışında geleneksel diplomasiden farklı olarak başka ülkelerin hükümetleri değil, hükümet dışı aktörleri ve kamuoyları hedeflenmektedir. Ülkeler, kamu diplomasisi vasıtasıyla yabancı ülke vatandaşları ile kendi vatandaşları ve kurumları arasındaki diyalogu yaygınlaştırma imkânı bulmaktadır.

“Uzun vadeli ilişkiler kurmak ve geliştirmek” ise kamu diplomasisinin üçüncü boyutunu oluşturmaktadır. Kamu diplomasisi araç ve yöntemlerini kullanarak, hedef ülke ve toplumlarla çeşitli alanlarda kurulan ilişkiler, verilen mesajların kalıcılığını sağlamada önemli bir faktördür. Eğitim, medya, değişim programları, staj imkânları vb. araçlar kalıcı ve uzun vadeli ilişkiler kurabilmek için önemli imkân ve fırsatlar sunmaktadır.

Ülkelerin itibar yönetiminin parçaları olan bu alanlar sırasıyla; turizm (yer markası),
ekonomi politikaları (ülke markalaması), kültürel miras, dil, sanat vb. (kültürel diplomasi), dış politika ve dış ilişkiler (kamu diplomasisi), ülkelerin iç ve dış etik politikaları, davranışları ve imajlarından (algı yönetimi) oluşmaktadır.

Küreselleşme iletişimi önemsiz hale getirdiği ifadesi yanlıştır. Aksine küreselleşme ile iletişim, ve halkla ilişkiler daha önemli hale gelmiştir. Cevap A seçeneğidir.

Halkla ilişkilerin örgütsel amaçların başarılmasına, felsefenin tanımlanmasına ve örgütsel değişimin kolaylaştırılmasına yardım etmesi onun bir yönetim fonksiyonu olması ile ilgilidir. Cevap B seçeneğidir.

Halkla ilişkilerde iki yönlü iletişim oldukça önemlidir. Halkla ilişkiler iki yönlü iletişime dayanmaktadır, mesaj sonrasında mesajın alıcı ve alıcılarından geri bildirim almak bu sebeple oldukça önemlidir. Cevap C seçeneğidir.

Tanıtım Modeli olarak da bilinen,  kamunun ilgisini çekerek bir konunun tanıtılması esasına dayanan, başarının medya yer alma olarak ölçüldüğü halkla ilişkiler modeli Basın Ajansı modelidir. Cevap D seçeneğidir.

Basın ajansı/tanıtım modelinin özü, kamunun ilgisini çekerek bir konunun tanıtılması esasına dayanmaktadır. Bu modelde başarı, “medyada yer alma oranı” ile ölçülmektedir. Bilgilerin ve olayların gerçekliği yansıtması ön planda değildir. Bu sebeple tanıtımın iyisinin ve kötüsünün olmadığı gibi bir ifade bu kuramla ilişkilendirilebilir.

Halkla ilişkiler faaliyetleri uzun dönemli ve uzun soluklu çalışmalar olduğu için bu sürecin çok iyi planlanması, en ince detayına kadar düşünülmesi, alternatif planların oluşturulması gerekir. Bu da planlı programlı çalışma ile mümkündür. Cevap A seçeneğidir.

“Ulus devletler ve hükümetler, uluslararası örgütler, çok uluslu şirketler, uluslararası sivil toplum kuruluşları, halkla ilişkiler uygulayıcıları” uluslararası halkla ilişkilerin aktörleri arasında yer almaktadır". En az iki ülkede üretim ve hizmet sunan şirketler ise çok uluslu şirketlere örnek verilebilir. Cevap B seçeneğidir.

kamu diplomasisi kavramı ve uluslararası halkla ilişkiler, kurumların, örgütlerin ya da ülkelerin çıkarları için kamuoyunu etkilemeyi amaçlamaktadır.  İki kavram bu noktada kesişmektedir. Cevap C seçeneğidir.

D seçeneğindeki "Halkla ilişkiler ve uluslararası halkla ilişkiler iki farklı kavramdır. " ifadesi, kamu diplomasisinde uluslararası halkla ilişkiler faaliyetlerinin ve yumuşak güç unsurlarının önemini ve ilişkisini açıklamaya yönelik değildir. Cevap D seçeneğidir.

Kamu diplomasisi teknik ve uygulamaları, ülke markalaması sırasında ihtiyaç duyulan bilgilerin stratejik olarak tasarlanması ve  dağıtılmasına yardımcı olmaktadır. Bu konuda kamu diplomasisi vizyonunun en büyük yardımcısı uluslararası halkla ilişkilerdir. Cevap E seçeeğidir.