KALİTE YÖNETİM SİSTEMLERİ

Kalite etkili olmaktır. Çünkü kalite işleri çabuk ve doğru yapmaktır. Doğru cevap C'dir.

1970'li yıllarda ikinci bir rekabet unsuru daha eklenmiştir. Bu ikinci rekabet unsuru da "maliyet" unsurudur. 70'li yıllarda en fazla malı ya da hizmeti en düşük maliyetle üretebilmeyi başaran işletmeler güçlü hale gelmişler ve bunu yapamayanlara oranla bir fark yaratmayı başarmışlardır. Doğru cevap B'dir.

Geleneksel anlamda yaklaşıldığında, kalite kavramı standartlara uyum ya da fonksiyonlara uygunluk olarak ele alınmaktadır. Ancak günümüzde kalite kavramı bu tanımlara sığmayacak derecede yeni boyutlar kazanmıştır. Doğru cevap A'dır.

Zorunlu kalite, müşterinin üründen mutlak beklentilerini ifade eder. Eğer bu karşılanmazsa müşteri tatmin olmaz. Doğru cevap D'dir.

Yönetim teorisinin bir kaç özelliğinden biri olarak "Başarı için ödüllendirme"yi gösteren uygulayıcı Frederick W. Taylor'dır. Doğru cevap B'dir.

1990'lı yıllarda ortaya çıkan rekabet unsuru "hız" unsurudur. Doğru cevap D'dir.

Ekonomi, kaliteyi kâr maksimizasyonu ve pazar dengesi açısından incelemiştir. Doğru cevap B'dir.

Binek otomobillerinde ani darbelere karşı hava yastığı geliştirilmesi cazip kaliteye bir örnektir. Doğru cevap A'dır.

Juran, o zamana kadar organizasyonların finans yönetiminde kullanmakta olan üç ana esas yönetim sürecini ele alarak (Finansal Planlama, Finansal Kontrol, Finansal Geliştirme) bunları kalite yönetimine uygulamıştır. Doğru cevap E'dir.

İş yaşamında meydana gelen değişimlerden önce günlük yaşamdaki değişimlere göz
atmak faydalı olacaktır. Bu değişimlerden bazıları aşağıda verilmiştir:
• Binlerce televizyon kanalı açıldı.
• Onbinlerce radyo istasyonu kuruldu.
• Araç ve cep telefonu kullananların sayısı gün geçtikçe daha da arttı.
• Bilgisayar ve internet teknolojisi her geçen gün daha da ileriye gitti.
• Videokonferans, telekonferans gibi teknolojilerin kullanımı inanılmaz ölçüde yaygınlaştı.
Kısaca özetlenmeye çalışılan bu değişim ve gelişmeler günlük yaşantımızla ilgili gerçekleşen değişimlerdir. Bunların yanı sıra işletmeler ile ilgili gelişmeler de yaşanmaktadır. Örneğin,
• Korumacılığın büyük ölçüde kaldırılması,
• Gümrük oranlarının azaltılması,
• Yabancı sermayeye geniş imkanların tanınması,
• Üretim hızı ve kapasitesinin sürekli artması,
• Ekonomik kutuplaşmaların (NAFTA, APEC, Avrupa Birliği gibi) oluşması,
• Duvarların yıkılması

20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren, özellikle endüstri ve ticaret alanında kendine has özellikleri olan yeni bir döneme girilmiştir. Bu dönemin en temel özelliklerini ise;
• “İmhacı rekabet” ya da “yokedici rekabet” ve
• “Küreselleşme” ifadeleri ile tarif edebiliriz.

Hasta örgütlerin, hasta olduğunu çevrelerine gösteren en iyi belirti ise o
kurumdaki insan kaynağının şikâyetleri ve mızmızlıklarıdır. Bu duruma örnek vermek için şu anda ya da geçmişte çalıştığınız veya staj yaptığınız bir işletmeyi düşünün. Bu işletmede;

• “Çok çalışmak enayiliktir, adamın tepesine çıkarlar, limon gibi sıkarlar.” türünde cümleler kulağınıza geliyor mu?
• “Suyu getiren de bir, testiyi kıran da bir!” diye cümleler kulağınıza geliyor mu?
• “Böyle başa böyle traş!” diye cümleler kulağınıza geliyor mu?
• “Ne kadar köfte, o kadar ekmek!” diye cümleler kulağınıza geliyor mu?

Eğer bu soruların birçoğuna “Evet” cevabını veriyorsanız, işletmenizde kalite felsefesinin bir yaşam tarzı haline getirilmesinin zamanı gelmiş de geçiyor demektir.

Kalitenin bir kavram olarak ortaya çıkması 19. yüzyıla rastlamaktadır.

Öncelikle şunu belirtmek gerekir. Kalite, “mutlak anlamda en iyi” demek değildir. Kalite tanımını oluşturan 2 temel faktör vardır:
• Fonksiyon ve kullanım amacı,
• Fiyat.

Geçmişe bakıldığı zaman, dünya üzerinde ortalama her on yılda bir rekabet unsurunun ortaya çıktığı görülmektedir. Kavrakoğlu’na göre, 1960’lı yıllardan başlayarak 1990’lı yıllara kadar 4 tane rekabet unsuru ortaya çıkmıştır.  Bunlar sırasıyla aşağıdaki gibidir:
• 1960’lı yıllarda “üretim”,
• 1970’li yıllarda “maliyet”,
• 1980’li yıllarda “kalite”,
• 1990’lı yıllarda “hız”.

Kalite felsefesinin ana öğeleri ve ilkeleri aynı zamanda işletmenin kültürünü oluşturan ilke ve değerlerdir. Kalite felsefesinin öğeleri aşağıdaki gibi özetlenebilir:
• Müşteri odaklılık,
• Süreçlerin yönetimi ve sürekli süreç denetimi,
• Tam katılım anlayışı.

W. Edwards Deming

TKY felsefesi bir dizi ilkeler ve yöntemler bütününden oluşmaktadır. Bunları aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür:
• Hataları önlemek, onları sonradan bulup düzeltmekten daha kolay, ucuz ve güvencelidir.
• Normal olanla olmayanı, doğal olanla olmayanı ayırmak için istatistiğe ihtiyaç vardır.
• Her çalışanın fikrinden yararlanmak, sadece bir kısım kişilerin fikrinden yararlanmaktan daha başarılı sonuçlar doğurur.
• İyi yönlendirilirse, grup çalışmaları işleri daha çabuk geliştirir.
• İşletmenin başarısı için müşterilerin tercihlerini gözetmek gerekir.
• Kaliteli bir yönetim, kaliteli insanlarla mümkündür.
• Kaliteyi güvence altına almak bir sistem meselesidir.
• İşlerin planlı yapılması, plansız yapılmasına tercih edilir.                                          • Hedef birliği sağlanırsa, sonuca daha kısa sürede ve daha emin bir şekilde varılabilir.
• Tüketiciye kaliteli bir hizmet verebilmek için işletmenin içindeki birimlerin ve bireylerin de birbirlerine kaliteli bir hizmet verebilmeleri şarttır.
• Ayrıca çalışanların cesaretlendirilmesi, güdülenmesi, yönlendirilmesi, eğitimi, ödüllendirilmesi, onlara değer verilmesi, iş zenginleştirmesinin gerçekleştirilmesi yani insan yatırım yapılması da TKY felsefesinin en önemli özelliklerinden bazılarıdır (Akat ve diğerleri, 1997-404).

Gün içinde çok sık kullandığımız “pabucu dama atılmak” deyimi dilimize buradan girmiştir. Bu, Osmanlı döneminde bile müşteri odaklılığın önemli olduğuna dair
güzel bir örnektir.