KALİTE YÖNETİM SİSTEMLERİ - Deneme Sınavı - 12

Kalite kontrol fonksiyonu aşağıdaki temel aşamaları kapsamaktadır:
• Standartların Belirlenmesi: Tepe yönetimi politikaları, müşteri istek ve beklentileri ile teknolojik imkânlar göz önüne alınarak, ürün kalitesini ilgilendiren maliyet, güvenilirlik ve performans standartları saptanır.
• Uygunluk Değerlendirmesi: Ürünün kalite özelliklerinin, önceden saptanan standartlara uygunluğu değerlendirilir.
• Düzeltici Kararlar Alınması: Standartlardan tolerans limitleri dışına taşan sapmalar olduğunda gerekli düzeltici kararlar alınır.
• Geliştirme Çalışmaları: Kalite ile ilgili maliyet, güvenilirlik ve performans standartları geliştirilir; yeni yöntem ve teknolojik olanaklar araştırılır. Doğru yanıt D'dir.

Üretim mühendisliği, üretime başlamadan önce, planlama ve hazırlık çalışması yapmak gereklidir. Bu çalışma üretim biçiminin seçimi, makine ve araçların sağlanması, işlem koşullarının hazırlanması, personelin seçimi ve eğitilmesini içermektedir. Doğru yanıt E'dir.

Kaliteyi etkileyen birçok faktör olmakla birlikte genel olarak kaliteyi doğrudan etkileyen faktörleri dokuz başlık altında incelemek mümkündür. Bu faktörler pazar, para, yönetim, insan, motivasyon, malzeme, makine ve teçhizat, bilgi ve üretim olarak sıralanabilir. Doğru yanıt B'dir.

Ölçme ve değerleme maliyetleri arasında aşağıdakiler sayılabilir:
• Üretim öncesi doğrulama,
• Girdi muayenesi,
• Laboratuvar kabul testi,
• Muayene ve test,
• Muayene ve test donanımı,
• Muayene ve test süresince tüketilen materyaller,
• Test ve muayene sonuçlarının analizi ve rapor edilmesi,
• Saha performans testi,
• Onaylar,
• Stok değerlendirme,
• Kayıtların saklanması. Doğru yanıt A'dır.

Estetik: Müşterinin bireysel tercihini yansıtan ve ürünün genel görünümünün değerlendirildiği öznel bir kalite boyutudur.

Juran’ın kalite yaklaşımı, kalite üçlemesi veya Juran Üçlemesi olarak bilinmektedir. Bu yaklaşımda Juran kalite yönetiminde üç temel süreç bulunduğunu ve kalite yönetim sisteminin oluşturulmasında bu süreçlerin önemli olduğunu vurgulamaktadır. Bu süreçler; Kalite planlaması, Kalite kontrol, Kalite geliştirmedir.

Operasyonel plan kalite plan süreçleri altında değil çeşitleri altında bulunmaktadır. Doğru yanıt D'dir.

Kalite, müşterinin bugünkü beklenti ve ihtiyaçlarını tam ve zamanında karşılayıp onlara gelecekteki beklentilerini aşan ürün ve hizmetler sunmayı hedefler ifadesi doğrudur. Sürekli artan rekabet koşulları, ürün ve hizmetlerin kalitesinin arttırmakta olduğu ifadesi de doğrudur. Ancak, sürekli artan rekabet koşulları karşısında ürün ve hizmet maliyetlerinin yükseltilerek kalitenin sağlanması  değil maliyetlerinin düşürülerek kalitenin sağlanması önemlidir. Bu nedenle I ve II. ifadeler doğrudur. Doğru Cevap E'dir.

Kalite yönetim teknikleri kapsamına giren temel uygulamalar arasında; problemlerin doğru tanımlanması, hedeflerin belirlenmesi, problemlerin analiz edilerek çözülmesi, ekiplerin oluşturulması, çalışanların katılımının sağlanması ve sürekli iyileştirme yer almaktadır. Dolayısıyla  IV. ve V . ifadeler yanlıştır. Bu nedenle Doğru Cevap A'dır.

Kalite uygulamalarının amacı; müşteri memnuniyetini sağlamak, kalite düzeyini iyileştirmek ve rekabet üstünlüğü sağlamaktır. Rekabeti azaltmak değildir. Bu nedenle Doğru Cevap D'dir.

Bu olumsuz etkiler çoğunlukla kalitenin düşmesi, maliyetlerin artması, zamanın etkin kullanılamaması, çalışanlarda motivasyon ve performans kayıpları vb. şekillerde kendini gösterebilir. İş gücü devir oranını azaltmaz aksine çalışan motivasyonunun düşmesi işten ayrılmalara ve çalışanların işi bırakma eğilimine neden olabileceği için iş gücü devir oranı artabilir. Bu nedenle Doğru Cevap E'dir.

Problem çözme metodolojisinin temelde üç aşaması vardır. Bunlar, problemin tanımlaması, problemin analizi ve iyileştirme aşamalarıdır. Bu nedenle Doğru Cevap C'dir.

Problemin tanımlanması aşamasında kullanılan temel kalite teknikleri şu şekildedir.

Akış diyagramı
Beyin fırtınası
Sebep-sonuç diyagramı

AHP tekniği bu tekniklerden değildir. Bu nedenle Doğru Cevap D'dir.

Akış diyagramı bir sürecin tüm temel adımlarının şematik olarak ifade edilmiş halidir ve sürecin içindeki değişik adımların birbirleriyle olan ilişkilerinin incelenmesinde önemli faydalar sağlayan bir araçtırDoğru Cevap A'dır.

Doğru sıralama aşağıdaki gibidir.

1. Konunun seçilmesi: Beyin fırtınasında üzerinde fikir üretilecek problemin veya konunun açık
ve net bir biçimde tarif edilmesi ve konunun dışına çıkılmasına izin vermeyecek şekilde
sınırlarının tanımlanması gereklidir.
2. Sorgulama: Sorgulama adımında “Kim?”, “Ne?”, “Neden?”, “Ne zaman?”, “Nerede?”,
“Nasıl?’’ sorularından oluşan ve “5N1K” olarak adlandırılan sorgulama yönteminden
yararlanılır. Tüm bu soruların ayrıntılı bir biçimde cevaplandırılması problemin kaynağına
inilmesini kolaylaştırır. Bu sorgulama sırasında süreci oluşturan değişkenlik kaynakları olan
işgücü, makine, yöntem ve malzeme de sorgulanmalıdır.
3. Kişisel yaratıcılık: Katılımcıların her biri sıra kendilerine geldiğinde akıllarına gelen fikirlerden
bir tanesini söyler. Bütün katılımcılar fikirlerinin tamamını söyleyene kadar bu işlem devam eder
ve dile getirilen bütün fikirler, herkes tarafından açıkça görülebilecek bir yere yazılır. Bu
faaliyet, bazen aynı kavramların da tekrarlandığı, oldukça karmaşık bir fikirler listesi ortaya
çıkarır.
4. Fikirlerin düzenlenmesi: Tüm fikirler önce gruplar halinde sınıflandırılır ve tekrarlar ortadan
kaldırılır. Değişik gruplar altında toplanan fikirler sınıflandırılıp öncelik sırasına koyulur. Doğru Cevap bu nedenle B'dir.

Pareto diyagramındaki yaklaşım, hataların %20’sinin sonucun %80’ini etkileyeceği üzerine dayalıdır. Bu yöntem, 19. yüzyılda yaşamış olan İtalyan iktisatçı vesosyolog Vilfredo Pareto tarafından geliştirilmiş ve bu nedenle onun ismiyle anılmaya başlanmıştır.  Doğru Cevap E'dir.

Deming Döngüsü olarak da adlandırılan PUKÖ döngüsü, “Planla”, “Uygula”, “Kontrol Et” ve “Önlem Al” aşamalarından meydana gelen bir problem çözme yöntemidir. Kalite öncülerinden Deming’in geliştirdiği etkileşim çemberinin uyarlanmış şeklidir. Bu yaklaşımın ilk aşamasında (Planla) mevcut
durum analizi gerçekleştirilir ve probleme neden olan faktörler araştırılır. İkinci aşamada (Uygula) öngörülen planlara ulaşmak için gerekli faaliyetler yerine getirilir. Üçüncü aşama (Kontrol Et), yapılan faaliyetler sonucu elde edilen sonuçlar ile planlama aşamasında ortaya konan hedeflerin karşılaştırıldığı aşamadır. Son aşamada (Önlem Al) ise iyileştirmelerin planlanması ve standartların geliştirilmesi söz konusudur. PUKÖ döngüsündeki her bir adım birbiriyle ilişkilidir ve bir zincirin halkaları gibi birbirlerine bağlıdır. Halkanın birindeki olumsuzluk zincirin tamamını etkiler.

Kalite kontrolün faydalarını aşağıdaki gibi özetlemek mümkündür:

Muayene yönteminin uygulanmasında öne çıkan diğer bir dönem 13. yüzyıldır. Bu dönemde Avrupa’da yaygın olarak faaliyet gösteren esnaf loncaları yapılan işlerde kalitenin sağlanmasına yönelik çeşitli uygulama ve cezai yaptırımlar devreye sokmuş, çırakların usta mertebesine erişene kadar oldukça ciddi bir eğitim sürecinden geçmesini şart koşmuşlardır.

İstatistiksel kalite kontrolünün genel özelliklerini aşağıdaki gibi özetlemek mümkündür: