KALEM MEVZUATI

İdarî işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlâl edilenler tarafından açılan iptal davaları,
• İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan ihlal olanlar tarafından açılan tam yargı davalarını,
• Tahkim yolu öngörülen imtiyaz şartlaşma ve sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıklardan hariç, kamu hizmetlerinden birinin yürütülmesi için yapılan idarî sözleşmelerden dolayı taraflar arasında çıkan uyuşmazlıklara ilişkin davaları,
• Diğer kanunlarla verilen işleri çözümler.
İdare mahkemelerinde kararlar kurulla verilebileceği tek hâkimle de verilebilir. Kurullar bir başkan ve iki üyeden oluşmaktadır. Tek hâkimle karar verilen haller kanunla düzenlenmiştir. Buna göre tek hâkimle karar verilecek davalar 2019 yılı parasal sınırı itibariyle şunlardır;
• Uyuşmazlık miktarı 44.000 Türk Lirasını aşmayan konusu belli parayı içeren idarî işlemlere karşı açılan iptal davaları ile
• Uyuşmazlık miktarı 44.000 Türk Lirasını aşmayan tam yargı davalarıdır

İdare ve Vergi Mahkeme Başkanlarının Görevleri
• Görüşme ve duruşmaları yönetirler, düşünce ve görüşlerini bildirirler, oylarını
verirler.
• Mahkemelerinde görevli bulunanların görevlerine devamlarını, düzenli çalışmalarını, mahkeme işlerinin verimli bir şekilde yürütülmesini sağlarlar.
• Her takvim yılı sonunda, mahkemelerindeki işlerin durumu ve bunların yürütülmesinde aksaklıklar varsa sebepleri hakkında bölge idare mahkemesi başkanlığına
bir rapor verirler ve alınmasını lüzumlu gördükleri tedbirleri bildirirler.
• Diğer kanunlarla verilen görevleri yaparlar.

Vergi uyuşmazlıklarında yetkili mahkeme:
• Uyuşmazlık konusu vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümleri tarh ve tahakkuk ettiren, zam ve cezaları kesen,
• Gümrük Kanununa göre alınması gereken vergilerle Vergi Usul Kanunu gereğince şikâyet yoluyla vergi düzeltme taleplerinin reddine ilişkin işlemlerde; vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümleri tarh ve tahakkuk ettiren,
• Amme Alacaklarının Tahsil Usulu Kanunun uygulanmasında, ödeme emrini
düzenleyen,
• Diğer uyuşmazlıklarda dava konusu işlemi yapan dairenin bulunduğu yerdeki vergi mahkemesidir.

Davanın Açılması
İdari davalar, idare mahkemesi ve vergi mahkemesi başkanlıklarına hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle açılır. Dilekçelerde;
• Tarafların ve varsa vekillerinin veya temsilcilerinin ad ve soyadları veya unvanları ve adresleri ile gerçek kişilere ait Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası,
• Davanın konu ve sebepleri ile dayandığı deliller,
• Davaya konu olan idari işlemin yazılı bildirim tarihi,
• Vergi, resim, harç, benzeri mali yükümler ve bunların zam ve cezalarına ilişkin davalarla tam yargı davalarında uyuşmazlık konusu miktar,
• Vergi davalarında davanın ilgili bulunduğu verginin veya vergi cezasının nevi ve yılı, tebliğ edilen ihbarnamenin tarihi ve numarası ve varsa mükellef hesap numarası, gösterilir.

Dava açıldıktan sonra posta ücretinde tebliğ işlemlerinin yapılmasını engelleyecek şekilde azalma olması halinde, otuz gün içinde posta ücretinin tamamlanması daire başkanı veya görevlendireceği tetkik hâkimi, mahkeme başkanı veya hâkim tarafından ilgiliye tebliğ olunur. Tebligata rağmen gereği yerine getirilmediği takdirde bildirim aynı şekilde bir daha tekrarlanır. Posta ücreti süresi içinde tamamlanmazsa dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilir. Bu kararın tebliği tarihinden başlayarak üç ay içinde, noksanı tamamlanmak suretiyle yeniden işleme konulması istenmediği takdirde davanın açılmamış sayılmasına karar verilir ve davacıya tebliğ olunur.

Dava Nakil İstekleri Kaydı
Dairelerin yargı çevresi içinde bulunan yetkili ilk derece mahkemesinin bir davaya bakmasına fiili veya hukukî bir engel çıkması hâlinde, o davanın bölge idare mahkemesi yargı çevresi içinde bulunan başka bir mahkemeye nakline dair bilgilerin işlendiği kayıttır. Bu kayıt; sıra numarası, nakil talebinde bulunan mahkemenin adı, dosyanın esas numarası, geldiği tarih, nakil gerekçesi ve sonuç ile düşünceler sütunlarından oluşur.

Keşif kaydı; sıra numarası, esas numarası, talimat numarası, keşif mahal, gün ve saati, davanın türü, bilirkişi, tarafların ad ve soyadları ile varsa kanunî temsilcileri veya vekilleri ile düşünceler sütunlarını içerir. Belirlenen duruşma tarihi ve saatini gösteren çağrı kâğıdı, taraflara duruşma tarihinden en az 30 gün önce gönderilir.

Talimat Kaydı
Daireler ve mahkemelerde başka yer daireler ve mahkemelerinden gönderilen taleplerin işlendiği kayıttır. Bu kayda geçirilen istemler üzerine yazılacak yazılara talimat numarası verilir ve bütün yazışmalar bu kayda işlenir. Bu tür yazılar ayrıca muhabere kaydına işlenmez. Bu kayıt; sıra numarası ve tevdi tarihi, dosyadaki taraflar, varsa kanunî temsilcileri ile vekillerinin ad ve soyadları, talebin türü, gönderen mahkemenin adı ve dosya esas numarası, işlem sonucu, iade tarihi ve düşünceler sütunlarından oluşur.

Karar Kartonu
Daireler ve mahkemelerde görülen davalarda verilen hükümlerin tarih ve sıra numarasına göre konulduğu ve saklandığı kartondur. Elektronik ortamda hazırlanan hüküm, hükme katılan başkan ve üyeler tarafından güvenli elektronik imza ile imzalanarak UYAP veri tabanında saklanır. Ayrıca hükmün çıktısı hükme katılan başkan ve üyeler tarafından imzalanıp mahkeme mührüyle mühürlenerek karar kartonunda muhafaza edilir.

Genel bütçeye, il özel idareleri, belediye ve köylere ait vergi, resim ve harçlar ile benzeri mali yükümler ve bunların zam ve cezaları ile tarifelere ilişkin davaları çözümlemek vergi mahkemesi görevlerindendir.

Köy, belediye ve özel idareleri ilgilendiren mevzuatın uygulanmasına ilişkin davalarla sınır uyuşmazlıklarında yetkili mahkeme, mülki idari birimin, köy, belediye veya mahallenin bulunduğu yahut yeni bağlandığı yer idari mahkemesidir.

İdari ve vergi mahkemelerinin görevleri 3 maddeden oluşmaktadır.

Süre uzatımı, dilekçelerin, mahkeme başkanı veya görevlendireceği bir üye tarafından incelenme süreçlerinden biri değildir.

Kararı veren mahkeme başkan ve üyelerinin veya hâkiminin ad ve soyadları ve imzaları ve varsa karşı oyları, Kararı veren mahkemenin adı ve dosyanın esas ve karar numarası, belirtilir.

Talimat kaydı dışındaki seçenekler İdari Yargı İlk Derece Mahkemelerinde tutulması gereken dosya ve kartonlardır.

"Daireler ve mahkemelerden gönderilen harç tahsil müzekkerelerinin işlendiği kayıttır." tanımındaki kayıt Harç Tahsil Müzekkeresi Zimmet Kaydıdır.

Karar Kartonu, daireler ve mahkemelerde görülen davalarda verilen hükümlerin tarih ve sıra numarasına göre konulduğu ve saklandığı kartondur.

Kıymetli Evrak ve Eşya Kaydı, daireler ve mahkemelerce alınan döviz cinsinden para ile diğer kıymetli evrak ve eşyanın işlendiği kayıttır.

Gizli Evrak Kartonu, ilgili kanunlar gereği gizli kalması gereken belgeler ve niteliği itibari ile gizli tutulması gereken evrakın saklandığı kartondur.