KALEM MEVZUATI - Deneme Sınavı - 5

Özel mahkemeler; 
- Çocuk Mahkemesi - Trafik Mahkemesi - Fikri ve Sınai Haklar Ceza Mahkemesi

Adli yargı ilk derece mahkemeleri; öncelikle hukuk ve ceza mahkemeleri olarak ikiye ayrılmaktadır.

Adli Yargı Üst Derece Mahkemeleri; Bölge adliye mahkemeleri (İstinaf mahkemeleri) ve Yargıtay’dan oluşmaktadır.

Anayasa Mahkemesi; hem ilk derece mahkemesi, hem üst derece mahkemesi sıfatıyla görev yapan bir mahkemedir.

Adalet komisyonunun görevleri

Kalem hizmeti olarak tanımladığımız bu işleri, iş süreçlerindeki veri, bilgi ve belge akışı ile dokümantasyon işlemleri, bu işlemlere ilişkin kayıt, dosyalama, saklama ve arşivleme ile entegrasyon sağlanmış dış birimlerle yapılacak bütün işlemler olarak sayabiliriz. Yapılacak bütün işlemler UYAP ortamında gerçekleştirilir.

Anayasa yargısında faaliyetleri yürüten mahkeme, Anayasa mahkemesidir.

İdari yargı, belediye, köy, devlet gibi idari makamların idari eylem ve işlemleri dolayısıyla doğan uyuşmazlıkların çözümlendiği yargıdır.

İdari yargının görev alanına tüm idari eylem ve işlemler girmektedir.

Adli yargı, diğer yargı kollarına girmeyen uyuşmazlıkların çözüldüğü yargı koludur.

Medeni yargı ise, özel hukuktan doğan ilişkileri düzenleyen bir yargı kolu konumundadır.

Özel Kanunla Kurulan Hukuk Mahkemeleri; Asliye ve Ticaret, İş, İcra, Aile ve Kadastro Mahkemeleri şeklinde belirli uyuşmazlıkları çözmek amacıyla kurulmuştur.

Meydana gelen bir uyuşmazlıkta uyuşmazlığın çözümü ve bu çözümün kontrol ve denetimi için oluşturulmuş bir yargı sistemimiz bulunmaktadır. Öncelikle uyuşmazlığın çözümü için ilk derece mahkemelerine başvurulmaktadır.

İlk derece mahkemeleri, bir uyuşmazlığın çözümü için ilk başvurulan mahkemelerdir.

Uyuşmazlık Mahkemesi; adli, idari ve askerî yargı mercileri arasındaki görev ve hüküm uyuşmazlıklarını kesin olarak çözmekle görevlidir.

Anayasa Mahkemesi; hem ilk derece mahkemesi, hem üst derece mahkemesi sıfatıyla görev yapan bir mahkemedir.

Savcılık, suçun işlendiği konusunda yeterli şüpheye ulaştıysa iddianame düzenlenmektedir. Düzenlenen iddianamede şu hususların bulunması gerekmektedir:

• Şüphelinin kimliği,
• Müdafii,
• Maktul, mağdur veya suçtan zarar görenin kimliği,
• Mağdurun veya suçtan zarar görenin vekili veya kanuni temsilcisi
• Açıklanmasında sakınca bulunmaması halinde ihbarda bulunan kişinin kimliği,
• Şikâyette bulunan kişinin kimliği,
• Şikâyetin yapıldığı tarih,
• Yüklenen suç ve uygulanması gereken kanun maddeleri,
• Yüklenen suçun işlendiği yer, tarih ve zaman dilimi,
• Suçun delilleri,
• Şüphelinin tutuklu olup olmadığı; tutuklanmış ise gözaltına alma ve tutuklama tarihleri ile bunların süreleri gösterilir. İddianamede, yüklenen suçu oluşturan olaylar, mevcut delillerle ilişkilendirilerek açıklanır. Sonuç kısmında, şüphelinin sadece aleyhine olan hususlar değil lehine olan hususlar da ileri sürülür. İşlenen suç dolayısıyla ilgili kanunda öngörülen ceza ve güvenlik tedbirlerinden hangilerine hükmedilmesinin istendiği, suçun tüzel kişinin faaliyeti çerçevesinde işlenmesi hâlinde ilgili tüzel kişi hakkında uygulanabilecek olan güvenlik tedbiri açıkça belirtilir.

İddianamenin mahkeme tarafından kabul edilmesi ile soruşturma evresi sona erer ve kovuşturma evresi başlamış olur.

Cumhuriyet savcısı soruşturma evresinde gerekli delilleri topladıktan sonra suçun işlendiğine dair yeterli delil olduğu kanaatine varırsa iddianame düzenleyerek kamu davası açmaktadır. Ancak yeterli delile ulaşamadıysa kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilmektedir. İddianamenin hazırlanıp mahkeme tarafından kabul edilmesi ile birlikte soruşturma evresi sona ermekte ve kovuşturma evresi başlamaktadır.

İfade ve sorgu işlemlerinin kaydında, teknik imkânlardan yararlanılır. İfade veya sorgu bir tutanağa bağlanır. Bu tutanakta aşağıda belirtilen hususlar yer alır:

• İfade alma veya sorguya çekme işleminin yapıldığı yer ve tarih.
• İfade alma veya sorguya çekme sırasında hazır bulunan kişilerin isim ve sıfatları ile ifade veren veya sorguya çekilen kişinin açık kimliği.
• İfade almanın veya sorgunun yapılmasında yukarıdaki işlemlerin yerine getirilip getirilmediği, bu işlemler yerine getirilmemiş ise nedenleri.
• Tutanak içeriğinin ifade veren veya sorguya çekilen ile hazır olan Müdâfi tarafından okunduğu ve imzalarının alındığı.
• İmzadan çekinme hâlinde bunun nedenleri belirtilir.

Başsavcılığa yapılan suç ihbarlarının, müracaatların ve şikâyetlerin ilk kabul edildiği yer olup, soruşturmaların ilk işlemlerinin yürütüldüğü bölümdür. Her adliye kapsamında müracaat savcılığı birimi olmayıp bazı küçük adliyelerde bu işlemler savcılık yazı işleri kalemi tarafından yürütülmektedir.