İSTİHDAM VE İŞSİZLİK

Emek piyasası, en genel anlamıyla, emek arz ve talebinin karşı karşıya gelme­ siyle ücretlerin ve çalışma koşullarının belirlendiği piyasadır. Emek talebi, bir firmanın mal ya da hizmet üretebilmek için ihtiyaç duyduğu emek miktarıdır. Doğru cevap C'dir.

Emek piyasası içerisinde, emek ve sermayenin farklı niteliklere sahip olmasının doğal sonucu eşitsizliktir. Emek, insan hayatının içinde yer alan bir etkinliktir ve mal gibi piyasaya sunulmak için üretilmez. Doğru cevap B'dir.

Emek piyasası güvencesizliği, piyasada bulunan işlerin sayısının çalışmak isteyen­lerin sayısına denk olmadığı durumlarda, yani çalışmak isteyen herkesin emek pi­yasasında kendisine uygun iş bulamaması durumunda ortaya çıkmaktadır. Emek piyasasında güvencesizlik yaratan bir başka unsur ise emeğin sermaye sahibi ya da işveren tarafından istenildiği zaman çıkarılabilme korkusudur. Doğru cevap E'dir.

A seçeneğinde emek piyasası kavramlarından bahsedilmektedir. Doğru cevap A'dır.

Emek piyasası içerisinde kişiler yetenekleri, becerileri, motivasyonları ve iş yapma istekleri bakımından birbirlerinden farklıdır. Kişilerin tercihlerindeki farklılıklar, emek arzının heterojenliğini yaratmaktadır. Emek arzının heterojen olmasının bir başka nedeni ise kişilerin eğitim düzeyi ve kalitesi ile öğrenme ve uygulama yeteneklerinin birbirlerinden farklı olmasıdır. Doğru cevap D'dir.

Türkiye’de hanehalkı işgücü anketleri ilk kez 1966 yılında uygulanmaya başlanmıştır. Doğru cevap B'dir.

Aralarında akrabalık bağı bulunsun ya da bulunmasın; aynı konutta veya aynı ko­nutun bir kısmında yaşayan; gelir ve harcamalarını ayırmayan, hanehalkı hizmet ve yönetimine katılan bir veya birden fazla kişiden oluşan topluluk “hanehalkı” olarak tanımlanır. Doğru cevap E'dir.

2004 yılında yapılan düzenlemeler ışığında, soru sayısı 47’den 98’e çıkarılmış ve referans haf­tasında işlerinin başında olmayan kişilerin istihdamda kabul edilip edilmemeleri ile ilgili kriterler Avrupa Birliği İstatistik Ofisinin bu konudaki norm ve standartları dikkate alınarak tanımlanmıştır. Benzer bir deği­ şikliğe 2005 yılında da gidilerek formdaki soru sayısı EUROSTAT’ın istediği de­ğişiklikleri de kapsayacak şekilde 110’a çıkarılmıştır. Doğru cevap D'dir.

Kurumsal olmayan nüfus yani sivil nü­fus,  huzurevi, otel, hastane ve yurt gibi kurumsal yerlerde değil hanelerde ikamet eden nüfustur. Doğru cevap C'dir.

Bir ülkede fiilen çalışanlarla iş arayanların doldurabileceği çalışma saatleri toplamına işgücü adı verilir. Doğru cevap E'dir.

Emek piyasasının unsurları; eşitsizlik, bağımlılık, güvencesizlik ve düzenlemedir. Doğru cevap D'dir.

Emek piyasası güvencesizliği, piyasada bulunan işlerin sayısının çalışmak isteyen­lerin sayısına denk olmadığı durumlarda, yani çalışmak isteyen herkesin emek pi­yasasında kendisine uygun iş bulamaması durumunda ortaya çıkmaktadır. Doğru cevap A'dır.

Tek emek piyasasının olmayışı, işçinin ve işverenin eksik bilgiye sahip olması, emek arzının heterojen olması, istihdam ilişkisinin sürekli olması, emeğin pazarlık gücünün az olması, emek piyasasında grup ilişkilerini etkileyen bir çok faktörün olması, emek piyasasının özelliklerindendir. Doğru cevap E'dir.

Hanehalkı İşgücü Anketinde istihdam edilenler; ekonomik faaliyet, meslek, işteki durum ve çalışma süresi, işsizler ise iş arama süresi, aradıkları iş ve benzeri özellikleri ile ortaya konulmaktadır. İlk Hanehalkı İşgücü Anketi 1966 yılında sanayisi gelişmiş sekiz ilde deneme niteliğinde gerçekleştirilmiştir. Doğru cevap D'dir.

Okul, yurt, otel, huzurevi ve hastane gibi haneler dışındaki yerlerde ikamet edenler kurumsal nüfus içerisinde değerlendiril­mekte ve bu kişiler Hanehalkı İşgücü Anketi kapsamı dışında tutulmaktadır. Kurumsal olmayan nüfus ise hanelerde yaşayan kişilerden oluşur. Doğru cevap E'dir.

İstihdam düzeyi veya istihdam hacmi, bir ekonomide belirli bir zamanda fiilen doldurulan çalışma saatleri toplamıdır. Bir ekonomide istihdam düzeyini belirler­ken çalışanların sayılarını göz önüne almaktansa doldurulan çalışma saatleri top­lamını dikkate almak daha sağlıklı olabilir. Doğru cevap A'dır.

Bir ekonomide belirli bir zaman diliminde çalışma isteği ve yeteneği olanlar pi­ yasada kendilerine uygun iş bulup çalışıyorsa tam istihdam olgusundan söz edilir. Diğer bir ifadeyle bir ekonomide istihdam düzeyi ile işgücü miktarının birbirlerine eşit olduğundan söz ediliyorsa emek piyasası tam istih­dam düzeyindedir. Doğru cevap B'dir.

TÜİK’in tanımına göre işsiz,“referans dönemi içinde istihdam halinde olmayan kişilerden iş aramak için son üç ay içinde iş arama kanallarından en az birini kullanmış ve 2 haf­ta içinde işbaşı yapabilecek durumda olan kurumsal olmayan çalışma çağındaki tüm kişilerdir. Ayrıca, üç ay içinde başlayabileceği bir iş bulmuş ya da kendi işini kurmuş ancak işe başlamak ya da işbaşı yapmak için çeşitli etkinliklerini tamamlamak amacıyla bekleyenler de işsiz kapsamında yer almaktadır”. Doğru cevap C'dir.

ILO, açık işsizliği “belirli bir yaşı geçmiş ve bir dönemde işsiz olup çalışmaya ha­zır ve iş arayan kişiler” olarak tanımlamaktadır. Doğru cevap A'dır.

TÜİK’in yaptığı tanımlamaya göre, zamana bağlı eksik istihdam, “referans haf­tasında istihdamda olan, esas işinde ve diğer işinde veya işlerinde toplam olarak 40 saatten daha az süre çalışmış olup, daha fazla süre çalışmak istediğini belirten ve mümkün olduğu takdirde daha fazla çalışmaya başlayabilecek olan kişilerdir”. Doğru cevap A'dır.