İSTİHDAM VE İŞSİZLİK - Deneme Sınavı - 26

İstihdamın nüfusa oranları nasıl istihdam miktarı/niceliği hakkında önemli bir gösterge ise işgücü verimliliği ve reel ücretler de istihdamın niteliği hakkında önemli göstergelerdir. İstihdamın niteliği birçok değişken çerçevesinde ölçülebilir olmasına karşın, verimlilik ve reel ücretler hem genellenebilir hem de karşılaş­tırılabilir olmasından dolayı tercih edilmektedir. Doğru cevap B'dir.

ILO'nun Küresel İstihdam Eğilimleri 2011 raporuna göre, küresel tarım istihdamı sürekli bir düşüş, hizmetler istihdamı ise yükseliş eğilimindedir. Tarım ve Hizmetler sektörü istihdamı en son 2001 yılında denk hale gelmiş bu tarihten sonra istikrarlı biçimde birbirinden ayrılmıştır. Sanayi istihdamı 1999 yılından 2004 yılına kadar standart bir seyir izlemiş, bu yıldan itibaren artış eğilimine girmiştir. Doğru cevap D'dir.

Zayıf istihdam;

Aynı işi yapmasına rağmen diğerlerine göre aynı istihdam haklarına sahip olmayanlar,

İşlerinde eşitsizlik ve güvencesizlikle karşı karşıya olan ‘atipik çalışanlar’,

Genellikle asgari ücret seviyesinde ve yetki verilmeden çalıştırılıp kimi za­man sömürülen ‘genç işçiler’

Çoğu zaman temel istihdam haklarına bile sahip olmayan ‘endüstriyel ev çalışanları’,

Yasal bir güvence altında olmaksızın çalışan ‘ücretsiz aile işçileri’

Göçmenler ve birçok endüstride sömürülen ve düşük ücretle çalıştırılan ‘enformel işçiler’den oluşmaktadır. Doğru cevap E'dir.

Hindistan Güney Asya bölgesinde bilişim sektörüne yaptığı yatırımlarla öne çıkmıştır. Hindistan’daki yabancı yatırımların önemli bir kısmını oluşturan bilişim sektörü sayesinde rekabet gücünü 131 ülke içinde 48. sıraya yükseltmiştir. Ayrıca Microsoft yazılım faaliyetlerinin %35’ini Hindistan’da gerçekleştirmektedir. 2007’de yaklaşık 2,2 milyon kişinin istihdam edildiği Hindistan bilişim sektöründe 2009 iti­bariyle yaklaşık 2,9 milyon kişi istihdam edilmektedir. Doğru cevap D'dir.

Ekonomileri uluslararası piyasalara yeterince entegre olmadığından Kuzey Afrika ekonomik krizden yoğun olarak etkilenmeyen bölgelerden biridir. Ayrıca, küreselekonomik kriz Orta Doğu’yu dünyanın diğer bölgelerinden daha az etki­lemiştir.

2009 yılı resmi genç işsizlik oranları ve işgücüne katılım için hesaplanmış düzeltilmiş oranlarına göre, seçili 20 ülke içinde genç iş­sizlik oranının en yüksek olduğu ülkedir. Doğru cevap B'dir.

Alt yoksulluk sınırı olarak bilinen günlük 1,25 doların altında kazananlar ‘çalışan yoksullar’ olarak adlandırılmaktadır. Doğru cevap E’dir.

İşsizlik, genel olarak,çalışmak için işgücü piyasasına gelen işgücünün uygun çalışma olanağı bulamaması durumudur. İşsizlik çalışma isteğinde olmama gibi subjektif nedenlerden çok emek arzının emek talebinden fazla olması durumudur. Doğru cevap B'dir.

Bir ülkedeki işsiz sayısının toplam işgücüne oranı bizi işsizlik oranı kavramına götürecektir. Doğru cevap D'dir.

İşsizliğin tahmininde bir yaklaşım, potansiyel çıktı ile reel çıktı arasındaki açıktan yararlanarak işsizlik düzeyinin belirlenmesidir. Bu tahminde Okun Yasasından yararlanılmaktadır. Okun Yasası reel çıktı ile potansiyel çıktı arasındaki açığın boyutundaki değişmeler ile işsizlik oranı arasında sabit bir ilişkinin olduğunu kabul etmektedir. Doğru cevap C'dir.

İşsizlik konusunu açıklamada yararlı olabilecek çeşitli ayrımlar bulunmaktadır. İşsizlik etki alanına göre “Kısmi ve Yaygın İşsizlik” ile “Geçici ve Sürekli İşsizlik” biçimimde iki ayrı gruba ayrılabilmektedir. Bu ayrıma göre konjonktürel işsizlik ve mevsimlik işsizlik geçici ancak yaygın işsizlik türleri iken arızi (friksiyonel) işsizlik kısmi ve geçici özellik taşımaktadır. İşsizlikle ilgili diğer bir ayrım işsizliğin görünürlüğüne göre yapılan sınıflandırmadır. Bu sınıflandırmaya göre işsizlik “Gizli İşsizlik” ve “Açık İşsizlik” olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Diğer bir ayrım işsizliğin psikolojik yönünü ön plana çıkaran “İradi İşsizlik” ve “Gayri İradi İşsizlik” ayrımıdır. İşgücü piyasalarında geçerli olan ücret oranından çalışmaya hazır oldukları hâlde iş bulamayan ve çalışamayan kişilerin işsiz sayılması bizi, işsizlikle ilgili olarak iradi ve gayri iradi işsizlik ayrımına götürmektedir. Doğru cevap C'dir.

Çalışma gücüne sahip olan kişiler arasında “cari ücret düzeyinde” ve “çalışma şartlarına razı oldukları” durumda iş bulması mümkün olanların çalışmayı reddetmeleri durumunda ortaya çıkan işsizlik “iradi işsizlik” olarak tanımlanmaktadır. Doğru cevap A'dır.

Geçici İşsizlik, Yapısal İşsizlik, Teknolojik İşsizlik, Konjonktürel İşsizlik, Mevsimlik İşsizlik açık işsizliğin türleri olarak sıralanmaktadır. Doğru cevap D'dir.

Geçici işsizlik her ekonomide görülen ve önemli bir sorun oluşturmayan işsizlik türüdür. Arızi, friksiyonel işsizlik isimlerini de alabilen bu işsizlik türü her ekonomide çoğu zaman var olan bir durumdur. Doğru cevap B'dir.

Bir ülkenin ekonomik yapısında meydana gelen değişmelerin neden olduğu işsizlik türü “yapısal (strüktürel)” işsizliktir. Örneğin ilkel yöntemlerle tarım üretimi yapılan bir ülkede tarımın makine ile yapılmaya başlanması hâlinde makineli üretim yaygın bir hal aldıkça, köyde çalışma imkanlarından yoksun kalan işçilerin sayısı artacaktır. Doğru cevap A'dır.

Konjonktürel işsizlik piyasada yeterince açık iş olmaması nedeniyle ortaya çıkan işsizliktir. Doğru cevap E'dir.

Emek piyasasının unsurları; eşitsizlik, bağımlılık, güvencesizlik ve düzenlemedir. Doğru cevap D'dir.

Emek piyasası güvencesizliği, piyasada bulunan işlerin sayısının çalışmak isteyen­lerin sayısına denk olmadığı durumlarda, yani çalışmak isteyen herkesin emek pi­yasasında kendisine uygun iş bulamaması durumunda ortaya çıkmaktadır. Doğru cevap A'dır.

Tek emek piyasasının olmayışı, işçinin ve işverenin eksik bilgiye sahip olması, emek arzının heterojen olması, istihdam ilişkisinin sürekli olması, emeğin pazarlık gücünün az olması, emek piyasasında grup ilişkilerini etkileyen bir çok faktörün olması, emek piyasasının özelliklerindendir. Doğru cevap E'dir.

Hanehalkı İşgücü Anketinde istihdam edilenler; ekonomik faaliyet, meslek, işteki durum ve çalışma süresi, işsizler ise iş arama süresi, aradıkları iş ve benzeri özellikleri ile ortaya konulmaktadır. İlk Hanehalkı İşgücü Anketi 1966 yılında sanayisi gelişmiş sekiz ilde deneme niteliğinde gerçekleştirilmiştir. Doğru cevap D'dir.