İŞLETMELERDE SOSYAL SORUMLULUK VE ETİK

İşletmelerin sadece etik ve yasal açıdan sorumlulukları yoktur ayrıca sosyal olarak ta sorumlulukları vardır.

İşletme içi çıkar gurupları gözardı edilir.

İşletmeler iyi vatandaş olmalıdırlar.

Amaçlara, stratejilere ve ekonomik değerlere sahip olmak vicdan sahibi olamanın önündeki bir engel değildir.

• İşletmeler “toplumun kaynaklarının vekili” gibi bir sosyal role sahiptir. Toplum, kaynaklarını kullanmaları için işletmelere emanet etmesi için işletmeler sadece işletme sahipleri, müşteriler ve sendikanın değil tüm etkilenenlerinin çıkarlarına hizmet etmek zorundadır.
• İşletmeler, toplumdan aldıkları girdilerin açık bir makbuzunu ve kamuoyuna faaliyetleriyle ilgili açık bilgilendirme ile yani iki açık sistem gibi faaliyet göstermelidir.
• Faaliyetlerin, ürünün ya da hizmetin kârlılığı kadar sosyal maliyeti, üretime devam edilip edilmeyeceği kararı için göz önünde bulundurulmalı ve hesaplanmalıdır. Teknik ve ekonomik kriterler, işletmenin üretime devam etme kararından önce işletme faaliyetlerini, ürünleri ya da hizmetlerinin sosyal etkileriyle desteklenmelidir.
• İşletme içi faaliyetlerin, ürünün ve hizmetin sosyal maliyeti, tüketicinin tüketiminin toplum üzerindeki etkilerini ödeyecek şekilde ücretlendirilmelidir.
• İşletmeler, temel sosyal beklentileri içeren etkinliği için bir birey gibi yükümlülükleri vardır

II. Stratejilerin oluşturulması,

III. Stratejilerin uygulanması

IV. Stratejilerin denetimi

V. Strateji geliştirme

VI. Çevrenin analiz edilmesi

• Merkezleşmemiş bir yapı ile merkez politika ve prosedürleri arasında az ya da hiç koordinasyon olmaması, artan kâr elde etme baskıları söz konusu olduğunda etiğe uygun olmayan davranışlar için bir iklimi teşvik etmektedir.
• Gerçekçi olmayan kısa dönemli ve alt seviyelerdeki kâr payları, çalışanlar üzerindeki etiğe uygun olmayan faaliyetleri kabul etme baskılarını artırır.
• Çok sayıdaki finansal teşvik yönelimleri üzerindeki aşırı baskılar, olası kararların kısa yolunu cesaretlendirir.
• Etiğe uygun olamayan organizasyonel ve iş birimleri kültürü, yasa dışı ve etiğe uygun olmayan hareketlere göz yumulan bir çevre yaratır.

Prensip 1. Yüksek etik değerlere sahip işletmenin, çeşitli iç ve dış paydaşlarla ilişkileri kolaydır. Bu işletmelerdeki kurallar, işletmenin güçlü birer parçası olan paydaşlarla iyi ilişkiler kurmasını sağlar.

Prensip 2. Yüksek etik değerlere sahip işletme “doğruluk” ile zihnini meşgul eder. İşletme kurallarında, işletmenin çıkarlarına olduğu kadar çalışanların kişisel çıkarlarına da önem verilir.

 Prensip 3. Yüksek etik değerlere sahip işletmede sorumluluklar müşterek olmaktan çok bireyseldir. Bireyler sorumluluğu, işletmenin faaliyetleri için olduğunu farz ederler. Böylesi işletmelerdeki kurallar, bireylerin kendilerinden sorumlu olduklarını belirtir.

Prensip 4. Yüksek etik değerlere sahip işletmede, işletme faaliyetlerinde, işletme değerlerinin unsurları, harekete geçirmenin bir yolu olarak amaç edinilmiştir. Ve ayrıca amaç, işletmeyi çevresiyle birbirine bağlamaktır.

Liderler stratejiyi, kültürü, denetim ve ödül sistemlerini hatta işletmedeki etkileşimin doğasını bile etkiler. Liderlik tarzının etiğe uygun ya da uygun olmayan kültüre ve yönelimlerine olan etkilerine işletme liderliğinin doğasıyla ilgili bilgiler aşağıdadır.