İŞLETMELERDE KARAR VERME TEKNİKLERİ - Deneme Sınavı - 5

VIKOR tekniğinde karar verme süreci, karar probleminin tanımlanması ile başlar.

Karar probleminin tanımlanmasıyla birlikte problemin amacı da ortaya konur.

Karar matrisini oluşturan değerleri birimlerinden arındırmak ve karşılaştırılabilir seviyeye getirmek üzere normalizasyon işlemi uygulanır.

Uzlaşık çözüm kümesi dahilinde Q değerlerine göre sıralama yapılır.

Yapılan çalışmalar incelendiğinde, VIKOR tekniğinin, personel seçimi, performans değerlemesi, kuruluş yeri seçimi, müşteri memnuniyetinin ölçülmesi, bilgisayar seçimi, yazılım seçimi, proje tekliflerinin değerlendirilmesi, tedarikçi seçimi, vb. alanlarda uygulandığı görülmüştür.

Yücel ve Ulutaş 2009’da yaptıkları bir çalışmada, bir kargo şirketi için yeni şube yerinin seçimi problemine ELECTRE tekniği ile çözüm aramışlardır.

TOPSIS ve VIKOR teknikleri arasındaki önemli bir diğer fark kullandıkları normalizasyon yaklaşımıdır. TOPSIS tekniği vektör normalizasyonunu kullanırken VIKOR tekniği doğrusal normalizasyonu kullanır.

VIKOR tekniğinde normalizasyon işlemi için Doğrusal Sabit yaklaşımı kullanılmaktadır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Uzlaşma, ortak kabul üzerinde anlaşmaya varmaktır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Kabul edilebilir Avantaj Koşulu (C1): En iyi ve en iyiye en yakın seçenek arasında belirgin bir fark olduğunun kanıtlanmasına yönelik koşuldur. Doğru cevap B seçeneğidir.

Çok kriterli karar problemlerinde çözüm için en uygun tekniğin hangisi olduğu sorusunun net bir cevabı yoktur. Hangi tekniğin seçilmesi gerektiği konusu karar vericinin tercihine kalmıştır.

AHP, ANP, TOPSIS ve VIKOR teknikleri ÇKKV problemlerinde alternatiflerin sıralanması ve seçimi amacıyla kullanılırken ELECTRE bu amaçlara ek olarak alternatiflerin sınıflandırılması amacıyla da kullanılabilmektedir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Doğrusal olmayan yapılarda TOPSIS’in daha gerçekçi sıralama yapabileceği söylenebilir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Tekniğin temeli “ideal çözüme yakınlık” ölçümüne dayanır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Uzlaşma, ortak kabul üzerinde anlaşmaya varmaktır. Uzlaşık çözüm ise ideale en yakın uygun çözümdür. Doğru cevap A seçeneğidir.

Problemin çözümü için uzlaşma kabul edilebilir olmalıdır. Doğru cevap A seçeneğidir.

VIKOR tekniğinin uygulanması sonucunda alternatifler için uzlaşık bir sıralama belirlenir. Teknik, elde edilen bu sıralamaya ek olarak belirli bir avantaj oranına sahip uzlaşık
bir çözüm de sunar. Doğru cevap A seçeneğidir.

Seçenekler arasında mutlak üstünlüğün olmaması, bazı kriterler açısından diğerlerinden üstün olan bir seçeneğin, diğer bazı kriterler açısından ise diğerlerinden zayıf olmasından kaynaklanmaktadır. Böylesi durumlarda en iyi kararı verebilmek amacıyla geliştirilen karar verme teknikleri Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) teknikleri olarak adlandırılmaktadır.Doğru cevap ''A'' şıkkıdır.

En yaygın kullanılan normalizasyon yaklaşımları aşağıdaki gibi sıralanabilir:
• Doğrusal Orantı
• Doğrusal Sabit
• Standartlaştırma (Z Score)
• Vektör Normalizasyonu
• Bir Referans Noktasına Göre Normalizasyon
• İkili Kıyaslamalar

Doğru cevap ''C'' şıkkıdır.

VIKOR tekniğinde normalizasyon işlemi için Doğrusal Sabit yaklaşımı kullanılmaktadır.Doğru cevap ''E'' şıkkıdır.