İŞLETMELERDE EĞİTİM VE GELİŞTİRME

Piramidin en tepesinde kendini gerçekleştirmeye dönük gereksinimler bulunur. Eğitim gereksinimlerini de içine alan bu kategoride yaratıcılık, sorun çözme ve öteki insanlar tarafından kabul görme gibi gereksinimler ağırlıklıdır. Doğru cevap A'dır.

Açıklanmış gereksinimler, çoğu zaman kurumsal kanallarla ve belirli sayıda çalışan tarafından dile getirilir. Belirli işleri ya da görevleri üstlenmiş olan insanlar kendi gördükleri bir yetersizliği/eksikliği ortadan kaldırmak için eğitim isteminde bulunurlar. Daha doğrusu, açıklanmış gereksinimlerin arkasında belirgin bir birim, grup ya da topluluk vardır. Doğru cevap E'dir.

İşletme açısından duyarlı belgelerin açıklanmaması gerekir. Doğru cevap B'dir.

Her soruda tek konu hakkında görüş istemek ve birleşik sorulardan kaçınmak gerekir. Doğru cevap C'dir.

İşletmelerde eğitim gereksinim saptamaya dönük gözlem yaparken 'İyi yetişmiş gözlemcilerden yararlanmak' gerekir. Doğru cevap E'dir.

Yüzeysel görüşmelerde katılımcıya birçok konu hakkında sorular sorulmakta ve yanıtlarını olabildiğince kısa tutması istenmektedir, hatta bazen yanıtlar önceden hazırlanmış form üzerinde işaretlenmektedir. Doğru cevap D'dir.

Bazı işletmelerde doğrudan eğitim konularını tartışmak amacıyla da toplantılar yapılabilmektedir. Bu kapsamda özellikle beyin fırtınası, odak küme tartışması, forum ve çapraz ateş paneli gibi tartışma tekniklerinden yararlanılmaktadır. Doğru cevap D'dir.

Potansiyel, bireyin tüm gizilgüçlerinin toplamıdır. Doğru cevap B'dir.

Delfi tekniği genellikle üç aşamalı olarak uygulanır.

Birinci turda katılımcıların her birinden işletmede gördükleri eğitim gereksinimlerini yazmaları istenir. Alınan yanıtlara göre bir liste hazırlanır.

İkinci turda yarıyapılandırılmış liste yanıtlayıcılara yeniden gönderilir ve kontrol etmeleri istenir. Varsa eklemeler ve çıkarmalar önerilir, gelen geribildirimler doğrultusunda düzeltmeler yapılarak listeye son şekli verilir.

Üçüncü turda listenin son hali üzerinde karar vericilerin kesin tercihlerini belirtmeleri sağlanır. Böylece, eğitim öncelikleri aşamalı ve katılımcı biçimde kararlaştırılmış olur.

Doğru cevap B'dir.

Pareto Diyagramı, sorunların kök nedenlerini belirlemek ve olası değişkenlerin birbirlerini nasıl etkilediğini saptamak için kullanılır. Doğru cevap C'dir.

Ekonomistler açısından gereksinim kavramı çoğu zaman sermaye yetersizliği ya da işgücü açığı gibi konuları ifade eder. Doğru cevap C'dir.

Piramidin en altında fizyolojik gereksinimler yer alır. Bu tür gereksinimler yeme, içme, nefes alma ve dinlenme gibi temel gereksinimleri kapsar. Alttan ikinci katmandaki gereksinimler güvenlikle ilgilidir. Bu tür gereksinimler barınma, sağlık, çalışma vb. gereksinimleri içerir. Piramidin tam ortasında sosyal gereksinimler yer alır. Sevgi ve ait olma gereksinimleri olarak da adlandırılan bu gereksinimlerin örnekleri aile, arkadaşlık ve cinsel ilişkilerdir. Daha sonra saygı gereksinimleri gelir. Bunlar genel olarak özsaygı, güven, başkalarına saygı duyma ve onlardan saygı görme ile ilgilidir. Piramidin en tepesinde kendini gerçekleştirmeye dönük gereksinimler bulunur. Eğitim gereksinimlerini de içine alan bu kategoride yaratıcılık, sorun çözme ve öteki insanlar tarafından kabul görme gibi gereksinimler ağırlıklıdır.

Yaygın olarak karşımıza çıkan gereksinimler :

Ölçüte Dayalı Gereksinimler

Karşılaştırmalı Gereksinimler

Hissedilen Gereksinimler

Açıklanmış Gereksinimler

Yaşamsal Olay Türü Gereksinimler

Öngörülmüş Gereksinimler şeklindedir.

Örneğin, avukat olmak isteyen bir kişi hukuk fakültesini bitirmek, stajını tamamlamak ve baroya kayıt olmak zorundadır. Burada hukuk fakültesi diplomasına sahip olma zorunluluğu, ölçüte dayalı bir gereksinimi ifade etmektedir. Doğru cevap A'dır.

Açıklanmış gereksinimler, çoğu zaman kurumsal kanallarla ve belirli sayıda çalışan tarafından dile getirilir. Belirli işleri ya da görevleri üstlenmiş olan insanlar kendi gördükleri bir yetersizliği/eksikliği ortadan kaldırmak için eğitim isteminde bulunurlar. Daha doğrusu, açıklanmış gereksinimlerin arkasında belirgin bir birim, grup ya da topluluk vardır. Bu nedenle, dile getirilen gereksinimi karşılamak üzere bir hizmet sunulduğunda yararlanması beklenen kişilerin sayısı da kimler olduğu da bellidir. Doğru cevap D'dir.

Söz konusu gereksinimler önceden tahmin edilebiliyorsa bunlara öngörülmüş gereksinimler denir. Doğru cevap E'dir.

Özü itibariyle can alıcı, kritik ya da yaşamsal olay kavramına dayanan bu tür gereksinimler her zaman ortaya çıkmaz. Esasen ortaya çıkması da pek istenmez. Yaşamsal olaylar ender olarak oluşur ama oluştuğunda sonuçları çok yıkıcı olur. İşletme bünyesinde yaşanan büyük patlamalar, yangınlar, depremler, ölümlü kazalar, mali bunalımlar, zehirlenmeler, çalışanların işi bırakması, büyük miktarda ürün iadesi, müşteri şikâyetlerinin yoğunlaşması, piyasadan çekilen ürünler, pazar payının birden bire düşmesi vb. durumların her biri yaşamsal olay niteliğindedir.  Doğru cevap C'dir.

Eğitim gereksinimlerinin saptanmasında belge tarama yöntemi kullanılırken dikkat edilmesi gereken noktaları şu şekilde belirtmek olanaklıdır:

• İncelenmesi gereken belgelerin neler olduğunu belirleyiniz. • Belgeleri incelemek için yönetimden izin alınız.

• Yetkiniz olmayan belgelere ulaşsanız bile inceleme yapmayınız.

• İş görenlere ilişkin kişisel bilgileri kimseyle paylaşmayınız. • İşletme açısından duyarlı belgeleri açıklamayınız.

• Belgeleri incelerken gerekirse uzman görüşlerine başvurunuz.

• Çelişkili görünen bilgiler konusunda farklı kaynaklardan çaprazlama yapınız.

• Belgeleri özellikle eğitim gereksinimleri açısından inceleyiniz. Doğru cevap E'dir.

Anket, yanıt kategorileri daha önceden belirlenmiş, belirli bir soru sırası ve yapılandırması olan bir ölçme aracıdır. Doğru E'dir.

Yapılandırılmamış görüşmelerde önceden herhangi bir soru hazırlanmaz, görüşme yapılan kişiye konu bildirilir ve yapacağı açıklamalar kayıt edilir. Bu tür görüşmeler; konu hakkında derinlemesine bilgi sahibi olan, kapsamlı bakış açısı ortaya koyabilen, alternatif yaklaşımları iyi değerlendiren, serbest konuşma yoluyla daha çok bilgi veren ve zaman sorunu olmayan kişiler için daha uygundur. Ancak bu tür görüşmelerde; konuya bağlı kalma, görüşme sürecini kontrol altında tutma, zamanı verimli kullanma,  verileri çözümleme ve sonuçları raporlaştırmada bazı sıkıntılar yaşanabilir. Doğru cevap E'dır.