İŞLETME YÖNETİMİ

Yetki, başkalarını amaçlara doğru yönlendirmek ve onlara iş yaptırabilmek için yöneticinin sahip olduğu bir haktır.

Yöneticinin sahip olduğu güç kaynakları; ödüllendirme gücü, zorlayıcı güç, yasal
güç, uzmanlık gücü ve karizmatik güçtür.

YÖNETİCİ

Yöneticidir 
Düzeni sürdürür 
Koruyucudur 
Sistem ve yapı merkezlidir 
Kontrol eğilimlidir 
Kısa vadeli bakış açısına sahiptir 
Nasıl ve ne zaman sorularına önem verir 
Alt yönetsel kademelere odaklanır 
Mevcut durumu kabul etme eğilimi gösterir 
Yerleşik normlara uygun kişilerle çalışır 
İşi doğru yapandır

Durumsal Liderlik Teorileri

Liderliğin oluştuğu koşullara ağırlık veren teorilerdir. Değişik koşullar değişik liderlik tarzları gerektirir.

Robert Blake ve Jane Mouton tarafından Yönetim Tarzı Matriksi olarak adlandırılan ve yöneticilerin davranışlarını açıklamak ve değiştirmekte kullanılan bir matriks geliştirilmiştir.

McGregor’un X Teorisine göre lider, insanı örgüt amaçlarına uyan pasif bir unsur olarak kabul etmekte ve otoriter bir davranış göstermektedir.
• Kişi çalışmayı sevmez ve mümkün olduğu kadar işten kaçmaya çalışır.
• Kişi sorumluluk yüklenmek istemez, fazla istekli değildir ve güvenceyi her
şeye tercih eder.
• İnsanları çalıştırmak için zorlamalı, yakından kontrol edilmeli ve amaçları
gerçekleştirmeleri için gerektiğinde cezalandırılmalıdır.

Rensis Likert’in Sistem 4 Modeli, Michigan Üniversitesi Çalışmalarının devamı niteliğinde bir modeldir. Likert davranışları, bir uçta kişiye yönelik davranışların
diğer uçta işe yönelik davranışların bulunduğu bir doğru üzerinde toplamıştır. Bu
çalışmaya göre yöneticiler şu davranışları göstermektedirler. 
• Sistem 1 (İstismarcı Otokratik Liderlik)

• Sistem 2 (Yardımsever Otokratik Liderlik)

• Sistem 3 (Katılımcı Liderlik)

• Sistem 4 (Demokratik Liderlik)

Modern Liderlik Teorileri; Etkileşimci Liderlik Teorisi, Dönüşümcü Liderlik Teorisi, Karizmatik Liderlik Teorisi'dir.

Kapsam Teorileri kişinin içinde bulunduğu ve kişiyi belirli yönde davranışta bulunmaya yönelten faktörleri anlamaya ve açıklamaya çalışmaktadır. Yani, kişileri anlamaya çalıştığı için içsel faktörlere odaklanan teorilerdir.

SÜREÇ TEORİLERİ;

• Bekleyiş Teorisi
• Bekleyiş-Değer Teorisi
• Sonuçsal Şartlandırma Teorisi
• Eşitlik Teorisi
• Amaç Teorisi

Amaç ve hedeflerin belirlenmesi ve uygun organizasyon yapısının oluşturulmasından sonra, sıra örgütün harekete geçirilmesine gelmektedir. Yöneltme fonksiyonu ile çalışanlar, işletmenin amaçları doğrultusunda harekete geçirilmektedir. Daha basit bir ifadeyle, örgütü bir makine gibi düşünecek olursak makineyi çalıştırdığımız, düğmeye bastığımız aşama yöneltme aşamasıdır.

Yetki, başkalarını amaçlara doğru yönlendirmek ve onlara iş yaptırabilmek için yöneticinin sahip olduğu bir haktır. Yöneticinin yönetim faaliyetini gerçekleştirebilmesi için öncelikle bu hakka sahip olması gereklidir.

Güç, başkalarını etkileyebilme, istenildiği yönde davranışa sevk edebilme yeteneğidir.

Sistem 4 Modeli Rensis Likert tarafından ortaya atılmış olup, Michigan Üniversitesi Çalışmalarının devamı niteliğinde bir modeldir. Likert davranışları, bir uçta kişiye yönelik davranışların diğer uçta işe yönelik davranışların bulunduğu bir doğru üzerinde toplamıştır.

Katılımcı liderlikte, lider karar vermeden önce astlarının düşüncelerini almakta ve onları karar verme sürecine katmaktadır.

1980’lerden sonra ortaya çıkan hızlı teknolojik değişimler, küreselleşme ve rekabet koşulları klasik ve geleneksel liderlik teorilerini yeni durumlara cevap vermekte zorlar hale getirmiştir. Modern liderlik teorileri, Etkileşimci Liderlik, Dönüşümcü Liderlik ve Karizmatik Liderlik’tir.

Karizmatik liderlerin davranışları altı grupta toplanmaktadır. Bunlar, vizyon ve net ifade, çevresel duyarlılık, geleneksel olmayan davranış, kişisel risk alma, astların ihtiyaçlarına duyarlılık, statükoya başkaldırma şeklindedir.

Motivasyona yönelik süreç teorileri, Bekleyiş Teorisi, Bekleyiş-Değer Teorisi, Sonuçsal Şartlandırma Teorisi, Eşitlik Teorisi, Amaç Teorisi şeklindedir.

Geribildirim, yöneticinin mesajını alıcının gereksinimlerine ve tepkilerine uygun hale getirmesine yardımcı olan bir mekanizmadır.

Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi Teorisi, motivasyon teorileri arasında en çok bilinenidir. Bu teoriye göre insan ihtiyaçlarını beş ana grupta toplanmak mümkündür. Sosyal ihtiyaçlar (bir gruba üye olma, kabul edilme, dostluk) olarak sıralanabilir.