İŞLETME YÖNETİMİ

Yöneticilerin astlarına emir vermesi veya ne yapması gerektiğini söylemesi yöneltme fonksiyonunun gereğidir.

Yetki, başkalarını amaçlara
doğru yönlendirmek ve
onlara iş yaptırabilmek için
yöneticinin sahip olduğu
bir haktır.

Sorumluluk,
çalışanın kendisine verilen
faaliyetleri yerine getirme
yükümlülüğüdür

Güç ise
başkalarını etkileyebilme,
istenildiği yönde davranışa
sevk edebilme yeteneğidir.

Yöneticinin sahip olduğu güç
kaynakları; ödüllendirme
gücü, zorlayıcı güç, yasal
güç, uzmanlık gücü ve
karizmatik güçtür.

Katılımcı liderlik: Lider karar vermeden önce astlarının düşüncelerini almakta ve onları karar verme sürecine katmaktadır.

Destekleyici liderlik: Lider astlarına dostluk ve ilgi gösterir. Onların refah
ve mutluluğu lider için önemlidir.

Başarı yönelimli liderlik: Lider önemli ve yüksek hedefler belirler. Astlarının bu işleri en iyi şekilde başaracaklarına olan güveni tamdır

Liderlik teorilerinde yeni yaklaşım arayışı sonucunda modern liderlik teorileri kabul edilen teoriler ortaya çıkmıştır. Bunlar;
Etkileşimci Liderlik, Dönüşümcü Liderlik ve Karizmatik Liderlik’tir.

Dönüşümcü Liderlik Teorisi, geleneklere ve geçmişe bağlı olmaktan çok, değişime, geleceğe, yeniliğe bağlı liderlik teorisidir.

Yönetim sürecinin üçüncü aşamasını, planlama ve örgütlemeden sonra, yöneltme faaliyeti oluşturmaktadır. Amaç ve hedeflerin belirlenmesi ve uygun organizasyon yapısının oluşturulmasından sonra, sıra örgütün harekete geçirilmesine gelmektedir. Yöneltme fonksiyonu ile çalışanlar, işletmenin amaçları doğrultusunda harekete geçirilmektedir. Daha basit bir ifadeyle, örgütü bir makine gibi düşünecek olursak makinayı çalıştırdığımız, düğmeye bastığımız aşama yöneltme aşamasıdır. Yönetici, planı uygulamak için çeşitli basamaklara yerleştireceği kişilere hareket emri vermekte ve bu emir örgütü çalışmaya başlatmaktadır. Yöneticilerin astlarına emir vermesi veya ne yapması gerektiğini söylemesi yöneltme fonksiyonunun gereğidir

Yöneltme fonksiyonuna değişik kaynaklarda yürütme, etkileme, yönetme veya emir-komuta isimleri de verilebilmektedir. Yöneltme, örgütün saptanan amaçları doğrultusunda çalışanları istenen yönde davranışa yönlendirme, harekete geçirme ve onlara iş yaptırma faaliyeti olarak tanımlanır.

Bu özelliği ile yöneltme, planlama ve örgütleme fonksiyonlarının statik olma özelliğinden ayrılmakta ve örgütün çeşitli basamaklarına yerleştirdiği kişilerle karşı karşıya gelip ilişki kurduğu için dinamik bir süreci bünyesinde barındırmaktadır. Yöneltme fonksiyonunun önemi ve zorluğu insanlarla iletişime geçmesinden ileri gelmektedir.

Ancak unutmamak gerekir ki, yöneltme fonksiyonu yöneticinin sadece salt emirler vererek bunların uygulanmasını sağladığı bir fonksiyon değildir. Yöneltme, aynı zamanda çalışanların davranışlarını anlayarak, yeteneklerini analiz ederek işi yerine getirmelerini sağlayacak çalışmaların da yapıldığı bir faaliyettir. Bu nedenle yöneltme, yaptırma gücü ile olduğu kadar inandırma yeteneği ile de ilgilidir

Yöneltme fonksiyonunun başarısı her iki yeteneğin doğru ve gerektiği ölçüde kullanımıyla yakından ilişkilidir. Yöneticinin yasal yetkisinin yanında liderliği, motive etme gücü, iletişim yeteneği de yöneltmenin başarısı açısından çok önemlidir. Gelin, isterseniz öncelikle yöneticinin emir verme hakkı olan yetki konusuna ve bunun sorumluluk ve güç kavramları arasındaki ilişkisine bakalım. Daha sonra ise yöneltmenin temel unsurlarından ve yöneticinin inandırma yeteneği ile
ilişkili olan liderlik, motivasyon ve iletişimi açıklamaya çalışalım.

Yöneltme fonksiyonunun başarısı her iki yeteneğin doğru ve gerektiği ölçüde kullanımıyla yakından ilişkilidir. Yöneticinin yasal yetkisinin yanında liderliği, motive etme gücü, iletişim yeteneği de yöneltmenin başarısı açısından çok önemlidir. Gelin, isterseniz öncelikle yöneticinin emir verme hakkı olan yetki konusuna ve bunun sorumluluk ve güç kavramları arasındaki ilişkisine bakalım. Daha sonra ise yöneltmenin temel unsurlarından ve yöneticinin inandırma yeteneği ile
ilişkili olan liderlik, motivasyon ve iletişimi açıklamaya çalışalım.

Yetki, başkalarını amaçlara doğru yönlendirmek ve onlara iş yaptırabilmek için yöneticinin sahip olduğu bir haktır. Yöneticinin yönetim faaliyetini gerçekleştirebilmesi için öncelikle bu hakka sahip olması gereklidir. Her işletmenin kendine özgü hedefleri vardır. Bu hedeflere ulaşmada ve gerekli görülen faaliyetlerin sürdürülmesinde yöneticilerin kullandığı en temel araç yetkidir

Yöneticiler bu yetkiyi nasıl elde etmektedirler? Bazı yöneticiler yetkiyi doğrudan bağlı bulunduğu bir üst kademeden almaktadırlar. Bir başka ifadeyle yetki mevkiye bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. Örneğin bir işletmede genel müdür en üst mevki olarak görülen yönetim kurulundan yetki alırken, genel müdür yardımcıları da genel müdürden yetki almaktadır. Bazı yöneticiler ise sahip oldukları teknik bilgilerinden ve yönetim becerilerinden dolayı yetkili görülebilirler. Bu tür yetkiler doğrudan yöneticinin bireysel özelliklerine bağlıdır. Resmi bir pozisyonda olmasa da bir kişinin karizması, bilgisi ya da deneyimi ile diğer çalışanları etkilemesi ve yönlendirmesi mümkündür

Peki yöneticilerin yetkili olmaları işletme başarısı için yeterli midir? Tabi ki değildir. Yetkinin devredilmesi gereklidir. Günümüz rekabet koşulları yöneticilerin her işi kendilerinin yapmasına olanak vermemektedir.

Yetki devrini gerekli kılan bu nedenlerin dışında daha birçok neden de sıralanabilir. Örneğin yetki devri ile çalışanların motivasyonlarında bir artış sağlanabilir. Yetki devredilen kişiler kendilerine ve yeteneklerine güvenildiği duygusunu
elde ederler.