İŞLETME YÖNETİMİ

Modern yönetim düşüncesi, Klasik ve Neo-Klasik yaklaşımlardan farklı olarak, “işletmeyi (örgütü)” çevresindeki değişimlere uyum sağlaması gereken bir bütün olarak ele almaktadır. Örgütün bölümleriyle (alt birimleriyle) ve dış çevresiyle etkileşim halinde olduğu, başka deyişle “birbirlerini etkiledikleri ve birbirlerinden etkilendikleri görüşü” kabul edilmektedir. Bu bakış açısıyla modern yönetim düşüncesi örgütleri, dinamik bir etkileşim süreci içinde değerlendirmektedir

83. sayfada ayrıntılı vermektedir. buna göre Sistem, bir bütünü oluşturan parçaların uyumlu şekilde faaliyette bulunmasını sağlayan işemler bütünüdür. Bu parçalar sistemin alt sistemlerini ifade etmektedir. Bu durumda sistem tanımında olmazsa olmaz birtakım kavramlar yer almaktadır. Bunlar: Sistemin bir amacı olması; Alt parçaları (alt sistemleri) olması , bu alt parçaların birbirleriyle ve sistemin bütünüyle ilişki içerisinde olması, Bu parçaların ve parçalardan oluşan bütünün dışçevreyle ilişkisi olması olarak sıralanmaktadır.

84. sayfada ayrıntılı görüleceği üzere, Her sistem bir amacı gerçekleştirmek için vardır. Parçalar arasında paylaşılan ortak bir amaç yoksa sistem de¤il, topluluk oluştururlar. Bununla birlikte sistem, kendisini oluşturan parçalarla (alt sistemleriyle) koordineli bir şekilde faaliyetlerini sürdürür. Alt parçalar birbirleriyle, bütünle ve dış çevreyle ilişki içerisindedir. Ayrıca sistemin kendi parçalar›yla uyumlu olmasının yanı sıra çevredeki değişimlere de uyum sağlaması gerekmektedir. Çevre sürekli olarak deişmektedir ve sistem varlığını sürdürebilmek için kendini değişen çevreye uyumlu hale getirmelidir.

Sistemler sahip oldukları birtakım özelliklere ve çevreleriyle olan ilişkilerine göre canlı-cansız, somut-soyut, doğal-yapay, deterministik-rastsal, basit-karmaşık, statik-dinamik,açık-kapalı sistemler olarak sınıflandırılabilir

Açık sistem çevresiyle çift yönlü bir ilişki içerisindedir. Çevresinden etkilenir ve çevresini etkiler. evresiyle hiç bir girdi ve çıktı alışverişi olmayan sistemler kapalı sistemlerdir.

Bir sistemi çevresinden ayıran alandır. Sistem sınırları içerisinde kalan unsurlar sistemin alt sistemleridir ve sistem tarafından kontrol edilebilir. Sınırlar dışında kalan her şey de dış çevreyi oluşturur. Sistem sınırı, sistemin nerede başlayıp nerede bittiğini belirlemekte ve sistemin içindeki ve dışındaki unsurlarını birbirinden ayırmaktadır. Her sistemin kendine ait sınırları bulunur. Sistem sınırları üretim sürecini ve geri bildirim sürecini içine almakta ancak girdi ve çıktıları dışarıda bırakmaktadır. Sistemler farklı büyüklükte olduklarına göre farklı sınırlara sahiptirler. Kapalı sistemlerin değişmez ve kesin sınırları vardır. Açık sistemler ise değişime uyum sağladıkları için sınırları daha esnektir ve değişebilir.

Entropi (entropy) termodinamiğin ikinci yasasıdır. Sistemin düzensizliğinin ölçüsüdür. Sistemlerin bozulmaya eğilimli olmalarını, başka deyişle, doğadaki tüm sistemlerin sonunda kendisini yok etmeye eğilimli olmasını ifade etmektedir. Sayfa 91 de detaylı bilgileri de yer almaktadır

Sistem yaklaşımının temelinde “bütüncül (holizm)” görüş yer almaktadır. Aristoteles’in“bütün, kendisini oluşturan parçalar›n toplamından fazladır” önermesine dayanan holizm felsefesi ile sinerji kavramı aynı anlamdadır. Sinerji, bütünün kendisini oluşturan parçaların toplamından daha fazla ve daha anlamlı bir değer yarattığını ifade etmektedir. Bir sistemin alt sistemleri birleşerek tüm parçaların toplamından çok daha büyük bir güce sahip olan bütünü oluşturmaktadırlar. En çok bilinen tanımıyla sinerji 2+2=5 ifadesiyle ve “birlikten kuvvet doğar” deyişiyle açıklanabilir. Örneğin, bir pasta yapmak için yağ, un, süt, kabartma tozu vb. malzemeler kullanılır. Bütün malzemelerin kendi içinde bir değeri ve anlamı vardır, ancak birleştirilerek pastayı oluşturduklarında bütün (pasta) parçalardan daha anlamlı ve daha de¤erlidir.

Klasik ve Neo-Klasik dönemde temel amaç kurumsal performansın arttırılmasıdır. Bu bağlamda verimlilik artışı sağlayabilmek için Klasik dönem ve Neo-Klasik dönem teorisyenleri birbirlerinden farklı özelliklere sahip en verimli örgüt yapılarını tespit etmeye çalışmışlardır. Durumsallık yaklaşımı ise bu dönemdeki en iyi örgüt yapısı önermelerinin tam tersini iddia etmektedir. Tüm ortamlarda ve şartlarda geçerli olan evrensel “en doğru, en verimli” ya da “en iyi” yönetim ilkeleri ve örgüt yapısı yoktur. Her durumda geçerli bir örgüt yapısından söz edilemez, çünkü örgüte dair tüm kavramlar koşullara (şartlara) bağlıdır. Başka deyişle Durumsallık yaklaşımı, “En iyi tek bir örgüt yapısı yoktur.” önermesini kabul etmektedir. Koşullara göre örgütün yapısı ve yönetim tarzı farklılık gösterecektir.

Mekanik örgüt yapısı hiyerarşik ve merkezidir. Mekanik örgütte Bireysel uzmanlaşma söz konusudur, yani uzmanlaşma bireye yöneliktir. Mekanik örgüt yapısında yüksek derecede standardizasyonlaşma çabası ve dolayısıyla formalizasyon düzeyi söz konusudur. Mekanik örgüt yapısı çok sayıda yönetim ilkesinin katı ve değişmez özellikte olduğu bir yapıdır. Oysa Organik örgüt yapısı esnektir ve bu sayede rekabet üstünlüğü sağlar

Chester Barnard sistem yaklaşımı konusunda modern düşünceye katkı yapmıştır.

Klasik yönetim yaklaşımlarında işletmelerin verimlilikleri ve nasıl daha fazla kar elde edebilecekleri üzerinde durulmuştur. Dolayısıyla doğru yanıt B ŞIKKIDIR.

Sistem yaklaşımı biyolojide olduğu gibi örgütleri bir canlı organizması olarak değerlendirmiş ve her bir örgütü yaşayan canlı bir organizma olarak açıklamaya çalışmıştır. Doğru cevap A ŞIKKIDIR.

A şıkkı dışındaki tüm sistemler canlı sistemler olarak kabul edilmektedir. Doğru yanır A ŞIKKIDIR.