İŞLETME YÖNETİMİ

Yönetimin fonksiyonları planlama, örgütleme, yöneltme ve denetimdir. Bununla birlikte koordinasyonda yönetimin işlevleri arasında ifade edilmektedir. Finans ise işletme fonksiyonudur. Doğru cevap D'dir.

Koordinasyon: İşletmede gerçekleştirilen tüm faaliyetlerin birbirini takip edecek, tamamlayacak ve bütünleyecek şekilde olmasını sağlayan unsurdur. Doğru cevap E'dir.

Verimlilik, amaçların gerçekleşmesi için kaynakların doğru kullanılması anlamına gelmektedir. Bir işin doğru yapılması sonucunda belli bir dönemde oluşan artı değeri göstermektedir. Doğru cevap C'dir.

Sorumlulukları açısından yöneticileri; genel yönetici, fonksiyonel yönetici, proje yöneticisi olarak sınıflandırabiliriz. Doğru cevap A'dır.

Nitelikleri açısından yöneticileri; hümanist nitekliklere sahip yöneticiler, vicdan sahibi yöneticiler ve ambisyon sahibi yöneticiler olarak sınıflandırılmaktadır.

Hümanist nitekliklere sahip yöneticiler, insanın doğuştan gelen olumsuz özelliklerinden yani bencillik, çıkarcılık ve fevrilikten sıyrılmış, çağdaş, entellektüel özelliklere sahip yöneticilerdir. Doru cevap C'dir.

Profesyonel yönetici, yöneticilik işini kazanç sağlamak amacıyla yapan, yöneticilik alanında ustalaşmış ve uzmanlaşmış kimse anlamına gelmektedir. Bu kimse, yöneticilik konusunda mesleki eğitim almış ve deneyim kazanmış, işin tüm inceliklerini veya açıklarını çalışarak kavramış ve işletmede farklılık yaratabilecek bir düzeye ulaşmıştır. Profesyonel yöneticileri diğer yöneticilerden ayıran önemli özellikler vardır. Şöyle ki;

Doğru cevap E'dir.

Üretim ve pazarlama işletmenin temel; yönetim genel; insan kaynakları, muhasebe, finansman, araştırma ve geliştirme, halkla ilişkiler destekleyici fonksiyonlarıdır. Doğru cevap A'dır.

Birinci Çevre (Yakın Çevre): İşletmenin birinci çevresini işletmeyle çok yakın etkileşimde bulunan kamuoyu(tüketiciler), finansal kurumlar (bankalar, sigorta şirketleri, leasing ve factoring şirketleri), sendikalar, rakipler satıcılar (tedarikçiler), alıcılar (müşteriler), devlet (vergi daireleri, çeşitli bakanlık ve kamu kurumları) oluşturmaktadır. Doğru cevap B'dir.

İlişki (liaison) rolü: Bu rolde yönetici kendi çalışma arkadaşları ve örgüt dışındaki kişiler arasında yer alarak bilgi kaynakları oluşturmakta ve iletişim merkezi görevini üstlenmektedir. Başka değişle, iç ve dış temasları doğrultusunda bilgi sağlayabileceği bir ağ oluşturmakta; üst düzey yöneticiler bu rolü bilgi elde etmek için kullanırken, orta düzey yöneticiler günlük iş akışının sağlanmasında kullanmaktadır. Doğru cevap B'dir.

Fonksiyonel yetki; yöneticilerin, başka bölümlerdeki çalışanlar tarafından gerçekleştirilen, ancak kendi bölümlerinin uzmanlık alanına giren özel çalışma konuları hakkında, başka bir bölüm çalışanına emir verip iş istemelerine olanak tanıyan yetki türüdür. Yukarıdaki örgüt şemasında çapraz bir çizgiyle gösterilmiştir. Örneğin, satış müdürünün muhasebe müdürünün altındaki maliyet muhasebesi elemanından bir ürünün birim maliyetine dair bilgi isteyebilmesini sağlayan yetki fonksiyonel yetkidir. Fonksiyonel yetki amaca yönelik bir işin yerine getirilmesinden sonra ortadan kalkmaktadır. Fonksiyonel yetkinin temelinde belli bir konuda bilgi ve deneyim sahibi olan uzmanlara olan güven duygusu bulunmaktadır. İşletmede işlerin daha hızlı yapılmasını sağlayarak zamandan tasarruf sağlar ve işletmeye esneklik kazandırır. Doğru cevap D'dir.

Değişik bakış açılarına göre yapılan tanımlar yönetimin anlamına “boyut ya da
derinlik” kazandırdıkları için önemlidir. Ancak her bakış açısında üç temel özellik öne çıkmaktadır. Bunlardan birincisi “amaçlara ulaşmak”, ikincisi “verimlilik,
etkinlik ve iktisadilik”, üçüncüsü ise “işbirliğinin sağlanması”dır

Yukarıdaki değişik bakış açılarına göre yapılmış olan tanımlardan yola çıkarak
yönetimi “belirlenmiş amaçlara ulaşmak için işbirliğini sağlayarak insanların ve
eşyaların birlikte verimli, etkili, iktisadi kullanımı doğrultusunda karar verme ve
uygulama süreci” olarak tanımlayabiliriz.

Şekil 1.1 Yönetim süreci

Planlama: Geleceğe yönelik faaliyetler doğrultusunda öngörüde bulunma işidir.
Bu doğrultuda gerçekleştirilen alternatif planlar arasından en uygun olanını seçme şeklinde tanımlanabilir. Planlama aşamasında ne, nerede, ne zaman, nasıl ve
niçin sorularına cevap verilmeye çalışılmaktadır. Bu sorulara cevap bulunduğunda işletmenin planları ortaya çıkmaktadır.

Paradigma, üzerinde çalışılan konuya ve olaylara bakarken kullanılan gözlük metaforuyla tanımlanabilir. Yönetimin paradigması “gelir
maksimizasyonu ve gider minimizasyonu” üzerine kurulmuştur ve doğal olarak
“kurumsal performans” odaklıdır.

Şekil 1.3 Yöneticilerin sınıflandırılması

Girişimciyi yöneticiden ayıran üç önemli unsur bulunmaktadır. Şöyle ki;
• Girişimci kâr ve/veya zarar etme riskini yüklenen kişidir,
• Girişimci üretim faktörlerini bulan kişidir,
• Girişimci bulduğu üretim faktörlerini birleştirerek tüketicilerin belirli bir
mal ve/veya hizmet ihtiyacını karşılamayı düşünen kişidir

Profesyonel yöneticiler işletmenin kurumsal stratejilerinin ve rekabet
stratejilerinin oluşturulmasında söz sahibidirler:

3. Karar Verme Rolü
• Girişimci rolü
• Sorun çözen rolü
• Kaynak bulan rolü
• Müzakereci rolü

Şekil 1.9 Örgütlerde yetki türleri