İŞLETME YÖNETİMİ - Deneme Sınavı - 14

I, III ve IV no'lu şıklarda örgütleme aşamasında gerçekleşen yapılacak işlerle alakalı görev ve sorumlulukların belirlenmesi, departmanlara bölünmesi ve oluşan kaynakların ayırıp dağıtılması süreci kaynakların dağılımı ile ilgilidir.

Varsayımların belirlenmesi

Son yıllarda popüler bir eğilim olan çapraz fonksiyonel takımlar, firma içinden çeşitli fonksiyonlardan bir araya toplanmış tek proje için çalışacak ekiptir. Ekipte doğru insanların olması başarı için kriterdir. Bu eğilimde hangi iş ve görevlerin kimler tarafından yapılacağı daha stratejik bir biçimde kurgulanmaktadır.

Örnekte eleman müşterinin isteğini yaparak işletmesinin kurallarını çiğnedi. Fakat kuralları çiğneyerek işletmesine gelir sağladı ve iyi bir müşteri hizmetiyle müşteri memnuniyeti sağladı. Sonuç olarak işletme yöneticileri personeline bazı insiyatifler vererek işletmenin ve personelin verimliliği artırabilirler.

Üst düzey yöneticiler uygun yap›y› tasarlarken genellikle büyük bir çaba içinde düşünürler. Uygun yapıyı seçmek; örgüt stratejileri, büyüklük, teknoloji ve çevrenin belirsizliği gibi faktörlere bağlıdır. Ekonomi şıkkı doğrudan bir örgütü tasarlarken etken bir rol oynamamaktadır.

I, II ve V şıkları çağdaş örgüt tasarımları iken III ve IV şıkları ise geleneksel örgüt tasarımları içerisindedir.

İşletme yönetiminin temel fonksiyonları planlama, örgütleme, yöneltme ve kontrol ve koordinasyondur.

Örgütler stratejik hedeflere ulaşmak için kaynakların dağılımını sağlayan yapılardır. Bu bakış açısıyla örgütleme; • Yapılacak işleri özelliklerine ve departmanlara göre böler • Bireysel işlerle ilgili görev ve sorumlulukları belirler • Farklı örgütsel görevleri koordine eder • İşleri birimler halinde kümeler • Bireyler, gruplar ve departmanlar arasında ilişki kurar • Resmi yetki ilişkileri kurar • Örgütsel kaynakları ayırır ve dağıtır

Örgütleme fonksiyonunun etkin bir biçimde yerine getirilebilmesi için bazı ilkeler doğrultusunda hareket edilmesi gerekmektedir. Bu ilkeler; •İşbölümü ve uzmanlaşma, • Bölümlendirme, • Emir komuta zinciri, • Kontrol alanı, • Merkezileşme/merkezileşmeme ve • Formelleşmedir. Aynı zamanda bu ilkeler bir örgüt karakterize etmektedir.

Bölümlendirmenin beş yaygın biçimi vardır, buna karşın bir örgüt kendi özel sınıflandırmasını da kullanabilir. Büyük örgütler genellikle bölümlendirmenin birçok ya da bütün formlarını birleştirirler. Örnek olarak büyük bir Japon elektronik fabrikası, fonksiyonel hat bölümlemesi, üretim birimleri süreçleri, yedi bölgede satış birimi ve içinde dörtlü müşteri gruplarının yer aldığı satış bölgeleri biçiminde örgütlemiştir. Temel bölümlendirme biçimleri, • İşlevsel (Fonksiyonlara göre), • Ürün , • Coğrafi (bölge), * Müşteri , • Süreç temeli biçimindedir. İşbölümü ve uzmanlaşma, işlerin küçük parçalara ayrılarak bir kişinin uzmanlaştığı işin bir bölümünü yapmasıdır. Literatürde ayrıca, zaman ve karma bölümlendirme gibi başka bölümlendirme biçimleri de yer almaktadır. Ancak temel bölümlendirme biçimleri üzerinde zaman açısından vardiyalar bağlamında zaman, temel bölümlendirmelerden birkaçını birada kullanma biçiminde karma yapılar oluşturulabilir

İşlevsel bölümlendirmenin tercih edilmesinde örgüte sağladığı yararlar şunlardır: • Ortak özellikleri ve benzer yetenek, bilgiye sahip insanları bir araya getirmeden kaynaklanan verimlilik, • İşlevsel alan içinde koordinasyonun kolaylığı, • Derinlemesine uzmanlaşmadan yararlanmadır. Bu bölümlendirme sisteminin zayıf yanları ise; • İşlevsel alan dışında iletişimin zayıf olması ve • Örgütsel hedeflerin sınırlı görünümüdür.

Bu bölümlendirme sisteminin zayıf yanları ise; • İşlevsel alan dışında iletişimin zayıf olması ve • Örgütsel hedeflerin sınırlı görünümüdür.

Üst düzey yöneticiler uygun yapıyı tasarlarken genellikle büyük bir çaba içinde düşünürler. Uygun yapıyı seçmek; örgüt stratejileri, büyüklük, teknoloji ve çevrenin belirsizliği gibi faktörlere bağlıdır

Basit tip yapınıngüçlü ve zayıf yönleri şöyledir: • Güçlü yanları; hızlı, esnek, süreklilik bakımından daha ucuz ve kolay tahmin edilebilir olmasıdır. • Zayıf yanları; • Örgüt büyüdükçe uygun bir yönetim şekli olmaması ve • Yönetimin tek kişide toplanması riskinin olmasıdır

Yöneticiler günümüzde geleneksel yapıların günümüz dinamik ve karmaşık çevresel koşulları için çok uygun olmadığını düşünmektedirler. Bunun sebebi, örgütlerde daha esnek, daha yalın daha yenilikçi kısacası daha organik olmaya duyulan ihtiyaçtır. Çağdaş örgüt tasarımlarını takım yapıları, proje ve matris yapıları, sınırları olmayan yapılar biçiminde üç grupta toplayabiliriz

B seçeneği denetleme ya da kontrol sürecinin işlevleri ile ilgilidir. Doğru yanıt B'dir

a şıkkı dışındaki diğer seçenekler yönetimin örgütlenme dışındaki diğer fonksiyonları olarak değerlendirilmektedir. A şıkkı örgütlenme ilkelerinden biridir.

Bölümlere ayırmada giderlerin arttırılması değil azaltılması durumu göz önünde bulundurulmalıdır. Doğru yanıt E ŞIKKIDIR

E şıkkında ürün temelli bir bölümlendirmeye ilişkin doğru seçenek bulunmaktadır. bu nedenle doğru yanır E şıkkıdır.

A şıkkı dışındaki tüm örgütlenme biçimleri süreç temelli bölümlendirmeye örnek olarak verilebilir.