İŞLETME İLKELERİ

Yeni bir işletmenin kuruluş sürecindeki ilk aşama yatırım düşüncesidir. Yatırım düşüncesi, girişimcinin elinde bulundurduğu ekonomik değerleri ürün ve/veya hizmete dönüştürerek gelir getiren bir işletme kurma fikridir.

Yapılabilirlik araştırması (Fizibilite etüdü), yatırım kararından önce; girişimciye, proje düşüncesinin karlı ve akılcı olup olmadığı hakkında bilgi veren kapsamlı bir çalışmadır. Burada amaç; yapılması düşünülen yatırımın yararlarını, yatırıma ayrılacak kaynakların alternatif kullanımlarını belirleyerek en karlı yatırım alanının seçimini sağlamaktır.

Satış tahmini; işletmenin belirli bir gelecek zaman diliminde, belirli bir pazarlama çabası ile bir ürününden satabileceği miktardır.

Delphi; mevcut talep verilerinin az olduğu durumlarda, doğru bir talep tahmini
için uzman görüşlerine yazılı olarak başvurulması ve farklı görüşlerde fikir birliği
sağlanıncaya kadar yapılan sistemli bir çalışmadır. Kısa, orta ve uzun vadede orta ve yüksek düzeyde sonuçlar verir ve maliyeti ortalamanın üzerindedir.

Ekonometrik model; Nedensel (Regresyon) analiz yöntemlerinden biridir. Diğer şıklarda verilen yöntemler ise zaman serisi analiz yöntemleridir.

Verimlilik; girişimcinin elinde bulundurduğu sermaye, işgücü, teknoloji ve hammadde gibi üretim faktörlerini kullanarak daha fazla ürün veya hizmet üretmesidir.

Üretim faaliyetleri; tamir, bakım, arıza, elektrik kesintisi ya da işgücünden kaynaklı sorunlardan dolayı aksar. İşte bu gibi nedenlerle ortaya çıkan üretim aksamaları düşüldükten sonra ortaya çıkan üretim düzeyine pratik (normal) kapasite adı verilir.

Kullanılan (fiili) kapasitenin pratik (normal) kapasiteden büyük olması durumunda ortaya çıkan kapasiteye Zorlanmış (Aşırı) kapasite denir. İşletmeler, geçici de olsa bu kapasiteye ulaşabilmek için üretim faktörlerini aşırı zorlamaları gerekir. Anılan kapasiteye işletmeler; savaş, doğal afetler ve ani talep artışları gibi özel durumlarda başvurur.

Değişken giderler ise işletmenin üretim miktarına göre artan ya da azalan, üretim olmadığı zaman da oluşmayan giderlerdir. Değişken gider grubuna; yakıt, hammadde, yarı mamul maddeler, işçi ücretleri, gelir vergisi ve bakım-onarım giderleri girer.

İşletme sermayesi tutarı; İşletmenin kuruluşu tamamlandıktan sonra faaliyetlerini sürdürebilmesi için gerekli olan fondur.

Girişimci Kâr elde etmek için üretim faktörlerini bir araya getirip verimli bir biçimde kullanan ve kâr/zarara katlanan kişidir.

Yatırım Belirli bir dönemde gerçekleşmesi istenilen faydalar için kaynakların bağlanması anlamına gelir.

Kâr elde etme ve kazanç sağlama isteği; girişimcilerin işletmeyi kurup çalışmaya başlama nedenlerinin nedenlerinin başında gelmektedir. Peki, girişimciyi işletme kurmaya iten başka nedenler de bulunmakta mıdır? İşte bunlardan başlıcaları: 

• Kendi işinin patronu olma, 

• Kendini geliştirme, 

• Daha fazla gelir elde etme, 

• Bağımsız çalışma ve esnek iş ortamı, 

• Sosyal statü ve saygınlık elde etme, 

• Başarı ihtiyacı, 

• Kendi geleceğini biçimlendirme isteği, 

• Boş zamanları değerlendirme, 

• Tüketicilerin ihtiyaçlarına cevap verme, 

• Aile geleneğini sürdürme, 

• Mirası değerlendirme veya miras bırakma, 

• Fırsatları değerlendirme ve yenilik yapma, 

• Başka fırsat ve iş olanaklarının bulunmaması olarak sıralanabilir.

Fiziksel Kapasite Diğer bütün koşullar sabit kaldığında, birim zaman başına veri, makine ve donanım ile üretilen en yüksek çıktı olarak tanımlanır.

Finans İşletme tarafından ihtiyaç duyulan fonların uygun koşullarda temin edilmesi ve verimli biçimde kullanılması ile ilgili faaliyetler olarak tanımlanır.

Pazar Araştırması Bir pazar ya da pazarın herhangi bir bölümündeki tehdit ve fırsatların belirlenmesine olanak sağlar.

İşletmede öncelikle, işlerin yürütülmesi için gerekli olan tüm faaliyetlerin belirlenmesi gerekir. Bunlar; satın alma, üretim ve satışın söz konusu olduğu temel faaliyetler; işletme yönetimi, denetim ve insan kaynakları yönetimi, muhasebe ve resmî işlemlerden oluşan destek faaliyetler biçimindedir.

Talep tahmini araştırması genellikle dört aşamada gerçekleştirilmektedir: 

• Veri/bilgi toplanması, 

• Talep tahmin döneminin belirlenmesi, 

• Tahmin yönteminin seçimi ve hata payının hesaplanması, 

• Tahmin sonuçlarının geçerliliğinin araştırılması 

Veri/bilgi toplanması sürecinde farklı bilgi kaynaklarından yararlanılabilir.

İkincil kaynaktan bilgi toplama ise istatistikler, raporlar, özgün tezler, makaleler ve kitaplar gibi bilgi kaynaklarından alınan veri ya da bilgilerin genelleme, çözümleme, sentez, yorum ve değerlendirmesini içerir. İkincil kaynaklar kullanılarak yapılan bir araştırma, araştırmacıya para, zaman ve emek tasarrufu sağlar. Peki, ikincil bilgi kaynakları örnekleri nelerdir? 

• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) yayınları, 

• T.C. Kalkınma Bakanlığı yayınları, 

• Sanayi ve ticaret odaları yayınları, 

• T.C. Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) yayınları, 

• Uluslararası Çalışma Teşkilatı (ILO), Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Teşkilatı (OECD), Avrupa Birliği (AB) yayınları,

• Sendika, sektör birlikleri ve diğer meslek kuruluşlarının yayınları, 

• Finans kuruluşlarının raporları, 

• Valilik, kaymakamlık ve belediyelerin görüş ve yorumları, 

• Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Tez Merkezi’nde bulunan girişimcilikle ilgili doktora ve yüksek lisans tezleri, 

• Millî Kütüphane, üniversite kütüphaneleri, halk kütüphaneleri ve özel kütüphanelerde bulunan bilgi kaynakları, 

• Birleşmiş Milletler Teşkilatı (UN), Uluslararası Para Fonu (IMF), Gıda Tarım Teşkilatı (FAO), Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD), İhracatı Geliştirme Merkezi (İGEME) yayınları ikincil bilgi kaynakları örnekleri arasında sıralanabilir.

Hedef pazarın çok sayıda tüketiciden oluştuğu durumlarda ise araştırmacı, tüketicilerin tümünü temsil edebilecek bir örneklem seçer ve yalnız bu gruba giren kişilerle iletişime geçer. Tüketicilerle doğrudan iletişim kurarak gözlem, görüşme ve anket teknikleri yardımıyla bilgi toplamaya, birincil kaynaktan bilgi toplama adı verilir.