İŞLETME İLKELERİ

İşletme Sahipleri, Yöneticiler, Çalışanlar  ve Örgüt Kültürü iç çevre içinde yer alan faktörlerdir. Politik çevre ise makro çevrede yer alır. İşgücü piyasası işletmelerin mikro çevre kapsamında yer alırlar.

İşletmeleri etkileyen çevresel faktörleri makro, mikro ve işletme içi çevre olmak üzere 3 boyutta sınıflandırdık. Bununla birlikte tüm bu çevresel faktörleri kapsayan, teknolojinin olanaklarıyla şekillendiren küresel çevre adını verdiğimiz bir çevre unsuru daha bulunmaktadır.

Ekonomik çevre işletmelerin faaliyet gösterdiği ülke ya da ülkelerde ekonomiye konu olan işlemlerin gerçekleştiği koşulları ve bu koşullardaki değişimi ifade eder. Bu çevre makro çevre içinde yer alan çevrelerden biridir.  Bunun dışında Demografik Çevre, Sosyo-Kültürel Çevre, Yasal Çevre ve  Politik Çevre de yine makro çevre kapsamında yer alırlar. Şekil 2.1. de işletme ve çevre bilgilerine ulaşılabilir.

Fiyatların genel düzeyindeki sürekli artışlar enflasyon olarak tanımlanır. Enflasyon, bir ürüne olan talebin, ürünün üretim miktarından fazla olmasından ya da ürünün üretiminde kullanılan girdilerin fiyatlarının artmasından kaynaklanır.

Müşterilerin (Alıcıların) Pazarlık Gücü: Bir sektörde müşterilerin sayısı az, tedarikçilerin sayısı fazla, ticarete konu olan ürün her yerde bulunabilecek standart bir ürünse ve  tedarikçi değiştirmenin maliyetleri de düşükse sektörde müşterilerin rekabet gücü daha yüksektir.

Düşük-Orta Düzey Belirsizlik, Çok Sayıda Dış Çevre Faktörü ve Değişim yavaş olan belirsizlik düzeyi statik ve karmaşık belirsizlik düzeyinde mevcuttur.

Orta-Yüksek Düzey Belirsizlik: İşletme birbirine benzeyen az sayıda dış çevre faktöründen etkileniyor ve çevre faktörleri sık sık değişiyor ise orta-yüksek düzey belirsizlik koşulları söz konusudur.

Çevresel belirsizliğe neden olan faktörlerin etkilerini azaltmak için işletmelerin izleyeceği yollar şöyle sıralanabilir;

Paydaşlarla güvene dayalı yakın ilişkiler geliştirmek,
Diğer işletmelerle birleşmek veya ortak girişimler kurmak,
Esnek ve organik örgüt yapılarını benimsemek,
Dış çevreyi analiz etmek için tahmin tekniklerinden yararlanmak

PEST Analizi: Makro çevre faktörleri olan politik, ekonomik, sosyo-kültürel ve teknolojik çevre faktörlerinin baş harflerinden oluşan PEST analizi, tüm bu faktörlerin birlikte ele alınarak işletme üzerindeki etkilerini tahmin etmeye odaklanır.

Delphi Tekniği: Delphi tekniğinde, işletme yöneticileri sektörlerini tanıyan, deneyim sahibi uzmanlara geleceğe yönelik beklentilerini sorarlar. Beklentiler, belirli bir olay, yeni bir teknoloji ya da ürün ile ilgili olabilir. Uzmanların birbirlerinden habersiz bir şekilde görüşlerini bildirmelerinin ardından işletme yöneticileri tüm görüşleri derler ve tekrar uzmanlara gönderirler. Böylece tüm uzmanların fikir alışverişi sonucunda bir uzlaşmaya varmaları ile geleceğe ilişkin izlenimler elde edilmiş olur.

Bununla birlikte tüm bu çevresel faktörleri kapsayan, teknolojinin olanaklarıyla şekillendiren küresel çevre adını verdiğimiz bir çevre unsuru daha bulunmaktadır.

Örgüt kültürü, işletmenin problemlerini çözerken elde ettiği deneyimlere dayanan, bu deneyimlere bağlı olarak işe yaradığı test edilmiş davranış kalıplarıdır.

İşletme çok sayıda farklı dış çevre faktöründen etkileniyor ve çevre faktörlerindeki değişim yavaşsa işletme düşük-orta düzey çevresel belirsizlik koşullarında faaliyet göstermektedir.

Delphi tekniğinde, işletme yöneticileri sektörlerini tanıyan, deneyim sahibi uzmanlara geleceğe yönelik beklentilerini sorarlar. Beklentiler, belirli bir olay, yeni bir teknoloji ya da ürün ile ilgili olabilir. Uzmanların birbirlerinden habersiz bir şekilde görüşlerini bildirmelerinin ardından işletme yöneticileri tüm görüşleri derler ve tekrar uzmanlara gönderirler. Böylece tüm uzmanların fikir alışverişi sonucunda bir uzlaşmaya varmaları ile geleceğe ilişkin izlenimler elde edilmiş olur.

Çevresel belirsizlik, işletme yöneticilerinin makro ve mikro çevre faktörleri ile ilgili yeterli bilgiye sahip olmadıkları ve işletme faaliyetleri için gerekli kaynakları (finansal kaynaklar, ham maddeler vb.) temin edemedikleri zaman ortaya çıkar.

Faiz, üretim faktörlerinden biri olan sermayenin getirisi ya da borçlanmanın maliyeti olarak tanımlanabilir.