İŞLETME İLKELERİ - Deneme Sınavı - 15

Yatırım Belirli bir dönemde gerçekleşmesi istenilen faydalar için kaynakların bağlanması anlamına gelir.

Kâr elde etme ve kazanç sağlama isteği; girişimcilerin işletmeyi kurup çalışmaya başlama nedenlerinin nedenlerinin başında gelmektedir. Peki, girişimciyi işletme kurmaya iten başka nedenler de bulunmakta mıdır? İşte bunlardan başlıcaları: 

• Kendi işinin patronu olma, 

• Kendini geliştirme, 

• Daha fazla gelir elde etme, 

• Bağımsız çalışma ve esnek iş ortamı, 

• Sosyal statü ve saygınlık elde etme, 

• Başarı ihtiyacı, 

• Kendi geleceğini biçimlendirme isteği, 

• Boş zamanları değerlendirme, 

• Tüketicilerin ihtiyaçlarına cevap verme, 

• Aile geleneğini sürdürme, 

• Mirası değerlendirme veya miras bırakma, 

• Fırsatları değerlendirme ve yenilik yapma, 

• Başka fırsat ve iş olanaklarının bulunmaması olarak sıralanabilir.

Fiziksel Kapasite Diğer bütün koşullar sabit kaldığında, birim zaman başına veri, makine ve donanım ile üretilen en yüksek çıktı olarak tanımlanır.

Finans İşletme tarafından ihtiyaç duyulan fonların uygun koşullarda temin edilmesi ve verimli biçimde kullanılması ile ilgili faaliyetler olarak tanımlanır.

Pazar Araştırması Bir pazar ya da pazarın herhangi bir bölümündeki tehdit ve fırsatların belirlenmesine olanak sağlar.

İşletmede öncelikle, işlerin yürütülmesi için gerekli olan tüm faaliyetlerin belirlenmesi gerekir. Bunlar; satın alma, üretim ve satışın söz konusu olduğu temel faaliyetler; işletme yönetimi, denetim ve insan kaynakları yönetimi, muhasebe ve resmî işlemlerden oluşan destek faaliyetler biçimindedir.

Talep tahmini araştırması genellikle dört aşamada gerçekleştirilmektedir: 

• Veri/bilgi toplanması, 

• Talep tahmin döneminin belirlenmesi, 

• Tahmin yönteminin seçimi ve hata payının hesaplanması, 

• Tahmin sonuçlarının geçerliliğinin araştırılması 

Veri/bilgi toplanması sürecinde farklı bilgi kaynaklarından yararlanılabilir.

İkincil kaynaktan bilgi toplama ise istatistikler, raporlar, özgün tezler, makaleler ve kitaplar gibi bilgi kaynaklarından alınan veri ya da bilgilerin genelleme, çözümleme, sentez, yorum ve değerlendirmesini içerir. İkincil kaynaklar kullanılarak yapılan bir araştırma, araştırmacıya para, zaman ve emek tasarrufu sağlar. Peki, ikincil bilgi kaynakları örnekleri nelerdir? 

• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) yayınları, 

• T.C. Kalkınma Bakanlığı yayınları, 

• Sanayi ve ticaret odaları yayınları, 

• T.C. Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) yayınları, 

• Uluslararası Çalışma Teşkilatı (ILO), Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Teşkilatı (OECD), Avrupa Birliği (AB) yayınları,

• Sendika, sektör birlikleri ve diğer meslek kuruluşlarının yayınları, 

• Finans kuruluşlarının raporları, 

• Valilik, kaymakamlık ve belediyelerin görüş ve yorumları, 

• Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Tez Merkezi’nde bulunan girişimcilikle ilgili doktora ve yüksek lisans tezleri, 

• Millî Kütüphane, üniversite kütüphaneleri, halk kütüphaneleri ve özel kütüphanelerde bulunan bilgi kaynakları, 

• Birleşmiş Milletler Teşkilatı (UN), Uluslararası Para Fonu (IMF), Gıda Tarım Teşkilatı (FAO), Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD), İhracatı Geliştirme Merkezi (İGEME) yayınları ikincil bilgi kaynakları örnekleri arasında sıralanabilir.

Hedef pazarın çok sayıda tüketiciden oluştuğu durumlarda ise araştırmacı, tüketicilerin tümünü temsil edebilecek bir örneklem seçer ve yalnız bu gruba giren kişilerle iletişime geçer. Tüketicilerle doğrudan iletişim kurarak gözlem, görüşme ve anket teknikleri yardımıyla bilgi toplamaya, birincil kaynaktan bilgi toplama adı verilir.

Talep Tahmini: Ürünün hedef pazara nüfuz etme gücünün belirlenmesidir.

Ekonomik Kapasite: Üretim yöntemi (tekniği) değişmediğinde, bir işletmenin minimum maliyetler düzeyinde üretebileceği ürün miktarı olarak tanımlanır.

Ekonomik Kapasite: Üretim yöntemi (tekniği) değişmediğinde, bir işletmenin minimum maliyetler düzeyinde üretebileceği ürün miktarı olarak tanımlanır.

Optimum (En uygun) kapasite: İşletmenin en düşük ortalama maliyetlerle üretebileceği üretim düzeyidir. Bu kapasite; üretim maliyetlerinin en düşük, üretim miktarının en yüksek ve ürünlerin tamamının satılmış olduğu noktada gerçekleşir. İşletmeler için optimum kapasite, içinde bulundukları sektörün ortalamasına göre belirlenir.

Gerçekleşen (Fiili) kapasite: Her zaman işletmelerin pratik kapasiteye ulaşmaları mümkün olmaz. Pazardaki durgunluk ve rakiplerin atılımları gibi nedenlerden dolayı; işletmenin normal koşullarda üretebileceği miktara alıcı bulunmadığı durumlarda “kullanılan kapasite” kavramı ortaya çıkar.

Teorik (Maksimum) kapasite: Makine ve donanım ve diğer tüm üretim faktörlerinin hiçbir duraksama, gecikme, aksama ve arıza olmadan, anılan ögelerin nitelikli işgücü tarafından kullanımı sonunda gerçekleştirilebilecek en yüksek üretim miktarını gösteren kapasitedir. Burada bütün koşulların mükemmel olduğu düşünülür. Örneğin otel için, bir dönemde konaklaması gereken misafirlere ayıracağı oda-yatak sayısı bu tür kapasiteyi belirtir.

Geçmiş verilerin zaman içindeki eğilimlerinin geleceğe dönük tahminlerde bulunmak için kullanıldığı yöntemlerdir. Zaman serisi analiz yöntemleri arasında; hareketli ortalamalar yöntemi, üssel düzeltme yöntemi, eğilim (trend) analizi yöntemi ve Box- Jenkins gibi yöntemler yer almaktadır.

Sebep-sonuç tahmininde, iki veya daha fazla değişken arasındaki ilişki göz önünde bulundurularak kullanılan yöntemlerdir. Nedensel yöntemlerde, ürüne ait geçmiş talep verileri ile bu talebi etkilediği düşünülen diğer değişkenlere ait bilgiler kullanılmaktadır. Regresyon analizi, ekonometrik model, yapay zekâ ve sezgisel algoritmalar nedensel yöntemler arasında sayılabilir.

Tüketicilerle doğrudan iletişim kurarak gözlem, görüşme ve anket teknikleri yardımıyla bilgi toplamaya, birincil kaynaktan bilgi toplama adı verilir.

Satış Tahmini: İşletmenin belirli bir gelecek zaman diliminde, belirli bir pazarlama çabası ile bir ürününden satabileceği miktardır.

Girişimciyi işletme kurmaya iten nedenlerden bir kaç tanesi:
Kendi işinin patronu olma,
Kendini geliştirme,
Daha fazla gelir elde etme,
Bağımsız çalışma ve esnek iş ortamı,
Sosyal statü ve saygınlık elde etme,
Başarı ihtiyacı,
Kendi geleceğini biçimlendirme isteği,
Boş zamanları değerlendirme,
Tüketicilerin ihtiyaçlarına cevap verme,
Aile geleneğini sürdürme,
Mirası değerlendirme veya miras bırakma,
Fırsatları değerlendirme ve yenilik yapma,
Başka fırsat ve iş olanaklarının bulunmaması olarak sıralanabilir.