İŞLETME HUKUKU

Rehin hakkı, rehin sözleşmesinin Rehinli Taşınır Siciline tescil edilmesiyle kurulur.

Şubeler iç ilişkide, yani idari açıdan merkeze bağlı birimlerdir. Merkez ve şube aynı gerçek veya tüzel kişiye aittir. Şubeler dış ilişkilerde bağımsız hareket ederler. Şubeler merkezle aynı tür işi yaparlar ve müşterilerle merkezden bağımsız bir şekilde işlemler gerçekleştirebilirler. Şubelerin bulunduğu yer ve muhasebesi ayrıdır. Şubeler kural olarak merkezden ayrı yerleşim birimlerinde bulunur. Esasen şubelerin açılma gerekçesi de budur. İşletmenin farklı yerlerdeki müşterilere bu yolla doğrudan ulaşması amaçlanır. Şubeler ayrı bir yönetime sahip oldukları için hesap ve defterleri ayrıdır. Her şubenin ayrı muhasebesi olmak zorundadır.

Sözleşmede kararlaştırılmamış olsa dahi ticari işlere faiz yürütülür. Ticari işlerde faiz oranı serbestçe belirlenir (TTK m.8). Taraflar, aralarındaki sözleşmede uygulanacak faiz oranlarını da serbestçe tespit edebilirler. Buna karşılık adi işlerde sözleşme ile belirlenecek faiz oranı yasal faiz oranının yüzde elli fazlasını aşamaz (BK m.88/2).Ticari borçlara kefalet hâlinde, hem asıl borçlu ile kefil, hem de kefiller arasındaki ilişkilerde de hüküm böyledir (TTK m.7/2).Kanunda aksine düzenleme , ticari hükümler koyan kanunlarda öngörülen zamanaşımı süreleri taraflarca sözleşmeyle değiştirilemez (TTK m.6). Taraflar temerrüt faizi oranını serbestçe kararlaştırabilirler.

TTK’da yer alan hükümlerle, bir ticari işletmeyi ilgilendiren işlem ve fiillere ilişkin diğer kanunlarda yazılı özel hükümler, ticari hükümlerdir (TTK m.1/1). Ticari işlere ticari hükümler uygulanır. Hakkında ticari bir hüküm bulunmayan ticari işlerde, ticari örf ve âdet, bu da yoksa genel hükümler uygulanacaktır (TTK m.1/2). Ticari işlere uygulanacak
hükümlerin uygulanma sırası Emredici Hükümler, Sözleşme Hükümleri, Ticari Hükümler, Ticari Örf ve Adet, Genel Hükümler

Komisyoncunun hakları; ücret isteme, ödediği paraları ve yaptığı giderleri isteme, hapis hakkı, malı açık artırmayla sattırma hakkıdır.

Simsar aracılık faaliyetinde bulunur ve sözleşmenin taraflarını bir araya getirir. Simsar ile müvekkili arasındaki ilişki süreklilik göstermez.
Simsar, ancak yaptığı faaliyet sonucunda sözleşme kurulursa ücrete hak kazanır (TBK m.521).

Acentelik sözleşmesinden kaynaklanan tüm talep hakları sözleşmenin sona ermesinden itibaren beş yıllık zamanaşımı süresine tabidir.

Tacir sıfatının sonuçlarından bir kısmı hak, bir kısmı ise yükümlülük niteliğindedir. Tacir olmanın hukuki sonuçları genel olarak TTK m.18-23 arasında düzenlenmiştir. Tacirlerin işletme adı seçip kullanmaları zorunlu değildir. Diğer seçeneklerde belirtilenler ise tacir olmanın sonuçlarındandır.

Defter ve belgeleri saklama süresi on yıldır.

Kural olarak vadesi gelmiş alacaklar ve sözleşmenin yapılmasından sonraki dönemde doğan alacaklar cari hesaba geçirilebilir. Bazı alacaklar cari hesaba geçirilemez. Bunlar; takas edilemeyen alacaklarla, belirli bir amaca harcanmak veya ayrıca emre hazır tutulmak üzere teslim olunan para ve mallardan doğan alacaklardır.

Patent niteliğinde olmasa dahi, işletme içerisinde organizasyon, yönetim, üretim ve dağıtım gibi konularda ulaşılan teknik ve ticari bilgi ve tecrübe birikimine know-how denir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Bir ticari işletmenin sevk ve yönetiminin kendi müşteri çevresi üzerinde yarattığı rağbetten dolayı sahip olunan hakka müşteri çevre hakkı denir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Merkezi Türkiye’de bulunan ticari işletmelerin şubeleri bulundukları yerin ticaret siciline tescil ve ilan olunur (TTK m.40/3). Merkezleri Türkiye dışında bulunan ticari işletmelerin Türkiye’deki şubeleri, kendi ülkelerinin kanunlarının ticaret unvanına ilişkin hükümleri saklı kalmak şartıyla, yerli ticari işletmeler gibi tescil olunur. Doğru cevap E seçeneğidir.

Rehin hakkı aşağıda belirtilen taşınır varlıklar üzerinde kurulabilir (TİTRK m.5):
a) Alacaklar
b) Çok yıllık ürün veren ağaçlar
c) Fikri ve sınai mülkiyete konu haklar
ç) Hammaddeler
d) Hayvanlar
e) Her türlü kazanç ve iratlar
f) Başka bir sicile kaydı öngörülmeyen ve idari izin belgesi niteliğinde olmayan her türlü lisans ve ruhsatlar
g) Kira gelirleri
ğ) Kiracılık hakkı
h) Makine ve teçhizat, araç, ekipman, alet, iş makinaları, elektronik haberleşme cihazları dâhil her türlü elektronik cihaz gibi menkul işletme tesisatı
ı) Sarf malzemeleri
i) Stoklar

Doğru cevap B seçeneğidir.

Ticari işlere bağlı sonuçlar:

Doğru cevap B seçeneğidir.

Mutlak ticari davalar şunlardır:

1. TTK’da düzenlenen hususlardan doğan davalar,
2. Rehin karşılığında ödünç verme işi ile uğraşanlar hakkındaki davalar 
3. Bir malvarlığının veya işletmenin devralınması ile işletmelerin birleşmesi ve şekil değiştirmesi hakkındaki davalar 
4. Fikrî mülkiyet hukukuna dair mevzuatta öngörülen davalar,
5. Borsa, sergi, panayır ve pazarlar ile antrepo ve ticarete özgü diğer yerlere ilişkin özel hükümlerde öngörülen davalar,
6. Bankalara, diğer kredi kuruluşlarına, finansal kurumlara ve ödünç para verme işlerine ilişkin davalar,
7. Finansal kiralama sözleşmelerinden doğan davalar,
8. Kooperatifler Kanunu’nda düzenlenen konulardan doğan

Doğru cevap D seçeneğidir.

Küçük ve kısıtlılara ait ticari işletmeyi bunların adına işleten yasal temsilci, tacir sayılmaz. Tacir sıfatı, temsil edilene aittir. Ancak, yasal temsilci ceza hükümlerinin uygulanması yönünden tacir gibi sorumlu olur. Örneğin hileli iflas halinde cezai yaptırım temsilciye uygulanır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Bir eşya üzerinde iradeyle fiili hâkimiyet kurma eylemine zilyetlik denir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Bağımlı tacir yardımcıları;

Doğru cevap C seçeneğidir.

Haksız rekabet kategorileri şunlardır:

Doğru cevap D seçeneğidir.