İŞLETME FONKSİYONLARI

Örneğin, üretim sürecinde gerçekleştirilen bir yeniliğe örnek olarak otomobil üreticisi Volkswagen’in Wolfsburg’daki fabrikasında üretim mühendislerinin çelik parçaları şekillendiren press makinelerinin çalışırken çıkardığı sesleri kaydetmeye başlamaları örnek olarak verilebilir. Mühendisler, düzgün işleyen bir makinenin nasıl ses çıkarması gerektiğini bilgisayarlar ile kaydettikleri için makinelerin çıkardığı seslerden yola çıkarak bozulmaya başlayan makineleri tespit edebiliyor, böylece makineler bozulmadan ve üretime ara verilmeden önleyici bakımlar gerçekleştirebiliyorlar.

Daha az yakıtla daha uzun mesafe kat edebilen otomobiller, yazılımların geliştirilmiş sürümleri ya da daha az enerji harcayan beyaz eşyalar artımsal yeniliklere örnek olarak verilebilir.

Yıkıcı yenilikler, radikal yenilikler kadar köklü değişimlere neden olmasalar da gerçekleştirildikleri iş kollarında eski iş yapma biçimlerini değiştirir ve geliştirilen yeni mal ve hizmetler yeni pazarlar meydana getirerek, farklı değer önerileri sunarak mevcut ürünlerin kullanımını sınırlandırırlar. Bu tür yeniliklere yıkıcı yenilik adı verilmesinin nedeni eski ürünlerin pazar dışına itilmesi ya da pazar paylarının önemli derece azalmasıdır. Örneğin, fotoğrafçılık alanında dijital teknolojilerin kullanılmaya başlaması fotoğraf filmlerine olan ihtiyacı önemli ölçüde azaltmıştır.

Yaratıcılık, belirli problemleri çözmek amacıyla halihazırda var olan bilgi ve teknolojilerin değişik bir kombinasyonu yapılarak yeni mal, hizmetler ve süreçler oluşturmak için gerçekleştirilen düşünsel bir çabadır. İlk bakışta ilgisiz görülen unsurlar arasında bağlantılar kurarak problemlere özgün çözümler üretmekle ilgilidir.

Girişimlerin başarılı olabilmesi için girişimcilerin yeni iş fikirleri geliştirebilmesi ya da mevcut işletmelerden daha nitelikli ve kaliteli ürünler pazara sürmesi gerekir.

İç girişimcilik ise çalışanların halihazırda çalıştıkları işletmelerde girişimcilik faaliyetlerini yerine getirmesi olarak tanımlanabilir. Bir başka deyişle, çalışanların yaratıcı fikirlerini kar getiren işlere dönüştürebilmeleri için çalışanların güçlendirilmesidir

İç girişimciliğin işletmeler için önemini şu şekilde sıralayabiliriz:

• İç girişimciler işletmelerin büyümelerine ve yeni faaliyet alanlarına yayılmalarına olanak sağlar.

• İç girişimciler işletmelerin yenilik performansını ve örgüt içindeki dinamizmi arttırırlar.

• İç girişimcilik uygulamaları, işletme içerisindeki girişimci niteliklere sahip liderlerin tespit edilmesini ve nitelikli liderlerin işletmeye kazandırılmasını sağlar.

• İç girişimciler, örgütün değişim ve dönüşüm sürecini daha etkin ve hızlı bir şekilde gerçekleştirmesini sağlar.

• İç girişimcilik uygulamaları çalışanların işletmeye olan bağlılığını ve memnuniyet düzeylerini artırır.

Bir çalışmanın ar-ge çalışması sayılabilmesi için aşağıdaki nitelikleri taşıması beklenir:

Mevcut bilgi stokunu artıran yeni bulgular üretmeyi amaçlamalıdır.

Sistematik bir şekilde gerçekleştirilmeli, ar- ge süreci ve sonuçları kayıt altına alınmalıdır.

Yeni bilgilerin aktarılabilmesine, transfer edilebilmesine, başka araştırmacıların sonuçları yeniden üretebilmelerine olanak sağlamalıdır. Bilgilerin aktarılabilmesi, başka araştırmacıların yeni bilgiler üretebilmeleri ve problemlerin çözümüne yönelik hangi çabaların sonuçsuz kaldığını öğrenebilmeleri için mevcut bilgi ve deneyimlerden yararlanabilmelerini sağlar.

Örneğin, belirli kimyasal reaksiyonların çeşitli koşullarda nasıl sonuçlar vereceğinin incelenmesi temel araştırmadır. Bu kimyasal reaksiyonlardan daha hafif ve dayanıklı malzemelerin nasıl üretileceğini araştırmak ise uygulamalı araştırmaya örnek olarak verilebilir.

Radikal yenilik, toplumu, iş yapma biçimlerini hatta kimi zaman dünyayı
önemli ölçüde değiştiren, geçmişte aynı amaçla kullanılan mal ve hizmetleri geçersiz kılarak yerine geçen, yeni pazarlar ve ihtiyaçlar oluşturan köklü yenilikleri ifade eder. Mevcut bir mal, hizmet veya süreci geliştirmesi ve farklı özellikler eklemesi radikal bir değişiklik olarak tanımlanamaz. Bu nedenle sorunun doğru cevabı D seçeneğinde yer almaktadır.

Yıkıcı yenilikler, radikal yenilikler kadar köklü değişimlere neden olmasalar da gerçekleştirildikleri iş kollarında eski iş yapma biçimlerini değiştirir ve geliştirilen yeni mal ve hizmetler yeni pazarlar meydana getirerek, farklı değer önerileri sunarak mevcut ürünlerin kullanımını sınırlandırırlar. Bu tür yeniliklere yıkıcı yenilik adı verilmesinin nedeni eski ürünlerin pazar dışına itilmesi ya da pazar paylarının önemli derece azalmasıdır. Bu nedenle sorunun doğru cevabı B seçeneğinde yer almaktadır.

Yıkıcı yeniliklerin gelişim süreçleri incelendiğinde pazara yeni giren bir işletmenin pazarın çok küçük bir bölümü için cazip gelen farklı özelliklere sahip bir ürün geliştirdiği ve ilk geliştirilen bu ürünün performans bakımından pazardaki diğer ürünlere nazaran düşük seviyede olduğu görülür. Geliştirilen ürün, zamanla artımsal yenilikler ile performans bakımından hızla gelişir ve pazar payını arttırmaya başlar. Böylece, pazara yeni giren işletme pazarda uzun zamandır yer alan işletmeler üzerinde rekabetçi üstünlüğe sahip olur. Bu nedenle sorunun doğru cevabı C seçeneğinde yer almaktadır.

Yaratıcılık, bilginin, merakın ve hayal gücünün bir fonksiyonu olarak da tanımlanabilir. Yüksek bilgi ve merak düzeyi yenilikleri mümkün kılacak farklı fikir kombinasyonlarını arttıracağından yaratıcılığı beslemekte önemli rol oynar. Bu nedenle sorunun doğru cevabı A seçeneğinde yer almaktadır.

İç girişimciler, yeni ürün ve hizmetler geliştirebilmek, yeni iş fikirlerini hayata geçirebilmek için çalıştıkları işletmelerin iç girişimciliği desteklemek için ayırdıkları kaynakları kullanırlar. Dolayısıyla, girişimcilik ve iç girişimcilik arasındaki en temel fark, girişimcilerin gerekli kaynakları kendilerinin temin etmesiyken, iç girişimcilerin çalıştıkları işletmenin kaynaklarını işletme için kullanmasıdır. Söz konusu kaynaklar, finansal kaynaklar olabileceği gibi teknoloji ve makine/ekipman şeklinde de olabilir. Bu nedenle sorunun doğru cevabı D seçeneğinde yer almaktadır.

Elde edilen karın paylaşılması, karşılaşılan riskin ya da oluşan zararın üstlenilmesi, gerekli kaynakların bulunması ve planlı teşviklerin sağlanması girişimcilik ile iç girişimcilik arasında farklılık yaratır. Hem girişimcilerin hem iç girişimcilerin pazarda tespit edilen fırsatları değerlendirmeleri gerekir. Bu, iki girişimcilik türü arasında fark yaratan bir unsur olmadığı için sorunun doğru cevabı E seçeneğinde yer almaktadır.

İşletmelerin bilgi ve teknoloji üretme kapasiteleri ise kuşkusuz araştırma-geliştirme fonksiyonlarının performansına bağlı olmaktadır. Bu nedenle sorunun doğru cevabı C seçeneğinde yer almaktadır.

Araştırma-geliştirme faaliyetlerinin belirsiz doğası ve sınırlı kaynaklar işletmeleri kaynaklarını radikal ve artımsal yenilikler arasında nasıl paylaştıracaklarına karar vermek zorunda bırakır. Bu nedenle sorunun doğru cevabı B seçeneğinde yer almaktadır.

Uygulamalı araştırmalar öncelikle belirli pratik bir amaç ve hedefe yönelik olan, yeni bilgi elde etmek için gerçekleştirilen araştırmalardır. Temel araştırma bulgularının faydalı kullanım alanlarının bulunması için gerçekleştirilir. Uygulamaları araştırmalar hem kamuya ait araştırma kuruluşları hem de özel sermayeli işletmeler tarafından gerçekleştirilir. Sonuçları çoğunlukla patentler ile koruma altına alınır. Uygulamalı araştırmalarla temel araştırmalar ile elde edilen bilgilere işlevsellik kazandırılmış olur.  Ancak belirli bir konudaki mevcut bilgi ve kavrayışı ilerletme özelliği temel araştırmalara aittir. Bu nedenle sorunun doğru cevabı E seçeneğinde yer almaktadır.

Yürütme aşaması, kâğıt üzerinde planlanan ar-ge faaliyetlerinin planlar doğrultusunda uygulamaya geçirilmesini ve gerekli kaynakların proje ekiplerine tahsis edilmesi süreçlerini kapsar. Bu aşamada motivasyon, liderlik ve etkili iletişim sürecin başarısında önemli rol oynar. Kâğıt üzerinde kusursuz tasarlanan planlar ve kurumsal düzenlemeleri yukarıda sözü edilen unsurların yokluğunda hayata geçirmek olanaklı değildir. Bu nedenle sorunun doğru cevabı C seçeneğinde yer almaktadır.