İŞLETME FİNANSMANI - Deneme Sınavı - 3

Muhasebe açısından ele alındığında hazır değerler kasa, alınan çekler, bankalar, verilen çekler ve ödeme emirleri ve diğer hazır değer kalemlerinden oluşmaktadır. Bu bağlamda nakit ve nakit benzeri varlıklar, bilançonun aktif kısmında bulunan hazır değerler grubunda incelenebilmektedir.

İşletmenin faaliyette bulunduğu sektör, sektördeki rekabet yapısı, ülkenin ekonomik koşulları, mevsimsel dalgalanmalar ve krizler nakit düzeyini etkileyen dışsal faktörlerdir.

İşletmelerde nakit giriş ve çıkışlarının uyumu, işletmenin büyüklüğü / yaşı, tedarikçiler, müşteriler ve fon sağlayan kuruluşlarla olan ilişkiler, alımda ve satışta geçerli olan koşullar, alacak devir hızı ve stok devir hızı, işletmenin kredibilitesi, borç yapısı ve özellikleri ve ödenmemiş sermaye miktarı nakit düzeyini etkileyen içsel faktörlerdir.

Oran analizi temel kullanım amaçları şunlardır:
• İşletmenin performansının zaman içinde gelişiminin analiz edilmesi
• İşletmeler arası karşılaştırma yapılması
• İşletmenin performansının sektör ortalamaları ile karşılaştırılması
• Geleceğe dönük projeksiyonların yapılması
• Bütçeleme

Faiz; Klasik iktisat teorisinde sermaye ile ilişkilendirilen faiz, ekonomik birimlerin bugünkü mallarının değerini aynı tür ve miktarda gelecekteki mallardan daha değerli görmeleri ile ifade edilmektedir.

Vergi; Vergi devlet tarafından zaman zaman piyasaya müdahale etmek amacıyla kullanılan düzenleyici bir araçtır. Devletin vergi düzenlemeleri işletmelerin finansal kararları üzerinde etki yaratmaktadır.

İşletme Bütçesi: Bir işletmenin, gelecekteki belli bir dönemine ait faaliyetlerinin tüm yönlerini kapsayan bir yönetim planlamasıdır.

Nakit Bütçesi: Gelecek dönemlere ilişkin nakit giriş ve çıkışlarının tahmin edilip özetlendiği bütçedir.

Bütçe, bir planlama faaliyeti olması sebebi ile planlamaya paralel olarak aşağıdaki aşamaları içermektedir.

• Amaçların belirlenmesi

• Amaçlara ulaştıracak varsayımları belirlenmesi

• Seçeneklerin karşılaştırılması

• Seçenekler arasından en uygun olanın belirlenmesi

Nakit yönetimi; finansal planlama ile nakit giriş ve çıkışlarının dengelenmesi ve zamana bağlı olarak nakit ihtiyacının belirlenmesi olarak tanımlanabilir (Lasher, 2016, s. 645).

Bu tanımlardan da anlaşılabileceği gibi, nakit yönetimi öncelikle nakit giriş ve çıkışlarının uyumu doğrultusunda ihtiyaç duyulacak nakit düzeyinin tespit edilmesi, belirlenen nakit düzeyine göre nakdin hangi kaynaklardan temin edileceği ve varsa fazla nakdin nasıl değerlendirileceği konularına odaklanmaktadır (Moyer, McGuigan ve Kretlow, 2006, s. 603).

Nakit yönetiminin borç veren ve nakdi temin eden açısından iki temel amacı bulunmaktadır. Borç veren kurumun temel amacı, ödünç verilen nakit üzerinden mümkün olan en yüksek kazancı elde etmektir.

Bu amaç doğrultusunda işletme, farklı ödeme ve tahsilat yöntemleri kulla­narak hem nakit girişlerini hızlandırabilir hem de nakit çıkışlarını yavaşlatabilir. Bu anlayış doğrul­tusunda; nakit girişlerinin hızlandırılması üzerine peşin satışların tercih edilmesi, tek bir banka yerine müşteri yoğunluğuna bağlı olarak farklı bankalar­la da çalışılması ya da internet bankacılığın yoğun olarak kullanılması gerekmektedir. Nakit çıkışları­nın yavaşlatabilmesi için olabildiğince peşin öde­melerin yapılmaması, vadeli ödemeler var ise öde­menin yasal süreler içinde en geç tarihte ödenmesi, farklı tür gider ve ödemelerin belirli tarihlere toplanması gerekebilir. Bununla birlikte, söz konusu yön­temlerin işletmeye ek maliyetler yükleyebileceği ve tedarikçilerin/ satıcıların açısından kredibilite kaybına neden olabileceği unutulmamalıdır. Bu nedenle; özellikle nakit çıkışlarının yavaşlatabilmesi için belirtilen yöntem­ler dikkatle kullanılmalı, sadece ulusal ekonomik koşullar değil aynı zamanda küresel ekonomide yaşanan değişim­ler dikkatle takip edilmelidir.

Alacak devir hızı ve stok devir hızının artması, alacakların ve stokların daha hızlı nakde dönüşmesi ile nakit ihtiyacını azaltmaktadır.

Nakit düzeyini etkileyen en önemli dışsal faktörlerden biri, işletmenin faaliyette bulunduğu sektör ve sektördeki rekabet yapısıdır. Faaliyette bulunulan sektördeki genel kabul gören ödeme ve tahsilat süreleri, nakit düzeyini etkilemektedir.

İşletmelerde nakit giriş ve çıkışlarının uyumu, işletmenin büyüklüğü / yaşı, tedarikçiler, müşteriler ve fon sağlayan kuruluşlarla olan ilişkiler, alımda ve satışta geçerli olan koşullar, alacak devir hızı ve stok devir hızı, işletmenin kredibilitesi, borç yapısı ve özellikleri ve ödenmemiş sermaye miktarı nakit düzeyini etkileyen içsel faktörlerdir.

Genel ekonomik konjonktür tahsilatları ve ödemeleri etkileyebileceği gibi, mevsimsel değişimler dolayısıyla belirli dönemlerde nakit giriş ve çıkışlarında yaşanan değişim, tutulması gereken nakit miktarını etkilemektedir. Diğer bir ifadeyle, turizm gibi mevsimsel ya da dönemsel dalgalanmaların sıklıkla yaşandığı sektörlerde faaliyet gösteren işletmeler, faaliyetlerin nispeten daha stabil yürütüldüğü sektörlerdeki işletmelere göre belirli dönemlerde daha fazla nakit bulundurmak zorundadır.

İşlem Nedeni İle Nakit Bulundurma: İşletmenin rutin faaliyetlerini gerçekleştirebilmesi için sahip olması gereken nakdi ifade etmektedir.

Nakit benzerleri; yatırım ya da benzeri amaçlarla sahip olunan nakit varlıkları değil, işletmelerin kısa süreli nakit yükümlülükleri için bulundurduğu yüksek likiditeye sahip olan varlıkları ifade etmektedir.

Finansal performans kavramı, işletmeler için işletme kaynaklarının ne ölçüde etkin ve verim­li kullanıldığının finansal olarak ölçümünüve değerlendirilmesini ifade etmektedir. Diğer bir ifade ile, işletmenin finansal açıdan güçlü ve zayıf yönleri, fırsatları ve riskleri hakkında sağlam bir anlayış kazanmaya yönelik atılan bir ilk adımdır.