İŞLETİM SİSTEMLERİ

Cep telefonu, radyo sinyalleri ile çağrı yapabilen ve çağrı alabilen taşınabilir iletişim cihazıdır. Bu çağrı işlemleri cep telefonu operatörlerinin sunduğu hücresel ağ sistemine bağlanarak gerçekleşir. Mobil teknoloji tarihinde cep telefonları üzerinden kablosuz çağrıyı ilk gerçekleştiren kişi Martin Cooper olmuştur. 1973 yılında Motorola’ da mühendis olarak çalışan Martin Cooper 1 kg’dan fazla ağırlıkta olan 20 dakikalık görüşme yapılacabilecek batarya gücüne sahip Motorola Dyna-Tac’i icat etmiştir. 1992 yılında Nokia 1011 isimli ilk cep telefonu modelini piyasaya sürdü. Dünyada ticari olarak satılan ilk GSM telefonu olan Nokia 1011 modeli, 195 mm x 60 mm x 45 mm boyutlarında ve 475 gram ağırlığa sahipti. 2 satırlı renksiz ekran ve 99 kişiye kadar kayıt yapılabilen bir telefon rehberi vardı ve zarif tasarımıyla çok beğenildi.

İlk akıllı telefonlar 1990’ların başında üretilmeye başlandı. Akıllı telefonlar cep telefonlarına göre daha ileri performans, işlem kapasitesine ve daha iyi bağlantıya sahip mobil işletim sistemi olan telefonlardı. 1992 yılında IBM firması tarafından dünyanın ilk dokunmatik ekranlı akıllı telefonu IBM Simon cihazı üretildi.

2008 yılında Tayvanlı HTC, ilk Android işletim sistemi HTC Dream adındaki akıllı telefonu piyasaya sürdü. T-Mobile G1 olarak da bilinen bu telefon da Google’un Gmail, Google Talk, Google Harita gibi uygulamaların neredeyse tamamı kullanılabiliyordu.

iPhone ile birlikte iki parmaklı büyütme (two-fingers zoom), çift tıklama, kaydırma gibi hareketlerle tanıştık. Kullanıcı okumak istediği metni yakınlaştırarak daha rahat okuyabilir veya görmek istediği bir resmi yakınlaştırarak daha iyi inceleyebilir hâle geldi.

2009 iOS3 Kes-kopyala-yapıştır, MMS, Spotlight arama, anlık bildirimler, tethering, yatay klavye, telefonumu bul (find my phone) özellikleri kullanıcıya sunuldu. Uzaktan kilitleme, melodi indirme, ibooks, blueetooth klavye desteği güncellemeler ile sisteme eklendi. Desteklediği cihazlar iPhone 3GS, iPod Touch (2. Nesil), iPAD (1.Nesil)’tır.

External Framework, iOS 3.0 ile birlikte kullanıma açılan bir uygulama çatısıdır. Bu uygulama çatısı iOS işletim sistemine sahip cihazlara bağlanmış diğer cihazlarla iletişim kurmak ve bunları yönetmek için gerekli olan kütüphaneleri içerir. • Generic Security Services Framework, iOS uygulamaları için bir dizi standart güvenlikle ilgili hizmetleri sağlar. • Local Authentication Framework, kullanıcı kimliğini doğrulamak için Dokunmatik Kimlik (Touch ID) kullanımına izin verir. • Network Extension Framework, sanal özel ağı ( Virtual Private Network - VPN) kontrol etmek için destek sağlar. VPN konfigürasyonu yaratmak için bu çatı kullanılır. VPN manuel olarak başlatılabilir ya da özel durumlara karşılık VPN başlatmak için isteğe bağlı kural konulabilir. • System Framework, iOS işletim sisteminin çekirdek ortamını, sürücülerini ve düşük seviyeli UNIX arayüzlerini barındırır. Sanal bellek sistemi, iş parçacıkları (treads), dosya sistemi, ağ ve süreçler arası iletişimi yönetir. Bu katmanda sürücüler mevcut donanım ve sistem çatısı arasında arayüz sağlar. Güvenlik amacıyla çekirdek ve sürücülere erişim sınırlıdır.

2008 Android 1.0 Android 1.0 işletim sistemi ilk olarak HTC Dream adını verdiği ama bilinen ismiyle Google G1 telefonu ile sunuldu. Kamera desteği, Wi-fi, Bluetooth, klasörler, bir web tarayıcısı, uyarılar, sesli arama, Yotube, alarmlı saat, Android market üzerinden ücretsiz uygulama indirmek gibi özellikleri sunmaktadır.

Kütüphane Katmanı: Yüzey Yöneticisi, Medya Katmanı, SQLite Veritabanı, Open GL Kütüphanesi, Free Type Kütüphanesi, Webkit Katmanı, SGL Kütüphanesi, SSL Kütüphanesi ve LibC Kütüphanesi bulunur.

2005 Windows Mobile 5.0: Kalıcı hafıza desteği eklendi.

iOS’un, en büyük avantajları kullanıcıların rahatlığı, gizliliği ve güvenliğine yönelik tasarlanmış olmasıdır. Uygulama çeşitliliği ile sayısı açısından en zengin işletim sistemidir. Kapalı kaynak kodlu bir işletim sistemi olması nedeniyle Android işletim sisteminden daha yavaş geliştiğini söylemek mümkündür.

Dünyada ticari olarak satılan ilk GSM telefonu olan Nokia 1011 modeli, 195 mm x 60 mm x 45 mm boyutlarında ve 475 gram ağırlığa sahipti. 2 satırlı renksiz ekran ve 99 kişiye kadar kayıt yapılabilen bir telefon rehberi vardı ve zarif tasarımıyla çok beğenildi. Bu yıllardan sonra cep telefonları taşınabilen ve kablosuz iletişim teknolojilerini kullanan bir iletişim aygıtı olarak hayatımıza girmiş oldu.

1996 yılında dünyanın ikinci akıllı telefonu Nokia 9000 Communicator piyasaya sürüldü. Katlanan bir ekrana sahip olan akıllı telefon, Intel 24 Mhz’lik işlemciye, 8Mb’lik hafızaya, 4 Mb’lık ön belleğe ve grafiksel kullanıcı arabirimi kullanan GeOS 3.0 işletim sistemine sahipti. Dünyanın ilk tam QWERTY klavyeli cep telefonu olarak tarihe geçti. 1997 yılında Siemens firması, dünyanın ilk renkli ekranlı telefonu Siemens S10’nu tanıttı. Değişik renklerde menüye sahip bu telefon diğer telefonlardan ayrılıyordu. O yıllarda, telefon bataryalarına yönelik teknolojik çalışmalar da hızla devam etti. Nikel bataryaların kullanılmaya başlanmasıyla cep telefonlarına yönelik dünya çapında dikkat çeken etkileyici tasarımlar pazara sunuldu. Örneğin, antensiz ve sürgülü bir kapağa sahip Nokia 8810, dünyada 160 milyon satan ve mobil teknoloji tarihine damgasını vuran Nokia 3210, 1999 yılında piyasaya sunuldu. Benefon ESC modeli ise GPS özelliğine sahip ilk telefon, Samsung SPH-M100 Uproar ilk müzik çalarlı telefon, Nokia 7710 ise İnternet’e bağlanabilen ilk telefon oldu.

Generic Security Services Framework, iOS uygulamaları için bir dizi standart güvenlikle ilgili hizmetleri sağlar.

HTC Dream

Android

Cocoa Touch Katmanı: iOS işletim sistemin en üstünde yer alan Cocoa Touch, API (Uygulama Geliştirme Arayüzü) olarak bilinmektedir. Bu katman, Mac OS X Cocoa API’sinin dokunmatik cihazlar için özeleştirilmiş hâlidir. Core Touch Katmanında bulunan çatılar aşağıda verilmiştir.  

iOS işletim sistemine yönelik uygulama geliştirmek için iOS SDK (iOS Software Development Kit, iOS Yazılın Geliştirme Kiti) isimli bir yazılım geliştirme kitinin kurulması gerekir.

IBM Simon

Android çalışma zamanı: Temel Java kütüphaneleri ve Dalvik Sanal (virtual) Makinesi olarak iki önemli bileşeni vardır. Temel Java kütüphaneleri Java için çekirdek API’lerini içerir. Dalvik Sanal makinası, uygulamaların çalıştığı katmandır

iOS - iPhone