İŞLETİM SİSTEMLERİ - Deneme Sınavı - 11

Öncesinde daha yavaş çalışan, e-postaların okunması ve web sayfalarındaki metinlerin ve düşük çözünürlüklü resimlerin görüntülenmesi için kullanılan mobil cihazlar, bu dönüşümden sonra yüksek çözünürlüklü dokunmatik ekranlara, güçlü işlemci hızlarına, hızlı İnternet ağlarına kavuştular. Özellikle Safari gibi kullanışlı web tarayıcıların çıkmasıyla mobil cihazlar üzerinden farklı ekran boyutlarına uyumlu web tasarımlarının geliştirilmesi sonucunda mobil web sayfalarında okunabilirlik arttı. Bu dönüşüm, aynı zamanda dokunmatik ekranların yaşamımıza girmesini sağlamış ve kullanıcı deneyimlerinde de yenilik yaratmıştır. Bunun yanı sıra  iki parmaklı büyütme (two-fingers zoom), çift tıklama,
kaydırma hareketleri sayesinde kullanıcı okumak istediği metni yakınlaştırarak daha rahat okuyabilir veya görmek istediği bir resmi yakınlaştırarak daha iyi inceleyebilir hâle geldi.

Siri (Sesli komut sistemi), bildirim merkezi, iTunes Wi-Fi eşleştirme, iMessage, iCloud öne çıkan özellikleri 2011 yılında iOS5 ile kullanılmaya başlnmıştır?

iOS işletim sistemi mimarisi, Unix tabanlı çekirdeğin üzerinde yapılandırılmış dört servis katmanından oluşmaktadır. Bunlar “Çekirdek İşletim Sistemi”, “Çekirdek Hizmetleri”,
“Medya Servisleri” ve “Cocoa Touch”’tır. Framework (çatı), dosyalar, resim dosyaları gibi kaynaklarla ilişkili dinamik paylaşımlı kütüphaneleri içeren bir pakettir. MapKit Framework Cocoa Touch katmanı altında bir çatıdır.

Android işletim sistemi ilk olarak 2008 yılında android 1.0 sürümü ile piyasaya çıkmıştır. Ardından 2009 da Android Cupcake sürümü gelmiştir. Buna göre soruda en eski android sürümü Android Cupcake olacaktır.

Android işletim sistemi mimarisi Linux çekirdeği (kernel), sistem kütüphaneleri (libraries), android çalışma zamanı (runtime), uygulama geliştirme çatıları (framework) ve yerleşik
temel uygulamalardan oluşmaktadır. Medya hizmeti katmanı iOS işletim sistemi mimarisinde yer alan bir yapıdır.

Windows Mobile işletim sistemi, Microsoft tarafından masaüstü bilgisayarlardan yapılan tüm işlemlerin akıllı telefonlar üzerinden gerçekleşmesi için tasarlandı. İşletim sisteminin
çekirdeği Windows Compact Edition (CE) tabanlıydı. Windows CE, sanılanın aksine küçültülmüş Windows değil, özel olarak yazılmış işletim sistemidir. Windows CE, akıllı cihazlara yönelik 32bit’lik gömülü işletim sistemidir. Windows CE, açık, ölçeklenebilir, gerçek-zamanlı bir işletim sistemidir.

Mobil işletim sistemleri; yazılım, donanım, multimedya (Çokluortam), güç yönetimi ve geliştirme ortamı açılarından incelenebilir. Yazılım kategorisinde çağrı, bellek yönetimi
ve çoklu görev yönetimi; donanım kategorisinde işletim sistemleri tarafından desteklenen donanım özellikleri; çokluortam kategorisinde işletim sisteminin desteklediği ses, video
ve medya uygulamaları; güç yönetimi kategorisinde sistem enerji tasarrufu ve geliştirme ortamı kategorisinde ise üçüncü parti geliştiriciler için istenen platforma yönelik uygulama geliştirmeleri için ne kadar güvenilir olduğu yer alır.

Açık kaynaklı işletim sistemleri iki farklı lisansı kullanır. Bunlardan biri GNU diğeri ise GPL (GNU Public Licence)’dir ve kullanıcılara belirli bir yazılımı kullanma, dağıtma, üzerinde değişiklik yapma ve değiştirdiği şeklini dağıtma hakkı verirler.

1993’te Microsoft, şirketlerin iş yerinde bilgisayar gereksinimleri için bir çözüm olarak Windows NT işletim sistemini piyasaya sürdü. 1995 yılında Windows 95 yayınlamdıktan
beş hafta içinde 7 milyon kopya sattı. Windows 95, başlat menüsü, görev çubuğu ve her pencerede simge durumunu küçültme, ekranı kaplama ve kapatma düğmlerinin olduğu
ilk işletim sistemi olarak tarihe geçti.

Windows ME sürümünde; Windows Movie Maker, Windows Media Player gibi yeni yazılımlar eklendi. Sistem Geri Alma ve Sistem Dosyaları Korumayı sağlayan yazılımlar eklendi. PnP ve UnP desteği sağlandı. Otomatik güncelleştirme, dahili ZIP sıkıştırma hizmeti, İnternet oyunları eklendi.

Microsoft Edge, Windows 10 sürümü ile sunulan yeni bir web tarayıcısıdır. Web sayfaları üzerine not alma, yazı yazma, karalama, ifadeleri doğrudan vurgulama gibi işlemlerin
yapılmasına izin verir.

Macintosh bilgisayarlar için geliştirilen MAC OS işletim sisteminin ilk sürümü 1984 yılında Apple firması tarafından piyasaya sunuldu.

Mac OS 7.0 'de sanal bellek, kişisel dosya paylaşımı, Quick Time, QuickDram 3D eklendi. Kullanıcı arayüzü geliştirildi. İlk Apple işletim sistemi CD üzerinden erişildi.

Mozilla Thunderbir, Empathy, Totem, KlourPaint uygulamaları Ubuntu İşletim Sistemindeki Yerleşik Uygulamalardır.

Ubuntu Güney Afrikalı girişimci Mark Shuttleworth’e ait Canonical Ltd’nin sponsorluğunda geliştirilmektedir. Zulu dilinde “insanlık” anlamına gelen Ubuntu, “başkalarına karşı merhametli, şefkatli, iyiliksever” olmak gibi insani değerlerin temel alındığı bir dünya görüşüdür.

Ubuntu işletim sistemi, hem farklı bir işletim sistemi kurulu bilgisayara hem de işletim sistemi olmayan bir bilgisayara kurulabilmektedir.

1973 yılında Motorola’ da mühendis olarak çalışan Martin Cooper 1 kg’dan fazla ağırlıkta olan 20 dakikalık görüşme yapılacabilecek batarya gücüne sahip Motorola Dyna-Tac’i icat etmiştir.

Telefonun işletim sistemi olarak 1989 yılında geliştirilen Datalight DOS olarak da bilinen gömülü disk işletim sistemi ROM-DOS kullanıldı.

Benefon ESC modeli ise GPS özelliğine sahip ilk telefon, Samsung SPH-M100 Uproar ilk müzik çalarlı telefon, Nokia 7710 ise İnternet’e bağlanabilen ilk telefon oldu.
Akıllı

2008 yılında Tayvanlı HTC, ilk Android işletim sistemi HTC Dream adındaki akıllı telefonu piyasaya sürdü.