İŞLETİM SİSTEMLERİ - Deneme Sınavı - 12

Kesme (interrupt)

Yakalama (trap)

Von-Neumann

Haberleşme bir işletim sistemi katmanı değildir.

MS-DOS basit yapılı bir işletim sistemi olarak sınıflandırılır.

Uygulama programlama arayüzü

Cocoa Mac OS X uygulamaları yazmak için kullanılan Objective-C programlama dili için hazırlanmış bir uygulama programlama arayüzüdür

Dalvik sanal makine yapısı Android işletim sistemlerinin temel bir bileşenidir.

Mikro çekirdek yaklaşımı ile üretilen ilk işletim sistemi seksenli yılların ortalarında geliştirilen Mach’tir.

BIOS (Basic Input- Output System, Temel Giriş -Çıkış Sistemi), EP-ROM (Erasable Programmable Read Only Memory, Silinip Programlanabilir Salt Okunur Bellek) adı verilen bir yonga üzerinde ROM (Read Only Memory, Salt Okunur Bellek) biçiminde yer alan bir tür yazılımdır. Merkezi İşlem Birimi (MIB, Central Process Unit - CPU) de işlevsel olarak yonga üzerinde geliştirilmiştir. MIB; program komutlarını sırasıyla isler, veriler üzerinde operasyonlar yapar ve kullanıcının istediği işlevi yerine getirir.

Tek Parça Çekirdekler (Monolithic Kernels), altta yatan donanıma zengin ve güçlü soyutlamalar sağlarlar.
Mikro Çekirdekler (Microkernels), basit donanım soyutlamalarının küçük bir kümesini sağlarlar ve daha fazla işlevsellik sağlamak için sunucu olarak adlandırılan uygulamaları kullanırlar.
Ekzo Çekirdekler (Exokernels), düşük-düzey donanıma ulaşmaya izin vererek minimal soyutlamaları sağlarlar. Ekzo çekirdeklerdeki kütüphane işletim sistemleri, tek parça (monolitik) çekirdekler için tipik soyutlamalar yaparlar.
Hibrid Çekirdekler (Hybrid, Modified Microkernels), mikro çekirdekler gibidirler. Sadece, performanslarını artırmak için bazı ek kodları içerirler.

1-Modüler olarak tasarlanmışlardır.
2-Sistemdeki gerekli tüm önemli hizmetleri sunmaktadır.
3-Bellek yönetimi, süreç yönetimi, G/Ç yönetimi gibi fonksiyonların tümü çekirdeğin içende yönetilmektedir.
4-Modüler yapıya sahip olmalarına karşın genişleye bilirlik ve dağıtıklık özelliklerinin bu sistem mimarisi içinde gerçekleşmesi daha zordur. Yukarıda bahsedilen 4 özellik Tek Parça Çekirdek (Monolithic Kernels) Tabanlı İşletim Sistemlerinin özelliğidir.
Minimal (Az ve basit görevli) bir çekirdeğe sahip olmak ise mikro çekirdek tabanlı işletim sisteminin bir özelliğidir.

Bir işletim sisteminin fonksiyonlarına göre mantıksal yapısını oluşturan dört temel vardır. Bunlar:
• Aygıt Yönetimi (Device Management)
• Bellek Yönetimi (Memory Management)
• Dosya Yönetimi (File Management)
• İşlem Yönetimi (Process Management).

Kontrolcü ile konuşan, komut gönderen ve cevaplar alan yazılıma aygıt sürücüsü denilir.

Bellek yönetimi, bilgisayarın ana belleğini yönetmekle ilgili yapılan işlemlerin tümünü kapsar. Örneğin; gerektiğinde bellek tahsis etmek (malloc), kullanımı bittiğinde belleği serbest bırakmak (free), sanal bellek yönetmek (virtual memory management) ve kullanılmayan bellek bölgelerini yönetmek (garbage collection) gibi konuları içermektedir.

Geleneksel bellek, MS-DOS işletim sisteminin ana belleğidir. MS-DOS uygulamaları, 0 – 640 KB arası hafıza bölgesinde çalışır. Bütün kişisel bilgisayarlarda 640KB sınırı söz konusudur. MS-DOS ortamında; işletim sistemi dosyaları, aygıt sürücüleri (yazıcı, CD-ROM vb.) için bir hafıza olanağı yoktur. Bu sorunun asılabilmesi için yeni hafıza türleri geliştirilmiştir.

Şablon İşletim Sistemleri, dagıtık ve bulut bilişim bağlamında misafir bir işletim sistemi olarak tek bir sanal makine imajı oluşturlar ve çalışan birden fazla sanal makine için bir araç olabilmesi için bunu kayıt eder. Bu teknik hem sanallaştırma hem de bulut bilişim yönetiminde kullanılır ve büyük sunucu depolarında yaygındır.

Gömülü İşletim Sistemlerinde boyut, bellek ve güç harcama kısıtlamaları vardır. Bu sistemler, ayrıca, özel amaçlı işlevleri içerirler. Gömülü İşletim Sistemleri televizyon, mikrodalga fırın, çamaşır makinesi ve cep telefonları için geliştirilmiş sistemlerdir.

Anaçatı işletim sisteminin sunduğu hizmetler şunlardır: toplu is (batch) kipinde çalışma (aynı anda tüm kullanıcıların belirli hesaplarını güncelleme, vb.); birim-is (transaction) isleme (rezervasyon işlemler, vb.); zaman paylaşımlı çalışma (veri tabanı sorgulama vb.)
Bellekteki birkaç veriyi aynı anda işleme çoklu görev işletim sisteminin bir hizmetidir.

Anakart (motherboard), bir bilgisayarın tüm parçalarını üzerinde barındırır ve bu parçaların iletişimini sağlar. Başka bir ifadeyle, bilgisayarın elektronik parçalarının tümünün takıldığı ve bağlandığı bir elektronik devredir.