İŞLEM TABLOSU PROGRAMLAMA - Deneme Sınavı - 5

Beşinci aşamada API deklarasyon deyiminin tanımlanması için projeye bir modül eklenecektir. VBA yazılım platformunda Şekilde görüldüğü gibi Insert sekmesine tıklanarak açılan menü içerisinden Module seçeneğine tıklanır.

ADO kolay kullanımı olan ve Microsoft’un en yeni ve güçlü veri tabanı bağlantı arayüzüdür. Bunun yanında veri tabanı yönetim sistemlerinin birçoğuna ADO arayüzü ile erişilebilir.

VBA ile ADO aracılığı ile veri tabanı işlemlerini aşağıdaki gibi özetlemek mümkündür:
 Bağlantı:
• Yeni bağlantı tanımı,
• Veri tabanı bağlantı yolu atanması,
• Bağlantının açılması.
 Tablo:
• Yeni tablo tanımı,
• Tabloya veri tabanı bağlantısının atanması,
• Tablo kaynağının tanımlanması,
• Tablonun açılması.
Tablo işlemleri:
• Veri tabanından okuma,
• Veri tabanına yazma,
• Veri tabanından silme.
 Kapatma:
• Tablonun kapatılması,
• Tablo yolunun temizlenmesi,
• Bağlantının kapatılması,
• Bağlantı yolunun temizlenmesi.

Beşinci aşamada UserForm üzerine adı, soyadı ve yaş verilerinin kayıt, silme ve düzeltme işlemleri için kullanılacak Label, TextBox, CommandButton ve ListBox nesneleri eklenir. Şekilde UserForm üzerinde tıklanacak yerler alfabetik ve ToolBox menüsünden eklenecek kontrol nesneleri ise sayı ile kodlanmıştır. Sırasıyla önce ToolBox üzerinde 2 numaralı Label kontrol nesnesine sonra UserForm üzerinde A, B ve C harfi ile kodlanan yerlere tıklanır. Böylece form üzerinde Label kontrol nesnesi eklenir.

On ikinci aşamada veri tabanından veri okuma alt yordamını tetikleyecek kullanıcı formu nesnesi bağlantısı Şekilde görüldüğü gibi yapılır.

Kütüphaneler bir yazılımda kullanılmak üzere bir araya getirilmiş nesne, fonksiyon ve metotların genel adıdır. Kütüphanelerin temel kullanım amacı bir yazılım dili içerisinde tekrar kullanılabilir fonksiyonları toplayarak yazılımcının hizmetine sunmaktır. Kütüphaneler başka programlar tarafından çağırılarak çalıştırılan yapılardır.

Uygulama Programlama Arayüzü (Application Programming Interface-API) bilgisayar programlamasında yazılım uygulamalarının birbirleri ile bütünleştirmek için oluşturulmuş rutinleri, protokolleri ve araçları içerir.

Advapi32 (Advanced Services) Windows işletim sistemi yapısı içerisinde çekirdek kayıtların (Windows registry) ve NT güvenlik sistemlerinin (NT Security) fonksiyonlarını içeren kütüphanedir. VBA yazılımında bu kütüphanede bulunan fonksiyonları hazırlamak mümkün değildir. Bu nedenle API ile köprü kurularak Windows işletim sistemi yapısından alınır. RegOpenKey, RegCloseKey, RegCreateKey, GetUserName, GetComputerName gibi Advapi32 fonksiyonları VBA API ile kullanılmaktadır.

Windows GDI+ (Graphics Device Interface) Windows işletim sistemi yapısı içerisinde grafik temelli işlemler için hazırlanmış bir kütüphanedir. VBA kullanıcı formlarında resim temelli işlemlerde Excel VBA içerisindeki fonksiyonlar ve komutlar yeterli olmayabilir. Excel VBA’da resmin bir kaynaktan alınması, resmin tekrar boyutlandırılması, kırpma işlemi vb. işlemler Windows GDI+ ile yapılabilir. Büyük boyutlu resimlere hızlı erişim için Imaging, netlik gibi resim topolojisi işlemleri için Typography, resim üzerinde fırça vb. ile işlem yapılabilmesi için 2-D vector grapics kullanılır. GdipCreateBitmapFromFile, GdipCreateHBITMAPFromBitmap, GdipDisposeImage gibi Windows GDI+ fonksiyonları VBA API ile sıkça kullanılmaktadır.

Comdl32 (Common Dialog Box Library) Windows işletim sistemi yapısındaki diyalog pencerelerinin yönetilmesi için kullanılan kütüphanedir. Dosya açılması, renk paletindeki renk değerlerinin seçilmesi, doküman yazdırılması gibi işlemlerde Windows işletim sistemi varsayılan olarak açılan diyalog pencerelerini Comdl32 kütüphanesinde bulundurur. Excel VBA içerisinde kullanıcı formları ile renk paleti hazırlanması zordur. Diyalog kutusu gerektiği durumlarda API ile Comdl32 arasında köprü kurularak Comdl32 kütüphanesindeki diyalog pencereleri kullanılabilir. GetOpenFileName, GetSaveFileName, ChooseColor gibi fonksiyonlar VBA API ile sıkça kullanılmaktadır.

Windows işletim sistemi yapısında, dosya ve sistem ile ilgili fonksiyonlar Kernel32 kütüphanesi ile yönetilir. Excel VBA’da genellikle dosya ve sistem fonksiyonları yer almaz. Bu nedenle dosya ve sistem işlemleri ile ilgili VBA işlemlerinde API aracılığı ile Kernel32 kütüphanesindeki fonksiyonlar kullanılır. CreateProcess, OpenProcess, GetDiskFreeSpaceEx, GetDriveType, GetExitCodeProcess, GetTempPath, GetWindowsDirectory, SetCurrentDirectory gibi fonksiyonlar VBA API ile sıkça kullanılan fonksiyonlardır.

Windows işletim sistemi yapısının ana kabuğu Shell32 kütüphanesinde yer almaktadır. Programların başlatılması, yazılım ikonlarının görüntülenmesi, dosya gezgini gibi fonksiyonların büyük bir bölümü Shell32 kütüphanesi altındadır. SHBrowseForFolder, SHFileOperation, ShellExecute, SHGetPathFromIDList, SHGetSpecialFolderLocation gibi fonksiyonlar VBA API ile sıkça kullanılan fonksiyonlardır.

Windows işletim sistemi yapısında kullanıcı arayüzü olarak User32 kütüphanesi kullanılır. Excel VBA programı hazırlanırken pencerelerin yönetilmesi, klavyedeki kısa yol işlemlerinin yapılması, bir metnin kopyalama ve yapıştırma işlemlerine ihtiyaç duyulabilir. Excel VBA fonksiyonlarının ihtiyaca cevap vermediği durumlarda Windows altındaki User32 kütüphanesi API ile köprü kurularak istenilen fonksiyonlar çalıştırılabilir. User32 kütüphanesi altında yer alan FindWindow, FindWindowEx, GetClassName, GetDesktopWindow, GetKeyState, GetLastInputInfo, GetWindow gibi fonksiyonlar VBA API ile sıkça kullanılan fonksiyonlardır.

Windows işletim sistemi yapısında ağ fonksiyonları için Netapi32 Kütüphanesi, yazdırma fonksiyonlarının yönetilmesi için ise Winspool kullanılmaktadır. VBA API ile ağ üzerinde dosya işlemeri için NetFileClose, NetFileGetInfo, NetUseAdd, NetUseGetInfo, NetUserAdd, NetUserGetInfo gibi Netapi32 fonksiyonları kullanılır. Yazdırma işlemlerinde ise AddPrinter, OpenPrinter, SetPrinter gibi Winspool kütüphanesindeki fonksiyonlar VBA API işlemlerinde sıkça kullanılmaktadır.

Windows işletim sistemi yapısında ağ fonksiyonları için Netapi32 Kütüphanesi, yazdırma fonksiyonlarının yönetilmesi için ise Winspool kullanılmaktadır. VBA API ile ağ üzerinde dosya işlemeri için NetFileClose, NetFileGetInfo, NetUseAdd, NetUseGetInfo, NetUserAdd, NetUserGetInfo gibi Netapi32 fonksiyonları kullanılır. Yazdırma işlemlerinde ise AddPrinter, OpenPrinter, SetPrinter gibi Winspool kütüphanesindeki fonksiyonlar VBA API işlemlerinde sıkça kullanılmaktadır.

Yazılım yapıları (framework) yazılım projelerinin bir türüdür. Bir yazılım projesi kapsamında oluşturan yapı içerisinde beraber çalışan farklı nitelikteki yazılımlar ve kod kütüphaneleri bulunur. Örneğin, Windows işletim sistemi, Mac işletim sistemi birer yapı örneğidir. Bu işletim sistemleri farklı nitelikteki destekleyici programları, kod kütüphanelerini ve diğer yazılımları tek çatı altında toplar ve beraberce çalıştırır.

Kütüphaneler bir yazılımda kullanılmak üzere bir araya getirilmiş nesne, fonksiyon ve metotların genel adıdır. Kütüphanelerin temel kullanım amacı bir yazılım dili içerisinde tekrar kullanılabilir fonksiyonları toplayarak yazılımcının hizmetine sunmaktır. Kütüphaneler başka programlar tarafından çağırılarak çalıştırılan yapılardır.

Pos cihazı kullanan işletmede yazar kasada belirtilen tutar pos cihazı yazılımına gönderilebilmektedir. Müşteri banka kartını cihazdan geçirip şifresini girdiğinde pos cihazı bilgileri sim kart ile İnternet’e bağlanarak bankaya yollamaktadır. Bankadaki yazılım; tutar bilgisini, kart bilgisi ve şifreyi kontrol etmektedir. Bilgilere göre müşteri hesabından tutar miktarı düşülerek bilgi pos cihazına geri gönderilmektedir. Pos cihazına bankadan onay geldikten sonra bu bilgiyi yazar kasa cihazına ileterek fişin yazdırılmasını sağlamaktadır. Bu işlemler, yazılımlar arasında köprü vazifesi gören API’ler ve iletişimi sağlayan katmanlar sayesinde (communication foundation) bir dakikadan kısa bir süre içerisinde gerçekleştirilebilmektedir. Doğru cevap Application Programming Interface (API) dir.

Windows GDI+ (Graphics Device Interface) Windows işletim sistemi yapısı içerisinde grafik temelli işlemler için hazırlanmış bir kütüphanedir. VBA kullanıcı formlarında resim temelli işlemlerde Excel VBA içerisindeki fonksiyonlar ve komutlar yeterli olmayabilir. Excel VBA’da resmin bir kaynaktan alınması, resmin tekrar boyutlandırılması, kırpma işlemi vb. işlemler Windows GDI+ ile yapılabilir.