İŞLEM TABLOSU PROGRAMLAMA - Deneme Sınavı - 8

VBA, Visual Basic for Applications (Uygulamalar için Microsoft Visual Basic) kelimelerinin baş harfleri kullanılarak kısa yazılmasıdır. En basit anlamda, tekrarlanan işlemleri otomatikleştirmeyi sağlayan kod parçacıkları yazma, düzenleme ve geliştirme ortamı sunan bir platformdur. Doğru cevap A’dır.

VB Metin Düzenleyici özelliğine sahip olmak için, öncelikle MS Excel üzerinde Geliştirici sekmesi açılmalı, bu sekme ile ortaya çıkan özelliklerden yardım alınmalıdır. Doğru cevap C’dir.

Boş bir sayfa ile açılan MS Excel programında, varsayılan sekmeler olarak, DOSYA, GİRİŞ, EKLE, SAYFA DÜZENİ, FORMÜLLER, VERİ, GÖZDEN GEÇİR ve GÖRÜNÜM sekmeleri görüntülenir. Doğru cevap D’dir.

Geliştirici sekmesi seçildiğinde, sekmeye bağlı bulunan kullanım özellikleri de görüntülenmektedir. Kod, Eklentiler, Denetimler, XML ve Değiştir menüleri, sekmenin alt başlıklarıdır. Doğru cevap C’dir.

Kod menüsünün butonları, Visual Basic, Makrolar, Makro Kaydet, Göreli Başvuruları Kullan ve Makro güvenliğidir. Doğru cevap A’dır.

Projeye VBA ortamında sayfalar dışında, işlemlerin gerekliliğine göre farklı ögeler de eklenebilir. Bu tür ögeler eklendiğinde ve gerekli kodlar yazıldıktan sonra yapılması gereken, yazılan kodların hatalı olup olmadığının ve istenilen işlemleri gerçekleştirip gerçekleştirmediğinin testi için Çalışma Zamanına (Run Time) geçmektir. Bu işlemi gerçekleştirmek için Run (Çalıştır) menüsünden Run Makro (Makroyu Çalıştır) tıklanmalı ya da F5 tuşuna basılmalıdır. Doğru cevap E’dir.

Proje penceresinde sağ tıklanma ile Kullanıcı Formları (User Forms), Modüller (Module) ve Sınıflar (Class) oluşturulabilir ve Sil (Remove) işlemi ile projeden silinebilirler. Doğru cevap E’dir.

Özellikler penceresinde dikkat edilmesi gereken bir önemli kısım da her özelliğin kendine ait değerlerinin olmasıdır. Bir nesnenin en önemli özelliği (Name) olarak gösterilen İsim özelliğidir. Bu özelliğe göre nesnelere gerekli kodlar yazılacağı için kod yazarak değiştirmenin mümkün olmadığı tek özelliktir. Bunun dışındaki özellikler, tasarım zamanında pencereden değiştirilebildiği gibi, çalışma zamanında da kod aracılığıyla yeni değerler alabilir. Atanacak yeni değerler için öncelikle özelliğin ne tür değerler aldığını bilmek gereklidir. Örnek vermek gerekirse Başlık (Caption) özelliği alfa numerik karakter değeri alır, Renk (BackColor, ForeColor, vb.) özellikleri onaltılık değerlere sahiptir, Yükseklik (Height) ve Genişlik (Width) özellikleri piksel değeri alırlar, Çerçeve stili (BorderStyle), başlangıç pozisyonu (StartupPosition) gibi özellikler indekslenmiş değerlere sahiptir. Yazı tipi (Font) değişkeni, seçimli değer alan özelliklerdendir. Doğru cevap B’dir.

Çalışma zamanına geçildiğinde, buton tıklandığı zaman, formun arka plan rengi kırmızı olsun. Bunun için gerekli kod hatırlanacak olursa,

Nesne İsmi . Özellik İsmi = Özelliğin Yeni Değeri

formülüne uygun şekilde yazılmalıdır. Bu örnekte rengi değiştirilmek istenen nesne ismi UserForm1, değiştirilmek istenen özellik ise Arkaplan Rengi (Backcolor) olarak belirlenebilir. Özelliğe atanacak yeni değer ise kırmızı renginin renk kodunu temsil eden vbRed olmalıdır. Yukarıdaki formüle göre Private Sub / End Sub arasına yazılması gereken kod:

User Form1 . Backcolor = vbRed

olmalıdır. Doğru cevap B’dir.

Çalıştır menüsü alt başlıkları ile çalışma zamanına geçiş (Run Sub/User Form), gerekli durumlarda programa mola vermek için kısa süreli durdurma (Break), programı tamamen sonlandırma (Reset) ve gerekli durumda tasarım zamanına (Design Mode) geçiş için kullanılan seçenekleri sağlar. Doğru cevap B’dir.

VBA ile çalışmadan önce, VBA’ya ulaşmayı sağlayan Geliştirici sekmesinin aktif hâle getirilmesi için gereklidir.

Boş bir sayfa ile açılan MS Excel programında, varsayılan sekmeler olarak, DOSYA, GİRİŞ, EKLE, SAYFA DÜZENİ, FORMÜLLER, VERİ, GÖZDEN GEÇİR ve GÖRÜNÜM sekmeleri görüntülenir.

Geliştirici sekmesi seçildiğinde, sekmeye bağlı bulunan kullanım özellikleri de görüntülenmektedir. Kod, Eklentiler, Denetimler, XML ve Değiştir menüleri, sekmenin alt başlıklarıdır.

Tasarım Modu, ActiveX nesnelerinin tasarımlarına yardımcı olmak için seçilmesi gereken menüdür. Tasarım Modu devre dışı bırakıldığı zaman, ActiveX nesne ile ilgili düzenleme yapma imkânı yoktur. Tasarımı tamamlanan nesnenin kullanımına geçmek için ise Tasarım Modu kapatılmalıdır.

XML (Extensible Markup Language Genişletilebilir İşaretleme Dili), verilerin yapılarını bilinen biçimlere dönüştürerek, diğer uygulamalar ile uyumlu veriler oluşturmak için kullanılır. MS Excel sayfasında bulunan verilerin bilinen biçimlere uygun olarak işaretlenmesi ile XLM biçimine sahip XML dosyaları oluşturulur. XML biçimine dönüştürülmüş veriler, farklı uygulama yazılımları tarafından rahatlıkla kullanılabilirler.

VBA ile yaratılan otomasyon sistemlerinin genel adı makrodur. Ancak makrolar ile belirli işlemleri kaydetmek ve kaydı durdurarak işlemi tekrar etmekten daha detaylı işlemler gerçekleştirilebilir.

VBA proje penceresinde görüntülenen “Bu Çalışma Kitabı”, kitabın tamamı, her bir sayfa ise kendilerine ait kısımlar için kod penceresini açacaktır. Beş ögenin tümü, MS Visual Basic programında bulunan Form yapısı gibi birer nesnedir.

VBA pencerelerini tek tek incelemeden önce programlama ortamının çalıştırılması hakkında bilgi vermek gereklidir. Pencere ilk açıldığında karşılaşılan kısım Tasarım Zamanı (Design Time) olarak adlandırılır. Tasarım zamanında nesneler ve onlara uygulanan eylemlere göre gerekli kodlar yazılır.

Basit etkileşimli makrolar yaratmak için kullanılacak pencere ve menüler, Proje Penceresi (Project Window), Özellikler Penceresi (Properties Window), Araç Çubuğu (Toolbox), Nesne Tarayıcısı (Object Browser) gibi pencereler ve Görünüm (View), Ekle (Insert), Çalıştır (Run) gibi menülerdir. Kod (Code) penceresi ise Proje Penceresinde yer alan tüm nesneler için ayrı ayrı kodlar yazmayı sağlayan pencereler bütünüdür.

VBA projesine bağlı bulunan tüm ögelerin aynı anda görüntülenmesini ve gerekli ögenin kolayca seçilmesini sağlar. Ekle menüsü ile eklenebilen Kullanıcı Formları, Modüller ve Sınıflar da proje penceresinde yer alacaktır. Proje

Penceresi bir anlamda projenin tüm ögeleri için tarayıcı gibi çalışacaktır. Her bir nesnenin üzerinde sağ tıklayarak, o nesneye ait kod ya da obje kodun görüntülenmesi sağlanır.

VBA projesine bağlı bulunan tüm ögelerin aynı anda görüntülenmesini ve gerekli ögenin kolayca seçilmesini sağlar. Ekle menüsü ile eklenebilen Kullanıcı Formları, Modüller ve Sınıflar da proje penceresinde yer alacaktır. Proje Penceresi bir anlamda projenin tüm ögeleri için tarayıcı gibi çalışacaktır. Her bir nesnenin üzerinde sağ tıklayarak, o nesneye ait kod ya da obje kodun görüntülenmesi sağlanır.