İŞLEM TABLOSU PROGRAMLAMA - Deneme Sınavı - 15

Makrolar Şerit üzerindeki Görünüm menüsünde bulunurlar. Bu menü aracılığıyla makro kaydetme, makro çalıştırma, makrolarda düzenleme yapma gibi işlemler yapılabilir. Excel’de Şerit özelleştirilebilmektedir. Makrolar için de hızlı erişim butonları ve kısayol tuşları tanımlanabilir. Kısayollar kullanılarak makro çalıştırmak daha hızlı olacaktır.

Bu bilgilerden de anlaşıldığı gibi, makroların oluşturulmasına ve çalıştırılmasına ilişkin olarak seçeneklerde yer alan ifadelerin tümü doğrudur, dolayısıyla doğru cevap E’dir.

İşlem tablosu programlarında makro kullanımı yaygındır. Makrolar sadece Excel programında değil diğer işlem tablosu programlarında kullanılır fakat her işlem tablosu programı aynı makroları çalıştıramaz. Bunun en önemli sebebi kullanılan makro yazılım dilidir. İlk makro oluşturma işlemi Lotus 1-2-3 programı ile başlamış ve günümüzde kullanılan makrolara kıyasla oldukça basit makrolar oluşturulabilmiştir. Lotus 1-2-3’de kullanılan makrolar tuş hareketlerinin kaydedilip sonradan çalıştırılması esasına dayanmaktaydı. Bu yapı günümüzde kullanılan makro yapısının temellerini oluşturmaktadır.

Microsoft firması Excel programında makro kullanımına XLM makrolarıyla başlamıştır. XLM makroları kullanımı zor olmasına rağmen oldukça güçlüdür. Microsoft kullanıcıların makro oluşturma konusunda zorlanması nedeniyle daha kolay makro oluşturabilecek VBA dilini Excel’in sonraki sürümlerinde kullanmaya başlamıştır.

Microsoft Excel’in yeni sürümlerinde XLM makrolar oluşturulamaz, bunun için VBA makro dili kullanılır fakat Excel programının yeni sürümleri XLM ile oluşturulmuş makroları çalıştırabilir.

Bu bilgilerden de anlaşıldığı gibi makroların tarihçesi ve gelişimine ilişkin olarak seçeneklerde yer alan ifadelerin tünü doğrudur, dolayısıyla doğru cevap E’dir. Makro gelişimine ilişkin diğer bilgiler şunlardır:

Makro oluşturmak için kullanılan VBA dili Excel’in piyasada üstün duruma gelmesini sağlayan önemli özelliklerden biridir. VBA makro dili ile makrolar oluşturulabilir, programlanabilir, kaydedilebilir ve çalıştırılabilirler.

Makro oluşturmak için VBA makro dili genellikle programcılar tarafından kullanılırlar. VBA ile makro oluşturmak çoğunlukla karmaşık makrolar için kullanılır ve kimi zaman ileri seviye programlama bilgisi gerektirir. VBA ile makro oluşturmak için VBA editörü kullanılır.

Makro oluşturmak için ikinci yöntem ise Excel programının sunduğu makro kaydedici kullanılarak makro oluşturulmasıdır. Makro kaydedici ile VBA kodu kullanılmasına gerek kalmadan makrolar oluşturulabilmektedir. VBA makro diline ihtiyaç duyulmadan makro hazırlanabiliyor oluşu kullanıcılar tarafından makro kaydedicinin daha çok tercih edilmesinin önemli nedenlerindendir. Makro kaydedici başlatıldığı zaman Excel’de yapılan işlemler kaydedilmeye başlanır. Makro kaydetme sonlandırıldığı zaman Excel kaydedilmiş işlemleri VBA diline çevirerek makroyu kaydeder. Kaydedilen makro sonradan değiştirilebilir.

Makrolar çalıştırılabilir programlardır. VBA diliyle hazırlanmış bu programlar zararlı yazılımlar içerebilir. Çünkü VBA dili bir yazılım dilidir ve bu dille virüs veya zararlı yazılım geliştirilebilir. Bu nedenle bilinmeyen kaynaklardan gelen makroların çalıştırılmasında dikkatli olunmalıdır. Virüs ve zararlı yazılım tarama programlarının kullanımı, Excel’in kendi güvenlik duvarının kullanımı virüsler gibi sisteme zarar verebilecek yazılımların engellenmesinde yardımcı olabilir.

Bu bilgilerden de anlaşıldığı gibi, makroların çalıştırılmasında sistem güvenliğini sağlamaya ilişkin olarak seçeneklerde yer alan ifadelerin tümü doğrudur, dolayısıyla doğru cevap E’dir.

Kısayol tuşu atanırken daha önceden atanmış kısayollar kullanılamaz. Bununla birlikte işletim sisteminin kullandığı kısayol tuşları da makro kısayolu olarak atanamaz. Örneğin Windows kopyala komutu için Ctrl+c, yapıştır için Ctrl+v, kes için Ctrl+x, tümünü seç için Ctrl+a tuşlarını kullanır. Bu tuş kombinasyonları Windows işletim sisteminin kendi kısayol komutları ile çakışacağından makro kısayol tuşu olarak kullanılamaz. Excel önceden tanımlı olan kısayol tuşlarından biri kullanılmaya çalışıldığında kullanıcıya uyarı verir. Kullanıcı isterse Windows işletim sisteminin kısayol tuşları dahil önceden kullanılan kısayol tuşlarını devre dışı bırakarak istediği tuş kombinasyonunu kısayol tuşu olarak makroya atayabilir.

Windowsun kullandığı kısayol tuşları genellikle küçük harflerden oluşur. Bu tuşlar kısayol tuşu olarak atanmak istenirse shift tuşu ile birlikte kullanılarak atama yapılabilir. Örneğin Ctrl+c tuşu kopyala işlemi için ayrılan kısayol tuşudur. Makro için c tuşu Ctrl+Shift+c şeklinde kısayol tuşu olarak atanabilir.

Bu bilgilerden de anlaşıldığı gibi, Ctrl+v, Ctrl+x, Ctrl+a makro kısayol tuşu olarak kullanılamaz, dolayısıyla doğru cevap D’dir. Makro için c tuşu Ctrl+Shift+c şeklinde kısayol tuşu olarak atanabilir.

Makro kodunda Şeritteki gezinmeler, menüler arası geçişler, bekleme süreleri ve işlem süreleri kaydedilmez, dolayısıyla doğru cevap E’dir.

Makro oluşturmanın birden fazla yolu olmasına rağmen tüm makrolar VBA dili ile kodlanırlar. Makrolar VBA diliyle yazılmış olan kodlarına bakarak incelenebilirler. Kaydedilen tüm makroların VBA kodlarını görüntüleyip bu kodlar arasında hata ayıklaması yapmak, gereksiz kod parçacıklarını silmek ve gerekiyorsa koda ilaveler yapmak mümkündür. Excel programında makroların VBA kodunu incelemek için Görünüm menüsünden Makrolar sekmesi ve ardından Makroları Görüntüle butonuna basılarak diyalog kutusu açılır. Bu diyalog kutusunda kayıtlı tüm makrolar görüntülenir.

Makroları görüntüle diyalog kutusunda sadece açık çalışma kitabının erişebildiği makrolar görüntülenir. Farklı bir çalışma kitabındaki makroların kodları incelenmek istenirse o çalışma kitabının da açılması gerekir.

Diyalog kutusundan kod incelenmesi yapılmak istenen makro seçilip Düzenle butonuna basılarak seçilen makronun VBA makro dili ile yazılmış koduna erişmek mümkündür. Düzenle butonuna basıldığında açılan pencere VBA editörüdür. Bu editör kullanılarak kod içerisinde hata ayıklama, düzenleme ve silme işlemleri yapılabilir. Excel programında Alt+F11 tuş kombinasyonu VBA editörünün kısayol tuş kombinasyonudur.

VBA editörü ile hem kod düzenlemesi hem de hata ayıklaması yapılabilir. Makroları görüntüle diyalog kutusunda Düzenle tuşuna basılırsa VBA kodunu yeniden düzenlenebilir, Adımla tuşuna basıldığında ise editör hata ayıklama moduna geçer ve program hata ayıklama modunda adım adım çalıştırılır. Adım adım çalışma seçildiğinde makroda kaydedilen işlem adımları sırasıyla ve kullanıcıya bağlı olarak çalıştırılır.

Bu bilgilerden de anlaşıldığı gibi, makroların incelenmesi ve hata ayıklanmasına ilişkin olarak seçeneklerde yer alan ifadelerin tümü doğrudur, dolayısıyla doğru cevap E’dir.

Makro ayarları dört farklı seçenek olarak sunulmaktadır. Bu seçenekleri kullanıcı istediği zaman değiştirebilir. Bu seçenekler sırasıyla:

Bu bilgilerden de anlaşıldığı gibi, seçeneklerde verilenlerin tümü sunulan makro ayarları seçenekleridir, dolayısıyla doğru cevap E’dir.

Excel'de bir makroyu baştan oluşturabilmek daha ileri derecede programlama bilgisi gerektirir. B şıkkında verilen "kaydederek makro oluşturmak" makro hazırlamanın en kolay şeklidir. C şıkkında önceden hazırlanmış makrolara ait modifikasyonların yapılması yeterlidir. D ve E şıkları ise ciddi programlama bilgisi gerektirmez. Doğru cevap A seçeneğidir.

Excel'de makro kaydetme ara yüzünde yeni bi makro oluşturulurken girilmesi istenen bilgiler; makro adı, makroyu çalıştırmayı sağlayan kısayol tuşu, makronun kaydedilmesi gereken yer ve açıklama kısmıdır. E seçeneğinde verilen makronun çalışma süresi bu alandan ayarlanabilen bir özellik değildir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Makro çalıştırıldığında A2 hücresine 1 değeri, A3 hücresine 2 değeri yazılır ve R1C1 referans verme şekli ile seçili olan A4 hücresine kendinden 2 önceki satırdaki sayı ile 1 önceki sayının toplanması sağlanır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Excel'de makroyu gizlemek için VBA editöründe açıp "Sub Makro_Adi()" kısmı "Private Sub Makro_Adi()" şeklinde değiştirilmelidir. Soru kökünde verilen makronun adı Makro_1 olduğu için doğru cevap E seçeneğidir.

Excel ilk açılışında ilk olarak otomatik çalıştırılacak makro var mı diye bakar ve "Auto_Open" isimli bir makro varsa bunu, çalışma sayfası açılır açılmaz çalıştırır. Diğer seçeneklerde verilen şekilde isimlendirilen makroları iste çalıştırmaz. Doğru cevap C seçeneğidir.

Excel zararlı makroların çalıştırılarak kullanıcıya zarar vermesini önlemek için alternatifler sunar. Bu alternatiflere Dosya menüsündeki Excel Seçenekleri sekmesinden erişilir. Varsayılan olarak Excel, "Bildirimde bulunarak tüm makroları devre dışı bırak" ayarı ile çalışır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Excel 2010 sürümünden sonra .xlsx dosyalarının içine güvenlik dolayısıyla makro kaydetme işlemini durdurumuştur. Excel şablon formatı olan .xltx formatı ise yine makro kaydına izin vermemektedir. Makro kaydetmeye imkan tanıyan dosya formatı ise xlsm'dir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Excel'de kişisel çalışma makro kitabı dosyaları ikili sistem (binary) format olan .xlsb uzantısıyla kaydedilir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Soruda verilen makro çalıştırıldığında önce A1 hücresine 1 değerini yazar (A3 etkilenmez). Sonra A3 hücresini seçip 2 değerini yazar. Son olarak da A4 hücresine gelip boş olan A2 hücresinden A3 hücresini çıkarma işlemi yaparak -2 değerini yazar. Doğru cevap D seçeneğidir.

Sorudaki makro çalıştığında önce A1 hücresine 1 değerini yazar. Daha sonra A3 hücresine 0 değerini yazar. Devamında, A1 hücresi seçilir ve ona göreceli referans olan A3 hücresindeki değer ile A1 hücresindeki değer birbirine bölünür ve A1'e yazılır (0/1=0). Doğru cevap A seçeneğidir.

Excel programında temel düzeyde makro yazmak çok zor olmamasına ve yazılım bilgisi gerektirmemesine rağmen karmaşık makrolar yazabilmek içinileri seviye programlama bilgi ve becerisi gerekir. Özellikle karmaşıkmakroların oluşturulabilmesi için kullanıcının VBA yani Visual Basic for Applications dilinde programlama tecrübesinin olması gerekmektedir. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Makrolar çalıştırılabilir programlardır. VBA diliyle hazırlanmış bu programlar zararlı yazılımlar içerebilir. Çünkü VBA dili bir yazılım dilidir ve bu dille virüs veya zararlı yazılım geliştirilebilir. Bu nedenle bilinmeyen kaynaklardan gelen makroların çalıştırılmasında dikkatli olunmalıdır. Virüs ve zararlı yazılım tarama programlarının kullanımı, Excelin kendi güvenlik duvarının kullanımı virüsler gibi sisteme zarar verebilecek yazılımların engellenmesinde yardımcı olabilir.

Makrolar hem makro kaydedici hem de VBA dili kullanılarak makrolar hazırlanabilir. Bu birleştirilmiş yöntem ile makrolar daha kısa sürede ve daha kolay bir şekilde hazırlanabilmektedir.  Makro kaydedici ile tüm işlemler yapılamaz. Örneğin kullanıcı tanımlı diyalog kutularının oluşturulması gibi işlemler VBA diliyle yazılmak zorundadır. XLM makroları kullanımı da zordur. Ancak makro kaydedici ile oluşturulan makrolar VBA diliyle düzenlenerek güncelleme ve ekleme yapılabilir. Bu sebeple doğru yanıt D seçeneğidir?