İSLAM TARİHİ VE MEDENİYETİ II - Deneme Sınavı - 2

Mutazıd son yıllarını Karmatî problemi ile uğraşarak geçirdi.

Mısır’a gönderilen büyük bir Abbâsî ordusu 11 Ocak 905’te Mısır’a girerek Tolunoğulları Devleti’ni ortadan kaldırdı.

Doğru cevap C'dir.

Doğru cevap A'dır.

Halife Kahir-Billâh’ın hal’edilmesinden sonra hapishaneden çıkarılan Ebü’l Abbas Ahmed, Râzi-Billâh lakabıyla halife ilân edildi (934).

Doğru cevap C'dir.

Doğru cevap D'dir.

Hz. Muhammed 632 yılında vefat etmiştir. Doğru cevap C'dir.

İslam dünyasında felsefe ve bilim de özellikle IX. yüzyılın ortalarından itibaren büyük gelişmelere sahne oldu. Tabiat Felsefesi Ekolü, ilk oluşan felsefe akımıdır; bu ekol ünlü kimyacı ve doğa bilimcisi Cebir İbn Hayyan ile başlamıştır. Doğru cevap A'dır.

Tarihten sosyolojiye birçok alanı içerisine alan beşeri bilimler, Aristo'nun ilim anlayışına göre ilim veya bilim sayılmıyordu; bu gelenek büyük ölçüde İbn Haldun'a kadar devam etmiştir. İbn Haldun (1332-1406) el-Mukaddime adlı eserinde "İlmu'l -Umran" (Kültür İlmi) adı altında başta tarih, sosyoloji ve ekonomiyi kültür ilminin disiplinleri olarak vaz etmiş ve kurallaştırmıştır. Doğru cevap D'dir.

Kur'an'ın bazı ayetlerinde Müslümanlara "İyi olanı emretmek, kötü olandan sakındırmak" ilkesi emredilince, İslam toplumunda daha hicri ikinci yüzyılda üretici ve tüketici haklarını korumak, malların kalitesini ve fiyatlarını denetlemek, köle haklarını korumak, kişiler arasındaki ihtilafları çözmek ve  kovuşturmak gibi amacı olan teşkilatın adı Hisbe Teşkilatı'dır.  Doğru cevap B'dir.

Osmanlılarda XVI. yüzyıla kadar atlı posta teşkilatı vardı; postacılara "koşucular" deniyordu. Bunlar ulak, tatar ve çapar olmak üzere üç sınıftan oluşuyordu. XVII. yüzyılda "Menzil Teşkilatı" adıyla postacılıkta yeni gelişmeler oldu. Büyük şehirlerde "Menzilhane" denilen özel posta evleri açıldı. I. Abdülhamid (1774-1789) döneminde posa teşkilatı "Tatar Ocağıé adıyla yenilendi II. Mahmud döneminde 1821 yılında özel posta arabalrı yapıldı 23 Ekim 1840 tarihinde bugünkü PTT'nin temeli olan "Posta Genel Müdürlüğü" kuruldu. Doğru cevap E'dir.

Matematiğe Müslüman bilginlerin çok önemli katkıları olmuştur. En büyük katkı, sıfırın (0), ilk defa sayı olarak kullanılmasıdır; bunu yapan ilk matematikçi ünlü Türk matematikçi Musa el-Harezmi'dir. Doğru cevap D'dir.

Osmanlı  döneminde yaşayan ve tıp alanında önemli eserler veren ve cerrahi aletler icat eden kişi Şerafeddin Sabuncuoğlu'dur. Sabuncuoğlu Şerafeddin ile dönemin hekimleri arasındaki en büyük fark Sabuncuoğlu Şerafeddin'in hastalıkları cerrahi müdaheleler ile tedavi etmesidir. Doğru cevap A'dır.

.

Batı'yı Karanlık dönemden Rönesans ve Reform çağlarına hazırlayan ve büyük katkı sağlayan İslam düşüncesi-medeniyeti olmuştur. Kısaca Batı, felsefe ve bilimi yeniden keşifleri İslam kültürü ve medeniyetinin tesiriyle olmuştur. Doğru cevap C'dir.

Fatımiler'le Abbasiler arasındaki ilk çatışma Bağdat'ta hazırlanan ve Fatımiler'in soyuna hakaret eden şecerelerle ( soy ağacı çizelgesi) başladı. Doğru cevap A'dır.

Abbasî Devleti’nin kurulmasından sadece beş yıl sonra, katliamdan kurtulmayı başaran Emevî ailesine mensup Abdurrahman b. Muaviye 756 yılında Endülüs’te bağımsız bir devlet kurmuştur.

Diğer devletlerin aksine İdrisiler Fas'ta kurulmuştur.

940’ların başında Huzistan bölgesinde hâkimiyet kuran Büveyhoğulları 945’te Bağdat’a girerek Halife Müstekfi-Billah’ı tahttan indirerek yerine, Muti-Lillah’ı halife tayin ettiler. Büveyhîler’in Bağdat’ı işgali Abbasî hilafetinin çöküş içerisine girmesi anlamına geliyordu.

Dönemin Abbasî halifesi Kaim-Biemrillah Tuğrul Bey’e haber göndererek kendisini Büveyhî baskısından kurtarmasını rica etmişti. Bu talebe olumlu yanıt veren Tuğrul Bey, 1055’te Bağdat’a girdi ve buradaki 110 yıllık Büveyhî hâkimiyetine son verdi. İlerleyen yıllarda bölgedeki baskısını iyice artıran Tuğrul Bey 1062’de Büveyhîler’in diğer şubelerini de ortadan kaldırarak bütün Büveyhî topraklarını ele geçirdi.