İSLAM TARİHİ VE MEDENİYETİ I

Hulefâ-yi Râşidîn döneminde başlayan fetih hareketleri iç siyasi olaylar sebebiyle
ara sıra kesintiye uğrasa da durmaksızın sürdü. Sonuçta Müslümanlar tarafından Sâsânî İmparatorluğu’na tâbi Irak, İran ve Azerbaycan ile Bizans İmparatorluğu’na ait Suriye, el-Cezîre ve Filistin ele geçirildi.

Bu bilgiler doğrultusunda doğru cevap C şıkkıdır.

Hâkimiyet sahasını Kuzey Afrika’yı da içine alacak şekilde genişleten Müslümanlar daha Hz. Ömer zamanından itibaren 640 yılında Feremâ ve Bilbays, 641’de Babilon, 642 yılında İskenderiye ve ardından 643’te Trablusgarb’ı fethetmiştir.

Bu bilgiler doğrultusunda doğru cevap D şıkkıdır.

Hz. Osman zamanında Bizans’ın Kuzey Afrika bölgesi yöneticisi Georgios’un merkezi Sübeytula’yı ele geçirerek Tunus’a kadar uzanan oldukça geniş bir alanın zaptedilmesini sağlamışlardı.

Bu bilgi doğrultusunda doğru cevap E şıkkıdır.

Kartaca’nın ele geçirilmesinden sonra Halife Abdülmelik b. Mervan tarafından Ifrıkiyye Valiliğine getirilen Musa b. Nusayr’ın çabaları ile Mağrib-i Evsat (Tunus ve Cezayir) ele geçirildi ve; İslamiyet bu bölgede hızla yayılmaya başladı. Aynı zamanda Mağrib-i Aksâ’yı da (Fas ve Moritanya) fethetmek için çalışmalara başlayan Musa, Abdülmelik’ten sonra Velid b. Abdülmelik döneminde de (705-715) görevine devam etti.

Bu bilgiler doğrultusunda doğru cevap A şıkkıdır.

Kartaca’nın ele geçirilmesinden sonra Halife Abdülmelik b. Mervan tarafından Ifrıkiyye Valiliğine getirilen Musa b. Nusayr’ın çabaları ile Mağrib-i Evsat (Tunus ve Cezayir) ele geçirildi ve; İslamiyet bu bölgede hızla yayılmaya başladı. Aynı zamanda Mağrib-i Aksâ’yı da (Fas ve Moritanya) fethetmek için çalışmalara başlayan Musa, Abdülmelik’ten sonra Velid b. Abdülmelik döneminde de (705-715) görevine devam etti.

Bu bilgiler doğrultusunda doğru cevap B şıkkıdır.

Kartaca’nın ele geçirilmesinden sonra Halife Abdülmelik b. Mervan tarafından Ifrıkiyye Valiliğine getirilen Musa b. Nusayr’ın çabaları ile Mağrib-i Evsat (Tunus ve Cezayir) ele geçirildi ve; İslamiyet bu bölgede hızla yayılmaya başladı. Aynı zamanda Mağrib-i Aksâ’yı da (Fas ve Moritanya) fethetmek için çalışmalara başlayan Musa, Abdülmelik’ten sonra Velid b. Abdülmelik döneminde de (705-715) görevine devam etti.

Bu bilgiler doğrultusunda doğru cevap C şıkkıdır.

Septe ve birkaç yer hariç Kuzey Afrika’nın tamamını hâkimiyeti altına alan Musa b. Nusayr, ayrıca Tunus’ta yaptırdığı tersane ile donanmanın güçlenmesini sağladı ve bu sayede Sardinya, Mayurka ve Minorka adalarını fethetti. Musa Berberîlerin merkezi olan ve Afrika ile Avrupa arasında geçiş konumunda bulunan Tanca’yı ele geçirmek için komutanı ve azatlı kölesi Berberî asıllı Tarık b. Ziyad’ı gönderdi ve şehir 708 yılında Müslümanların eline geçti.

Bu bilgiler dahilinde doğru cevap D şıkkıdır?

Septe ve birkaç yer hariç Kuzey Afrika’nın tamamını hâkimiyeti altına alan Musa b. Nusayr, ayrıca Tunus’ta yaptırdığı tersane ile donanmanın güçlenmesini sağladı ve bu sayede Sardinya, Mayurka ve Minorka adalarını fethetti. Musa Berberîlerin merkezi olan ve Afrika ile Avrupa arasında geçiş konumunda bulunan Tanca’yı ele geçirmek için komutanı ve azatlı kölesi Berberî asıllı Tarık b. Ziyad’ı gönderdi ve şehir 708 yılında Müslümanların eline geçti.

Endülüs’ün ilk valisi Musa b. Nusayr'n oğlu Abdülaziz’dir.

Musa b. Nusayr İspanya'ya keşif olarak gönderdiği  Tarîf b. Mâlik'den aldığı iyi haberler üzerine  esaslı bir fetih harekâtı için hazırlıklara başladı ve kumandanlığa Tanca Fatihi Tarık b. Ziyad’ı getirdi.

Kral Witiza'nın709 yılında ölümünden sonra yerine geçen oğlu Agila’nın çocuk olması ve tecrübesizliği ileri sürülerek yine bir kargaşa ortamı oluşturuldu.

756’da Kurtuba Nehri yakınlarında Endülüs Emevî Devleti I. Abdurrahman ile resmen başlaadı.

Endülüs’ün ilk emîri olarak her şeyde öncü olan I. Abdurrahman bir taraftan hızla devlet kurumlarını oluşturmaya çalışırken diğer taraftan da güçlü bir ordunun kurulması için uğraş verdi. Kurtuba Ulu Camii’nin
inşasına başlandı ve bu bina bundan sonra gelen her emîrin katkılarıyla büyümeye devam etti.

Fıkhi meselelerini İmam Evzai’nin görüşleriyle çözümleyen Endülüs’te Maliki mezhebinin devletin resmi mezhebi haline gelmesi 788-796 yıllarında hüküm sürmüş Hişam bin Abdurrahman zamanında gerçekleşmiştir.

Halkın da bir kısmının içinde olduğu Kurtuba’nın Rabaz Mahallesi’nde meydana gelen isyanda, Hakem evleri ve dükkânları ateşe verdirerek son derece ciddi isyanın üstesinden gelmeyi başardı. Bu esnada çok sayıda insan öldü ve Rabaz Mahallesi’nin tamamı yıkıldı. Bundan dolayı Hakem’in lakapları arasına er-Rabazî de eklendi.

Emîr unvanını kullanan son Endülüs hükümdarı olan Abdullah ülke yönetimini torunu III. Abdurrahman’a bıraktı.

Hulefâ-yi Râşidîn döneminde başlayan fetih hareketleri iç siyasi olaylar sebebiyle ara sıra kesintiye uğrasa da durmaksızın sürdü. Sonuçta Müslümanlar tarafından Sâsânî İmparatorluğu’na tâbi Irak, İran ve Azerbaycan ile Bizans İmparatorluğu’na ait Suriye, el-Cezîre ve Filistin ele geçirildi.

Döneminin en karakteristik yapısı olan Medinetüzzehrâ sarayı ve şehri her gün 10 bin kişi, 1500 yük hayvanın çalışması ve Abdurrahman’ın gelirlerinin üçte birini buraya aktarması ile uzun uğraşlar sonucu inşa edildi.

Leovigild’in oğlu Recaredo zamanında (586-601) 589 yılında yapılan III. Toledo Konsili’nde mensubu oldukları Arius mezhebini bırakıp Katolikliği seçmişlerdir.

Tarık, 7000 kişiden meydana gelen ve genelde Berberîlerden oluşan ordusunu kendi gemileri ve muhtemelen Julianus’un da yardımları ile karşıya geçirmeyi başardı. Ordu İspanya’nın en güney ucu Calpe’ye (Cebel-i Tarık veya Gibraltar) Nisan 711’de çıkarak karargâhını kurdu. Buradan Yeşil Ada’ya kadar olan bölgeyi kontrol altına alan Tarık ve askerleri süratle ülkenin içlerine doğru ilerlemeye başladı.