İSLAM TARİHİ VE MEDENİYETİ I

Tuleytula kenti 1085 yılında yeniden güçlene Reconquista hareketi ile kastilya kırallığı tarafından alınmıştır.

Murabıtlar IX. Yüzyılda kuzey Afrika da .güçlü bir devlet kurmuşlardı. 1085 te Tuleytula’nın kaybedilmesinden sonra Endülüsün on üç emiri imzaladıkları mektubu Murabıtların hükümdarı Yusuf b. Taşfin’e gönderdiler. Yusuf b. Taşfin 1086 yılında Endülüse geçerek kastilya kırallığına karşı büyük bir zafer kazandı. Daha sonra marekeşte bıraktığı oğlunun ölümü üzerine kuzey afrikaya geri döndü. O ayrılınca emirlikler tekrar kendi aralrında savaşa başladılar Kastilya kırallığının baskısı da artmaya başlayınca iki yıl sonra tekrar Endülüse gelerek Kastilya ile mücadele etti. 1090 yılında üçüncü defa endülüse gelen yusuf b. Taşfin Endülüsteki emirlikleri fethederek 1091 te Endülüsü murabıtların topraklarına kattı.

Murabıtlara karşı dini nitelikli bir isyan hareketi sonucunda kurulan Muvahhidler devleti 1147 yılında Endülüsü almak için harekete geçerek 1157 yılında Gırnata’nın muvahidlere teslim edilmesiyle Endülüsteki Murabıtlar dönemini bitirerek muvahhidler dönemini başlattılar. Muvahidler dönemi kuzey afrikadaki gelişmeler bağlı olarak Muvahhidlerin gücünün zayıflamasıyla Endülüsteki şehirlerin kaybedilmesi sonucu 1229 da sona erdi.

1085 te Toledo’nun Ele geçirilmesiyle tekrar gündeme gelen Reconquista 1492 yılında son müslüman şehri Granada’nın kastilya ya teslim edilmesiyle sona ermiştir.

Ibnü’l Ahmer lakabıyla anılan Muhammed b. Yusuf 1238 te Gırnata da Naıriler hanedanını kurdu. ^ocak 1492 de ispanyollar gırnata ya girdiler ve böylece müslümanların Endülüsteki son bağımsız devleti ortadan kalktı.

Hz. Peygamberin fiziksel özelliklerini, özel hayatını ve ahlakını anlatan eserlere Şemail denir. Hz. Peygamberin fiziksel özelliklerini anlatan edebi eserlere ve aynı konuda yapılan Hat çalışmalarına ise hilye denmektedir.

Hz. Hatice Hz. Peygamberin ilk eşi ve İbrahim dışındaki bütün çocuklarının annesidir. Hz. Hatice’nin vefatından sonra Hz. Peygamber ilk müslümanlardan Sevde ile evlendi ve üç yıl boyunca yalnız onunla evli kaldı.

Yıllar itibariyle baktığımızda, Murabıtlar Dönemi, 1091-1147; Muvahhidler Dönemi, 1147-1229; Nasriler Dönemi, 1232-1492; Endülüs Müslümanları, 1492-1614 yılarına tekabül etmektedir. Mülükü’t tavaif dönemi ise 1031- 1091 yılarına tekabül eder.

Yıllar itibariyle baktığımızda Hudiler, 1039-1146; Cehveriler, 1031-1070; Abbadier, 1023-1091; Eftasiler, 1022-1095 yıllarına tekabül eder. Zünnuniler ise 1037- 1146 yıllarına tekabül eder.

Yıllar itibariyle baktığımızda Hudiler, 1039-1146; Cehveriler, 1031-1070; Abbadier, 1023-1091; Eftasiler, 1022-1095 yıllarına tekabül eder. Zünnuniler ise 1037- 1146 yıllarına tekabül eder.

Murabıt hükümdarı Yusuf B. Taşfin, Ceziretulhadra’nın kendisine verilmesi şartıyla 1086’da Endülüs’e geçti. Endülüs ordularının da kendisine katılmasyla kalabalık bir orduyla aynı yıl Kastilya krallığına karşı Zellaka’da parlak bir zafer kazandı. Bu zafer Endülüs Emevi Devleti’nin yıkılmasından sonra İspanyollara karşı Müslümanların kazandıkları ilk önemli zaferdir.

Ziriler, 1025-1090; Abbadiler, 1023-1091; Eftasiler, 1022-1095; Cehveriler, 1031-1070 zamanlarına tekabül eder. Oysa Kuzey Afrika’da çıkan ve Murabıtların sonunu getirip, temellerinin atıldığı isyan Muvahhidler (1147-1229) tarafından çıkarılmıştır. Şıklarda bahsedilen isimler yıl itibariyle soruda bahsedilen yıldan sonra hüküm sürdüklerine göre doğru cevap Muvahhidlerdir.

Yıllar itibariyle baktığımızda Hudiler, 1039-1146; Nasriler, 1232-1492; Abbadier, 1023-1091; Eftasiler, 1022-1095 yıllarına tekabül eder. Zünnuniler ise 1037- 1146 yıllarına tekabül eder.

Murabıtlar XI. Yüzyılda (1091-1147)Kuzey Afrika’da ortaya çıkmış ve kısa sürede güçlü bir devlet tesis etmişlerdir. Mülükü-t tavaif dönemi ise 1091 yılında sona ermiştir.

Elhambra Sarayı’nın yapımına Gırnata’da Nasriler döneminde I. Muhammed ‘in hükümranlığı zamanında başlanmıştır.

Tuleytula’da Zünnuniler; Kurtuba’da Cehveriler; Malaga’da Hammudiler; Granada’da Zıriler hüküm sürmüştür. Abbadiler ise Sevilla ‘da hüküm sürmüşlerdir.

La Giralda Muvahhidler döneminde önce İşbiliye Camii’nin minaresi olarak yapılıp sonra da çan kulesine dönüştürülmüştür.

Genelde büyük bir devletin yıkılmasından sonra ortaya çıkan irili ufaklı siyasî birimler, özelde ise Endülüs Emevî Devleti’nden sonra ortaya çıkan yirmi civarında küçük devlet “mülûkü’t-tavâif” olarak tanımlanır.

Yaklaşık yirmi bağımsız emîrliğin hüküm sürdüğü bu dönemde, bazı emîrlikler güçleriyle öne çıktılar. İşbîliye’de (Sevilla) Abbâdîler, Tuleytula’da Zünnûnîler, Kurtuba’da (Cordoba) Cehverîler, Mâleka’da (Málaga) Hammûdîler, Sarakusta’da (Zaragoza) Hûdîler, Endülüs’ün batı kesiminde Eftasîler ve Gırnata’da (Granada) Zîrîler bunlardandır. Birbirleriyle sürekli mücadele halinde olan bu emîrliklerin nihaî hedefleri, yıkılan Endülüs Emevî Devleti’nin topraklarına sahip olmaktı.

Muvahhidler, ortaya çıkışlarından kısa bir süre sonra Merâkeş’i ele geçirerek Murâbıtların varlığına son verdikten sonra Endülüs’e doğru ilerledi ve 1147 yılında Endülüs’e de hâkim olmak için harekete geçtiler. 1157 yılında Gırnata’nın Muvahhidlere teslim edilmesiyle Endülüs’te Murâbıt varlığı sona ererek Muvahhidler dönemi başladı.