HULEFA-Yİ RAŞİDİN DÖNEMİ-I (HZ. EBU BEKİR VE HZ. ÖMER)

İslâm tarihinde Hz. Peygamber’in vefatından sonra Hz. Ebû Bekir’e biat edilmesiyle başlayan (632), daha sonra Hz. Ömer ve Hz. Osman’ın hilafetleriyle sürüp, Hz, Ali ile sona eren döneme Hulefâ-yi Râşidîn dönemi denilir.

Başka lakapları da olan Hz. Ebû Bekir’in en meşhur lakabı Mi’rac olayı başta olmak üzere geleceğe dair haberleri hiç tereddütsüz kabul ettiği için bizzat Hz. Peygamber tarafından verilen, çok samimi ve çok sadık anlamına gelen Sıddîk’tir.

Medine’ye hicret başlayınca Hz. Ebû Bekir de göç için Hz. Peygamber’den izin
istedi. Resûl-i Ekrem ona acele etmemesini, Allah’ın kendisine bir arkadaş bulacağını söylemesi üzerine, Hz. Peygamber ile birlikte hicret etme şerefine nail olacağını anlayarak beklemeye başladı. Kureyşliler kendisini öldürmeye karar verince Hz. Peygamber bu konuşmadan dört ay sonra Hz. Ebû Bekir’e gelerek birlikte hicret edeceklerini müjdelemesinden sonra birlikte Sevr mağarasına doğru hareket ettiler.

Hz. Ebû Bekir’in Medine’deki ilk faaliyeti Mescid-i Nebevî’nin arsasını satın almasıdır.

Gölgelik ve çardak anlamındaki sakîfe kelimesi Medine’de islâmiyet öncesinden beri kabile mensuplarının hurma kurutmak başta olmak üzere çeşitli işlerde ortaklaşa kullandıkları ve toplantılar için bir araya geldikleri mekânları ifade eder.
Sakîfetü Benî Sâide, Hazrec kabilesinin kollarından Sâideoğulları’na ait gölgeliktir. İslâm tarihi ve kültüründe Hz. Ebû Bekir’in halife seçildiği yer olması bakımından önemlidir.

Hz. Ebû Bekir, takip edeceği siyasetin genel esaslarını ortaya koyan meşhur hutbesinde Müslümanların en iyisi olmadığı halde onlara başkan seçildiğini, doğru hareket ederse kendisine yardım etmelerini, yanlış davranırsa doğrultmalarını, Allah’a ve Resulü’ne itaat ettiği müddetçe kendisine itaat etmelerini istedi.

Hz. Peygamber’in Vedâ Haccı’ndan dönüp Medine’de rahatsızlandığı günlerde bazı yalancı kimselerin peygamberlik iddiasıyla ortaya çıkmasıyla ridde olayları başladı.

Aynı kökten gelen ridde ve irtidat terimleri Müslüman bir kişinin kendi iradesiyle
islâm dininden çıkması demektir.

Mürted

Peygamberlik iddiasında bulunan yalanı kimselerin unvanı ise mütenebbîdir.

Müseylimetü’l-kezzâb

Onları bu anlayışa iten en önemli iki sebepten biri kendilerini siyasî açıdan Hz. Peygamber’e alternatif olarak görerek taklit etmek istemeleri, diğeri ise kabile asabiyetiydi.

*Hz. Ebû Bekir’in halife olduktan sonraki ilk icraatı, Üsâme b. Zeyd’in kumandasında sefere hazırlanan orduyu göndermek oldu.

*Hz. Ebû Bekir’in ikinci önemli icraatı yalancı peygamberlerle savaş ve zekât vermeyenlerin cezalandırılması olmuştur.

Fetihler için ilk önce Arabistan ile Sâsânî ve Bizans imparatorlukları arasında
kalan Irak toprakları hedef alınmıştır.

Hz. Ömer'i

Medine döneminde Hz. Peygamber’in yanında çok aktif olarak yer alan Hz.
Ömer’in başka konularda da görüfllerini ifade ettiğini ve bunların bir kısmının da nazil olan Kur’an ayetleriyle teyit edilmiştir ki, buna Muvâfakât-ı Ömer denir.

Filistin’in Müslümanlar tarafından ele geçirilmesi Bizans ile karadan bağlantısı
kalmayan Mısır’ın fethini kolaylaştırdı.

3 Kasım 644 Çarşamba günü vefat etti.

Hz. Ömer’in devlet idaresindeki becerisini gösteren ilk uygulamalarIna evâil adlı kaynaklarda yer verilmiştir.

Hz. Ömer zamanında Sâsânî imparatorluğu’na tabi Irak, İran ve Azerbaycan
ile Bizans imparatorluğu’na tabi Suriye, el-Cezîre, Filistin ve Mısır islâm ülkesine
katıldı.