İSLAM TARİHİ VE MEDENİYETİ I - Deneme Sınavı - 14

Doğru yanıt E'dir. Güney Arabistan’da Maîn Devleti’nden sonra hüküm süren devletlerin ikincisi Sebe Devleti’dir. Güney Arabistan’da Maînliler, Sebeliler ve Himyerîler hüküm sürdü, ardından bölge Habeşliler ve Sâsânîlerin eline geçti.

Doğru yanıt B'dir. Devletin merkezi Akabe körfezinin biraz kuzeyindeki Petra’dır.

Kinde Devleti 480 yılı civarında Necid’de Bekir b. Vâil’e üstünlük sağlayan Âkilü’l-mürâr lakaplı Hucr b. Amr tarafından Himyerîlere tabi olarak kuruldu.

Doğru yanıt B'dir. Kureyş kabilesini Mekke’ye yerleştiren Kusay, şehrin yönetimi yanında Kâbe hizmetleri ve idaresiyle ilgili bir takım düzenlemeler yaptı. Kâbe ve Mekke ile ilgili hizmetlerin tamamını elinde toplayarak şehrin yönetimini üstlendi.

Doğru yanıt D'dir. Sözlükte ‘sulamak, su kabı, sulama yeri, suculuk’ gibi anlamlara gelen sikâye, terim olarak Mekkelilerin ve hac günlerinde Kâbe’yi ziyaret için gelenlerin su ihtiyaçlarının karşılanması görevi demektir.

Mekke'den Medine'ye göç eden Müslümanlar için Arapça "göç eden-hicret eden" anlamına gelen "Muhacir" ismi kullanılmıştır. Buna karşılık Medine'ye hicret eden muhacirleri misafir eden Medinelilere ise yine Arapça "arka çıkan, yardım eden" manasında "Ensar" ismi verilmiştir. Doğru cevap "C" seçeneğidir.

Hz. Peygamber Mekke'den Medine'ye hicret etmesinin hemen akabinde Müslümanlar arasındaki dayanışma ve kardeşliği artırmak için bir takım uygulamalar getirmişti. Bunlardan ilki Müslümanların birbirleriyle kaynaşması için aralarında selamlaşmanın yaygınlaşmasını istemeseydi. Yine bu meyanda Mekke'den Medine'ye göç eden muhacirler ile onları misafir eden ensar arasında "muâhât" ismiyle bir kardeşlik anlaşması imzalamıştır. Ayrıca Müslümanların topluca ibadet etmeleri ve İslam'ı öğrenmeleri için Mescid-i Nebevî'yi inşa ettirmiş ve bu mescidin yanına eğitim-öğretim faaliyetlerinin yürütülebilmesi için suffe ismiyle odalar oluşturulmuştu. Bununla birlikte Hz. Peygamber Medine'de yaşayan gayrimüslim ahali ile de bir arada yaşamanın yollarını aramış ve bunun için Medine'deki Yahudilerle ve Müslüman olmayan Araplarla onların şehirde güven ve barış içinde yaşamaları için antlaşmalar yapmıştı.  Doğru cevap "E" seçeneğidir.

Hz.Peygamber Medine'ye hicret ettikten sonra burada yaşayan Yahudi ve Müslüman olmayan Arapların şehirde güven ve barış içinde yaşamaları için onlarla Medine Vesikası adı verilen bir antlaşma imzalamıştı. Doğru cevap "A" seçeneğidir.

13 Mart 624 yılında meydana gelen Bedir Savaşı'nda Müslümanlar sayıca kendilerinden üstün olan Ebû Cehil komutasındaki müşrik ordusunu mağlup etmiş ve böylece İslam dinini Arap yarımadasında hızlı bir şekilde yayılma imkanı bulmuştur. Doğru cevap "E" seçeneğidir.

Bedir Savaşından sonra 625 yılında meydana gelen Uhud Savaşında Müslümanlar ağır kayıplar verdiği gibi Hz. Peygamber yaralanmış, en büyük destekçilerinden ve Müslümanların büyük savaşçılarından olan amcası Hz. Hamza ise şehit düşmüştü.

Hendek savaşının ertesinde 628 yılında Müslümanlar ile Kureyşli müşrikler arasında Hudeybiye Barışı yapılmıştı. On yıllık bir barış antlaşması olan bu barışla birlikte Hz. Peygamber İslamiyet'i yaymak için kendisine bir hareket alanı bulmuş ve böylece İslam'a girenlerin sayısı hızla artmaya başlamıştı. Doğru cevap "A" seçeneğidir.

Hz. Peygamber Medine'ye göç ettikten sonra burada yaşayan Yahudilerle  onların Müslümanlara karşı herhangi bir faaliyette bulunmaması şartıyla barış içinde yaşamak için Medine Vesikası denilen bir antlaşma yapmıştı. Ancak Yahudiler bu antlaşmaya ilerleyen zamanlarda riayet etmeyerek Müslümanların aleyhinde bir takım faaliyetlere girişip, Müslümanlara tacizlerde bulunmaya başladı. Bunlardan birisi de Beni Kaynuka Yahudilerinden bir grubun Müslüman bir kadını taciz edip, ona yardıma gelen bir Müslümanı öldürmeleri hadisesiydi. Nitekim bu olay üzerine Hz. Peygamber 624 senesinde Beni Kaynuka Yahudilerinin üzerine askeri bir harekat düzenleyerek, Yahudilerin kalesini kuşattı. Kuşatma sonunda Hz.Peygamber'in emriyle Beni Kaynuka Yahudileri Medine'den sürüldü. Doğru cevap "C" seçeneğidir.

Hz. Peygamber 628 yılında dönemin önde gelen devlet adamlarına İslam'a girmeleri için mektuplar yazdırmıştı. Bunlar arasında Bizans İmparatoru Herakleios, Sâsânî Hükümdarı Hüsrev Pervîz, Mısır Valisi Mukavkıs,Habeşistan Kralı Ashame gibi isimler bulunmakla birlikte bazı Arap kabile reislerine de İslam'a davet mektupları Hz. Peygamber tarafından yollanmıştı. Doğru cevap "B" seçeneğidir.

629 yılında Hz. Peygamber'in gönderdiği elçinin Gassânî Emîri Şürahbîl b. Amr tarafından öldürülmesi, yine Zâtuatlah'a gönderdiği on beş kişilik heyetin şehit edilmesi üzerine Hz. Peygamber bölgeye Zeyd b. Harise komutasında 3000 kişilik bir kuvvet göndermişti.  Mûte bölgesinde yapılan savaşta İslam ordusu karşılaştığı Bizans ve Hristiyan Araplardan müteşekkil orduyla çetin bir mücadeleye girmiş, bunun sonucunda sırayla ordunun komutanlıklarını yapan Zeyd b. Harise, Cafer b. Ebu Talib ve Abdullah b. Revaha gibi önemli sahabeler şehit düşmüştür. Dağılmakta olan İslam ordusunu ise Halid b. Velid bir araya getirmiş ve en az zayiatla çöle çekilmelerini sağlamıştır. Doğru cevap "D" seçeneğidir.

Hz. Peygamber'in bizzat katıldığı son sefer Tebük seferi olup, 630 yılında Bizans imparatorunun Müslümanlara karşı savaş hazırlığında olduğunun haber alınmasıyla gerçekleşmiştir. Hz. Peygamber 30.000 kişilik bir orduyla Medine'ye 700 km uzaklıktaki Tebük'e gelip burada ordugahını kurmuş ancak Bizans ordusuna rastlanmaması nedeniyle Medine'ye geri dönülmüştür. Doğru cevap "E" seçeneğidir.

Hz. Peygamber Medine'ye hicret ettikten sonra beraberindeki muhacirler ile onlara ev sahipliği yapan Medineli ensar arasında "Muâhât" denilen din kardeşliğini ilan etmiş, böylelikle Müslümanlar arasında hangi kabile ve şehirden olursa olsun bir İslam kardeşliği meydana getirerek toplumsal bütünleşmeyi sağlamak istemiştir. Doğru cevap "D" seçeneğidir.

Hz. Peygamber'in hicreti öncesinde Medine'de yerli Arap kabileleri ile en etkili grubu Yahudiler oluşturmaktaydı. Nitekim Medine şehrine ilk yerleşimleri çok eski tarihlere dayanan  Kurayza, Kanukâ ve Nadîr gibi Yahudi kabileleri Medine'nin bir yerleşim yerine dönüşmesinde önemli katkıları olmuştur. Yine şehirdeki Arap kabilelerinin kendi aralarındaki mücadelelerinde onlarla birbirlerine karşı ittifaklar kurmak suretiyle şehrin yönetiminde de söz sahibi olmuşlardır. Doğru cevap "C" seçeneğidir.

Hz. Peygamber'in mescidi ve vefatından sonra defnedildiği yer olan Mescid-i Nebevî, Hz. Peygamber'in vefatından sonra tedricen değişikliklere uğrayarak genişletilmiştir. Hz. Ömer ve Hz. Osman döneminde bir takım eklemeler yapılan Mescid-i Nebevi'deki en kapsamlı değişiklikler ise Emevî halifesi Velid b. Abdülmelik döneminde yapılmış olup Mescid-i Nebevî'nin genişliği 7500 metrekarelik bir alana ulaşmıştır. Doğru cevap "B" seçeneğidir.

Hz. Peygamber vefat ettikten sonra Hz. Ayşe'nin odasına defnedilmiş ve burası Hücre-i Saadet ismiyle anılmaya başlanmıştır. Mescid-i Nebevî'deki tüm bakım onarım çalışmalarında tüm öncelik bu odaya verilmiş ve burası Hz.Peygamber'in minberiyle bütünleşerek mescidin en önemli bölümü olmuştur. Doğru cevap "C" seçeneğidir.

Mescid-i Nebevî'de ilk başta bir mahfil bulunmamakla birlikte, Hz. Ömer'in namaz kılarken şehir olması üzerine mescide ilk mahfil Hz. Osman döneminde yapılmıştır. Doğru cevap "D" seçeneğidir.