aofsorular.com
İLH1009

İSLAM KURUMLARI VE MEDENİYETİ

5. Ünite
Soru 1
İslam devletlerinden hangisinde ilk defa, İdarî ve siyasî yapılanmada “hilâfet” makamından sonra en yetkili makam olan “vezirlik”  kurumu oluşturulmuştur?
Soru 2
İslâm devlet teşkilâtı içinde idarî ve siyasî kurumların en önemlilerinden bir olan " divan teşkilâtı" kim tarafından kurulmuştur?
Soru 3
İslâm devletinde kendisinden sonra kimin halife olması gerektiğini ilk defa öneren, hatta bu isteğini yazılı hale getiren kimdir?
Soru 4
Aşağıda ki seçeneklerden hangisinde "Halifelik Sırası" doğrudur?
Soru 5
Hilâfetin özünde büyük değişiklik yaparak verâset sistemini getiren,böylece hilâfeti, babadan oğula veya hanedanın bir başka üyesine intikal eden  saltanata dönüştüren yönetici kimdi?
Soru 6
İslâm dünyasında telâfisi mümkün olmayan acılara ve bölünmelere sebep olan  “Kerbelâ Olayı” na neden olan halife kimdi?
Soru 7
Halife olduktan sonra yaptığı açıklamada," hilâfeti vaktiyle Emevilerin zorla aldıklarını,  Emevi  hilâfetinin gayrimeşru olduğunu, halifeliği gasbettiklerini, Allah’ın bâtıl olan Emevi hilâfetini yok ettiklerini " anlatan Halife kimdi?
Soru 8
17 Temmuz 1774 Küçük Kaynarca Anlaşmasının Osmanlı halifeliği ile nasıl bir ilişkisi vardır?
Soru 9
Osmanlı da Orhan Beyle başlayan vezirlik görevine genellikle köklü Türk ailelerden tayin edilirdi. Ancak  bu geleneği değiştirerek  vezirleri  devşirmelerden tayin eden Osmanlı padişahı kimdi?
Soru 10
Selçuklular döneminde, devletin haberleşme sistemini yürüten, memur tayinlerine ve iktâlara vesikalar veren ve “divân-ı tuğrâ” da denilen  Divan aşağıdakilerden hangisiydi?
Soru 11
Bütün İslâm devletlerinde çok önemli yeri olan divan teşkilâtını kurumsal anlamda ilk olarak kuran aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 12
I. Kur’ân-ı Kerim, insanın tür olarak halife yaratıldığını ve halifeliğe bütün insanların aynı şekilde muhatap olduklarını ifade eder

II. Halife, teokratik sistemlerde kine benzer bir şekilde, otoritesini Allah’u Teala'dan almaktadır

III.  Halife, masum olmayıp sorumluluklarında denetime tâbidir ve görevini ihlal ettiğinde halifelikten uzaklaştırılır

IV. Halifetü Resûlillah kavramı halifenin Hz. Peygamber’in yerine geçip onun dünyevî otoritesini temsil etmesini ifade eder

Hilafet kavramı ile ilgili yukarıdaki ifadelerden hangiler doğrudur?

Soru 13
I.  Hz. Osman

II. Hz. Ali 

III. Abdurrahman b. Avf

IV. Talha b. Ubeydillah

V. Abdullah bin Ömer

Yukarıdakilerden hangileri Hz Ömer'in kendisinden sonra yerine geçmesi için önerdiği Ehlü’ş-Şûrâ arasında yer alır?

Soru 14
I. Bütün İslâm dünyasında telâfisi mümkün olmayan acılara ve bölünmelere sebep olmuştur

II. Emevilerin devleti “din” adına değil “kabile” adına yönetme anlayışı tamamen sona ermiştir. 

III. Mekke ve Medine başta olmak üzere birçok bölgede yer yer güçlükle bastırılabilen iç karışıklıklar yaşanmıştır

IV. İslam dünyasında Emevilerin meşruiyetlerinin sorgulanmaya başlanmasına sebep olmuştur

Yukarıdakilerden hangileri Kerbelâ Olayı'nın sonuçları arasında yer alır?

Soru 15
Aşağıdakilerden hangisi Abbasiler döneminin İslâm siyaset uzmanlarınca tespit edilen, halifede bulunması gereken şartlar arasında yer almaz?
Soru 16
I. Yasama, yürütme ve yargı  yetkilerini kayıtsız şartsız elinde bulundurur

II. Hükümdarın vekili sıfatı ile devletin bütün işlerini yürüten ve idare eden en yüksek dereceli bürokrattır

III. Vezirlik kurumsal kimliğine ilk olarak Emeviler döneminde kavuşmuştur. 

Vezirlik ile ilgili yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?

Soru 17
“vezir-i âzam” yerine “sadr-ı âzam” (sadrazam) ismi aşağıdakilerden hangisinin döneminde kullanılmaya başlanmıştır?
Soru 18
Aşağıdakilerden hangisi hadislerde devlet başkanlığı anlamında kullanılmaz?
Soru 19
Halife seçiminde yüzlerce yıl sürecek olan halife adayında aranan şartların ilk sırasında aşağıdakilerden hangisi yer almaktadır?
Soru 20
İslâm dünyasını Ehl-i Sünnet ve Şia diye ikiye bölen anlayışın ve bitmeyen bir mücâdelenin hareket noktası olan olay aşağıdakilerden hangisidir?