İSLAM İBADET ESASLARI

Haram kılınan şeyin haramlığına inanılması ve bu hükmün dinin bir parçası olduğunun kabul edilmesi haramın imani yönüyle ilgilidir. Doğru cevap A'dır

Evlenmesi haram kılınan yakınlardan biriyle yapılan evliliğe, meşru evliliğe bağlanan mirasçılık ve nesebin sübutu gibi sonuçlar bağlanamaz ifadesi haramların doğuracağı hukuki sonuca işaret eder. doğru cevap E'dir.

Faiz özü itibariyle değil vasfı itibariyle kötülük barındırıp zararlı sonuçlar doğurduğu için dolaylı haramlar arasındadır. Doğru cevap D'dir

Şiddetli açlık durumunda hayatî tehlikeyi atlatıp ölümden kurtulmak için domuz eti veya meyte gibi haram gıdaları kullanmak Iskat yani zaruret veya genişlik olarak da bilinen ruhsatla açıklanabilir.

İbaha-i Akliyye'nin özelliği akılla ulaşılması ve dini kaynaklarda bahsinin geçmemesidir. Doğru cevap B'dir

Oğlak eti haram değil helaldir. Doğru cevap A'dır

Pençesiyle avlanan yırtıcı kuşların eti haramdır. Dolayısıyla bıldırcın helal kuşlardandır, doğru cevap B'dir.

Hayvan dövüştürme sadece zevk ve eğlenceden ibaret zalimce bir eylem olduğu için şartsız şekilde haramdır. Doğru cevap A'dır.

Şarkı veya türkü söylemek dinlenme ve eğlence alanındaki helaller ve haramlar kapsamına girmektedir. Doru cevap C'dir

Haramlık durumuna “hurmet”, haram kılmaya “tahrîm”, haram kılınan fiile veya nesneye de “haram” adı verilir. Muharram, hazr, mahzûr, memnû, menhiyyun anh terimleri de, haram terimi yerine kullanılabilir.

Allah’a şirk koşmak, ana-babaya karşı gelmek, başkasının malını haksız yere yemek, hırsızlık yapmak, eksik ölçüp tartmak, adam öldürmek, evlilik dışı cinsel ilişki (zina), alkollü içki içmek, kumar oynamak, yalan söylemek, İslâm dininin kesin haram kabul ettiği ve yasakladığı bazı fiillerdir. Haram kılınan fiiller, mutlaka özünde veya vasfında bireysel ya da toplumsal bir kötülük ve zarar barındırır.

Özünden haramlar; dinin beş temel amacı olan can, akıl, din, nesil ve malın korunmasını birinci dereceden hedefleyen yasaklardır. Bu tür haramlara “doğrudan/temelden/sürekli haram” da denebilir. Kasıtlı cinayet, zina, hırsızlık, başkasının malını haksız yere yemek, alkollü içki içmek veya uyuşturucu kullanmak, yalan söylemek, meyte (murdar et, leş) yemek ve satmak, evlenme yasağı bulunanlarla evlenmek gibi. Bu fiiller, özünde zarar ve kötülük içerdiklerinden dolayı, yapısı açısından haram kılınmışlardır... Riba (faiz) veya fâsit şart içeren satış;
başkasının malını rızasız almak gibi. Bu fiiller, özünde zarar ve kötülük
içerdiklerinden dolayı değil, vasfından dolayı haramdır

Dinen yasaklanmış haram fiillerden kesinlikle uzak durulması gerekir. Haram fiili işlemekten sakınanlara “âdil”, işleyenlere ise “fâsık, âsî, günahkâr” denir.

Dolaylı haramlara “vasfından dolayı/geçici haram” da denebilir. Dolaylı haramlar; dinin beş temel amacı olan can, akıl, din, nesil ve malın korunmasını genelde ikinci, bazen birinci dereceden hedefleyen yasaklardır. Riba (faiz) veya fâsit şart içeren satış; başkasının malını rızasız almak gibidir. Bu fiiller, özünde zarar ve kötülük içerdiklerinden dolayı değil, vasfından dolayı haramdır. Bu haramlık, haram bir fiile bitişik olması veya harama sebebiyet vermesi gibi dış bir durum dolayısıyla ortaya çıkar.

Amaçlarına göre haramlar tasnifinde geçtiği üzere, İslâm dininin tevhid ve tenzih eksenli inanç sistemine uygun bir Müslüman kişiliği oluşturma amacıyla, bazı haramlar belirlenmiştir. Bu çerçevedeki en büyük haram, Allah’a şirk koşmaktır.

Domuz etinin ve yağının yenmesi haramdır. Kur’ân-ı Kerim’de doğrudan, açık ve kesin biçimde etinin yenmesi yasaklanan tek hayvan türü domuzdur (el-Bakara 2/172-173; el-Mâide 5/3; el-En‘âm 6/145; en-Nahl 16/115). Hz. Peygamber (s.a.) de bu yasağı pek çok hadisinde teyid etmiştir (Buhârî, “Büyu”, 112; Ebû Dâvûd, “Büyu”, 66; Tirmizî, “Büyu”, 61).

Müslüman erkek veya kadının giyim-kuşamında örtülmesi gereken yerler, doğrudan ayet ve hadislerle belirlenmiştir. Bu, dışarıda erkeğin göbekle diz kapağı arası, kadının ise el, ayak ve yüz dışındaki bütün vücudunun örtülmesi şeklinde olur. Allah ve resulü, belli bir elbise modeli üzerinde durmamıştır. Gerek Hz. Peygamber, gerekse dört halife döneminde çeşitli giyim kuşamı olan topluluklar İslâm’a girmiş, fakat bunların hiçbirine modeli belirli standart elbise tipi öngörülmemiştir. Elbiselerin temel özelliği, avret denilen yerleri örtücü nitelikte olmasıdır.

Sadece dinlenmek ve eğlenmek için tavla, satranç, kâğıt, domino, okey gibi oyunları oynamanın mubah (serbest) olabilmesi için dört şart vardır: Namazın geçmesine veya gecikmesine sebep olmamak, hiçbir menfaat beklememek; kumar oynayarak kazanç elde etmek istendiği takdirde, kesinlikle haramdır, oyun esnasında dilini kötü sözden korumak, normal dinlenme ve eğlenme ölçülerini aşarak vakit israfına varan alışkanlık ve düşkünlük haline getirmemek. Bu sayılan şartlar, dinlenme ve eğlenme amaçlı bütün oyunlar için geçerlidir.

Bu hadislere göre, sarhoşluk veren içkilerin olağan durumlarda tedavide kullanılması haramdır. Başkası bulunmadığı için içki veya alkollü ilâç, zaruret prensibi dolayısıyla kullanılabilir. Konuyla ilgili ayet ve hadislerin bir bütün olarak değerlendirilmesine göre, haram nesneyle tedavi için, şu şartlar bulunmalıdır: kullanılmadığı takdirde, sağlığı tehdit eden gerçek bir hastalık bulunmalı, yerine geçecek helal bir ilaç olmamalı, uzmanlığına güvenilir bir doktor tarafından tavsiye edilmiş olmalı.