İSLAM HUKUKUNA GİRİŞ - Deneme Sınavı - 1

Hakkında kesin delil bulunmadığı için ictihada açık olan ve hükmü ictihad yoluyla beyan edilen mesele, literatürde müctehedün fîh veya ictihâdî mesele diye adlandırılır.

İctihadın yerinde yapılmış olması demek, ictihadın, izin verilmiş konularda yapılmış olması demektir. İctihada açık alanın neresi olduğunu görmek için diğer konuların neler olduğunu hatırlamakta yarar vardır.

Kelâmî konular tabiriyle sırf aklî olan konular kastedilmektedir. Bu konularda gerçek bir/tek olup, bu gerçeği tutturamayan kimse günahkâr olur.

Usûlî konular tabiriyle, icmâın hüccet oluşu, kıyasın hüccet oluşu ve haber-i vahidin hüccet oluşu gibi konular kastedilir. Bu meselelerin delilleri kat’î olup, bunlara
muhalefet edenler günahkâr ve hatalıdır.

Gerekli şartları kendinde toplayarak şer‘î hükümleri çıkarma melekesini elde eden kişiye müctehid denir.  İctihad ehliyetinin, yani müçtehit olmanın en temel şartı şer‘î hükümlerin kaynaklarını çok iyi bilmektir. Kaynakları salt bilmek yetmez, ayrıca ictihad melekesine sahip olmak da gereklidir. Üçüncü bir şart, adalet sahibi olmaktır. Ancak bu sonuncu şart, ictihad ehliyetine sahip olmanın değil, bir ictihadla amel edilmesinin şartıdır.
Şer‘î hükümlerin kaynakları, hem hükümlerin delillerini hem de bu delillerden hüküm çıkarmada kullanılan yöntemleri ifade ettiğine göre, ictihad edecek kişinin öncelikle, Kur’an, Sünnet ve icmâı bilmesi gerekir.

Ric'i talakla boşanmış olan kadın kesin olarak boşanmadığı için hala kocasına mirasçı olabilir.