ISITMA HAVALANDIRMA VE KLİMA SİSTEMLERİNDE ENERJİ EKONOMİSİ

1858 yılında Fransız Ferdinand CARRE tarafından ilk absorbsiyonlu soğutma uygulamaları geliştirilmiştir.

1930 yılında soğutma sistemlerinde R-12 gazı ile birlikte clorofluorocarbon (CFC) soğutucular kullanılmaya başlanmıştır.

Bir maddenin sahip olduğu sıcaklığı faz değişikliğine yol açmadan ihtiyaç duyulan bir ölçüde değiştirmek için gerekli olan enerjiye duyulur ısı denir. Bir maddenin duyulur ısı oranı sahip olduğu enerji değişim miktarıyla tanımlanır.

Bir maddenin duyulur ısı oranı sahip olduğu enerji değişim miktarıyla tanımlanır. Bu miktar entalpi kavramıyla şekillenir

Soğutma temelde bir enerji hareketi olarak tanımlanır. Soğutma ihtiyacı istenilen ortamın yapısal özellikleri, maddelerin enerji yükleri veya ısı kazançların etkileri dikkate alınarak bir enerji yükü ile tanımlanır. Diğer bir ifadeyle istenilen ortamın, soğutma rejiminde tutulabilmesi için soğuk depodan çıkarılması veya dışarıya atılması için bir ısı miktarına ihtiyaç vardır. Bu ısı miktarı soğutma yükü olarak tanımlanır.

Fiziksel yöntem olarak en çok kullanılan soğutma çevrimleri; absorbsiyonlu soğutma ve adsorbsiyonlu soğutma’dır.

Sıkıştırma-Yoğuşturma-Genişleme- Buharlaştırma

Soğutucu akışkanın entropisi

19. yüzyılın ikinci yarısında itibaren ticari anlamda kullanılmaya başlanan soğutma sistemlerinde soğutucu akışkan olarak karbondioksit, hava, su, amonyak gibi maddeler kullanılmıştır. Daha sonra geliştirilen ve soğutma sistemlerinde kullanılmaya başlanan kloroflorokarbon (CFC) ve hidrokloroflorokarbon (HCFC) soğutucu akışkanlar günümüze kadar yoğun şekilde kullanılmaya devam etmiştir.

Bir çevrim sürecine bağlı çalışan soğutma sistemleri alçak basınç ve yüksek basınç bölümlerine sahiptir. Soğutmacılıkta kullanılan manometreler çoğunlukla bu iki basınç evrelerini kontrol ederler.

1858 yılında Fransız Ferdinand CARRE tarafından ilk absorbsiyonlu soğutma uygulamaları geliştirilmiş, 1888 yılında mühendis Windhausen Almanyada ilk karbondioksitli soğutma sistemini geliştirmiştir.

Bir maddenin sahip olduğu sıcaklığı faz değişikliğine yol açmadan ihtiyaç duyulan bir ölçüde değiştirmek için gerekli olan enerjiye duyulur ısı denir.

Mevcut ortamın veya akışkan sıcaklığının çıplak ölçülmesi için kullanılan termometreler kuru termometrelerdir, bu termometrenin ölçtüğü sıcaklık (KT) kuru termometre sıcaklığıdır.  

Adsorbsiyonlu Soğutma; Bir mekanik güç gerektirmeden termal bir ısı kaynağına bağlı yapılan soğutma sistemidir. Fiziksel Yöntemler içierisnde yer almaktadır.

Buharlı soğutma sistemleri kompresör, ilave soğutucu akışkan ve hareketli parçalara ihtiyaç duymadan büyük hacimlerde soğuk su üretebilen sistemlerdir.

Kondenser havasını boşaltmak için kullanılan ikinci ejektör hava ejektörü (vakum pompası) olarak da adlandırılır. Bu ejektör soğutma etkisi için kullanılan toplam buharın %10’u kadar bir buhar tüketmektedir.

Bununla birlikte sistem seçiminde doğru soğutucu akışkan tercihi tasarrufta önemli bir etken olacaktır. Soğutma sistemlerinde;

Sıcaklıkların ölçüldüğü değişik birçok ölçü aletleri vardır ki bunlara genellikle termometre denir. Civalı, alkollü termometreler en ucuz ve basit sıcaklık ölçü cihazlarıdır.

Hermetik Tip Kompresörler; Bu tip kompresörler, buzdolapları ve derin dondurucular başta olmak üzere, küçük tip ticari soğutucu ve dondurucularda en çok kullanılan kompresörlerdir.